Fred Grim (57) hoopt binnenkort weer aan de slag te kunnen in de voetballerij. De voormalig doelman van Ajax en oud-trainer van onder meer Jong Oranje, RKC Waalwijk en Willem II zit bijna een jaar zonder werk en zodoende staat hij open voor meerdere functies in het voetbal. In een interview met Ajax Showtime bespreekt hij daarnaast de huidige situatie bij Ajax en wordt er vooruitgeblikt op het duel tussen een andere voormalig club van Grim, SC Cambuur, en Ajax.

Het is een regenachtige woensdagmiddag als wij ons melden in het restaurant van de golfclub in Purmerend. Aan de bar zitten enkele oudere mannen die na elk drankje luidruchtiger worden, terwijl wij in de hoek van het restaurant een rustig plekje weten te vinden. We vallen bij aanvang van het gesprek maar meteen met de deur in huis en vragen Grim of hij - er zijn immers veel vacante posities bij de club - iets gaat doen bij Ajax.

Het antwoord op die vraag luidt voorlopig ‘nee’. ‘Op dit moment ben ik niet benaderd’, vertelt Grim. ‘Maar één telefoontje en het kan allemaal weer anders zijn’, zegt de oud-doelman, die inmiddels al veertig jaar rondloopt in de voetballerij en dus wel weet hoe het werkt. ‘Ik ben in 1982 begonnen bij Ajax en heb veel verschillende generaties meegemaakt. Dat is ook een bepaalde opleiding, hè. Je hebt het altijd over Ajax-waardig, de normen en waarden. Daar ben ik natuurlijk wel met de jaren in meegenomen. Of dat nou bij Aad de Mos, Johan Cruijff of Louis van Gaal was. Dat heeft mij wel gevormd als mens. Dat wil ik ook altijd overbrengen op mijn groep, de spelers en de staf. Dat is voor mij dé manier om met elkaar doelen te bereiken en prestaties te leveren.

Op dit moment is een functie van Grim bij Ajax niet aan de orde, al staat hij daar wel voor open. ‘Daar wil ik zeker geen geheim van maken. Ik wil gewoon heel graag aan de slag. Natuurlijk heb ik heel veel jaren Ajax achter mijn naam staan, als jeugdspeler, jeugdtrainer, trainer en assistent-trainer. Ajax is natuurlijk een club waar je een bepaalde binding mee hebt. Ik wil graag aan de slag, maar het moet altijd van twee kanten komen. Anders komt het er niet van.’

Grim staat ook open over een technische functie

Bij Ajax is men op dit moment niet alleen op zoek naar een nieuwe trainer dan wel assistent-trainer. Ook op bestuurlijk niveau is er behoefte aan extra mankracht. Zo ontbreekt het de RvC van Ajax aan een voetbalcommissaris, terwijl de club sinds het vertrek van Marc Overmars officieel nog altijd geen nieuwe directeur voetbalzaken heeft aangesteld. Grim legt uit dat hij voor zichzelf verder aan het kijken is en dat hij ook graag een andere functie dan trainer aan zou gaan. ‘Beleid, visie, de uitvoering daarvan en het bewaken daarvan. Of het allemaal verloopt zoals we met elkaar hebben afgesproken. Maar ik ben nog te jong en heb nog veel te veel energie om in de Raad van Commissarissen te gaan zitten.’

Zodoende zou een rol als technisch directeur mogelijk meer voor de hand liggen. Grim legt uit dat hij als hoofdtrainer bij clubs als Almere City en RKC als een ‘verkapte’ technisch directeur te werk ging. ‘Ik heb toen spelers gehaald die ik zelf gescout heb, ik had zelf de contacten met de spelers en de zaakwaarnemers. Dat is dus gewoon het werk van een technisch directeur, dus ook daarin heb ik mijn ervaringen.’

Een assistent-trainer is er met Dwight Lodeweges inmiddels gekomen, al had Grim zich absoluut niet te groot gevoeld voor zo'n functie bij Ajax. 'Ik weet van mezelf wel dat ik me heel goed kan verplaatsen in een bepaalde rol. Ik ben assistent geweest bij Sparta, Ajax en het Nederlands elftal. Dus ook nu zou dat nog heel goed kunnen.’

Grim puur als voetballiefhebber op De Toekomst

De affiniteit met het jeugdvoetbal is bij Grim ook zeker aanwezig. Hij heeft lang op Sportpark de Toekomst gewerkt en komt er nog altijd graag. ‘Ik weet ook wel wat daar gevraagd wordt. Ook daar zou ik graag een technische functie in willen hebben en dat hoeft niet alleen bij Ajax zo te zijn’, zegt Grim, die dan ook regelmatig wordt gespot op De Toekomst.

De link met een functie bij Ajax wordt snel gelegd, al legt Grim uit dat daar dan niet per se sprake van hoeft te zijn. ‘Ik ben gewoon een voetbaldier. Ik wil voetbal kijken en op de hoogte blijven: welke spelers komen eraan? Als je vrij bent, wat is er dan mooier om bij Ajax vier of vijf wedstrijden te kijken op zaterdag? Ik kom ook vaak bij AZ om voetbal te kijken. Dat is gewoon de liefhebberij. Toen ik werkzaam was op De Toekomst was het ook gewoon het licht aan doen in de ochtend en in de avond het licht uit doen. Dat is de aard van het beestje.’

Grim zelf is nu bijna een jaar werkloos en in zijn ogen is de juiste match nog niet voorbij gekomen. ‘Er zijn wel clubs geweest, waar ik zelf het idee bij had dat ik er zou passen qua visie, beleid, werkwijze en persoonlijkheid. Dan komt het er net niet van, omdat ze andere keuzes maken. In het buitenland zijn er ook mogelijkheden geweest. Ik wil, zeker na dat jaar bij Willem II, het voor mezelf laten zien in Nederland. Dan zou er in de toekomst altijd nog wat achteraan kunnen komen. Ik ben er heel eerlijk in: ik word er een beetje ongeduldig van.’

Ajax zit in een moeilijke periode

In de tussentijd verkeert Ajax in zijn moeilijkste periode in jaren. Grim vindt het lastig om er zijn oordeel over te vellen. Dit simpelweg omdat hij niet precies weet wat er binnen de club gaande is. ‘Waar ik me weleens over verbaas, is dat er heel veel mensen een mening hebben, terwijl men niet van alles op de hoogte is. Ik lees, hoor en zie het nu ook alleen maar van de buitenkant, dus ik vind het ook vaak niet terecht om ergens iets van te vinden. Het zou pas eerlijk zijn als je in een bepaalde rol bent en je de interne en externe informatie hebt. Maar het is natuurlijk enorm jammer dat je na een hele goede en mooie periode in deze situatie terecht bent gekomen.’

Bij Ajax nam men onlangs het besluit om afscheid te nemen van trainer Alfred Schreuder. Hoe kijk jij naar die beslissing?

‘Het ideaalplaatje is dat de relatie tussen de technisch directeur en de trainer goed is. Alleen had ik het idee dat er bij Ajax van alles en nog wat gebeurde, waarin de media betrokken werden met allerlei informatie. Dan zit het natuurlijk niet goed. Als je een goede match hebt met elkaar, dan communiceer je niet buitenskamers. In de goede tijd bij Ajax, die ik heb meegemaakt met Louis van Gaal, kwam er niets naar buiten. Natuurlijk was het niet altijd even gezellig, maar het bleef gewoon binnenskamers. Je vindt altijd wel iets over of van elkaar, maar het doel was altijd om maximaal te presteren met het eerste elftal en dan komt er niets naar buiten.’

Naar buiten toe viel Schreuder ook weleens de clubleiding af. Dan ging het bijvoorbeeld over dat er te veel spelers waren vertrokken of dat hij weinig steun voelde.

‘Ik zou het altijd binnenskamers proberen te houden en het daar ook met elkaar proberen op te lossen. Op een gegeven moment gaat iedereen er iets van vinden en dan is zo’n situatie bijna kansloos. Dan is het op een gegeven moment niet meer houdbaar.

Ajax maakt het seizoen nu af met John Heitinga. Je hebt nog een korte periode met hem samengespeeld. Hoe zou je hem omschrijven?

‘Ik heb Johnny natuurlijk meegemaakt als een hele jonge speler, die net bij het eerste elftal kwam. Hij was leergierig en heeft zichzelf daarna ontwikkeld. Als voetballer heeft hij ook internationale ervaring opgedaan. Ik denk dat hij op een gegeven moment wel een bepaalde lijn voor zichzelf heeft uitgestippeld om trainer te worden in de Eredivisie. Alleen moet straks blijken of deze stap de juiste is.’

Heitinga zei zelf dat hij ‘de weg van de geleidelijkheid’ wil volgen. Komt de stap naar het trainerschap van Ajax, zeker ook in deze moeilijke fase, dan niet wat te vroeg?

‘De ideale lijn van Heitinga wordt doorbroken. Volgens mij heeft Van Nistelrooij (trainer PSV, red.) het een half jaar geleden ook op die manier gezegd. Vandaar dat ik een klein beetje zoek. Het gaat toch kriebelen en dan krijg je een kans. Moet je hem dan pakken? Die keuze is natuurlijk het allermoeilijkste. Wat is nou het juiste moment?’

De vraag is nu wel: wat is verstandig om te doen? Moet Ajax Heitinga straks ook aanstellen als trainer voor het volgende seizoen of moet de club toch kijken naar een trainer van buitenaf?

‘Ik ken niet alle afspraken die er ooit gemaakt zijn met Heitinga. Ik heb ook weleens gelezen: We hebben een plan, we gaan zijn contract verlengen en hem stapsgewijs klaarstomen voor het eerste elftal. Ik weet ook niet wat John zijn eigen plannen zijn. Stel dat het goed gaat en Ajax besluit toch een andere trainer te halen, wil John dan nog wel assistent zijn? Of zegt hij: ik heb het nu een half jaar bij Ajax laten zien, ik wil gewoon hoofdtrainer blijven? Dat zijn zoveel scenario’s, waarvan je aan de voorkant eigenlijk niet weet hoe het straks gaat worden richting het einde van het seizoen. Schijnbaar lukt het de club ook nog niet om de beoogde opvolger binnen te halen.’

Ajax schijnt het geprobeerd te hebben bij enkele buitenlandse trainers. Zo zou de Argentijn Marcelo Gallardo zijn benaderd, maar bedankte hij voor de eer. Waarom denk je dat Ajax het bij buitenlanders zoekt?

‘Daar heeft Ajax misschien ook een bepaalde reden voor, dat weet ik echt niet. Ik weet wel dat bijvoorbeeld Peter Bosz vrij is. Als je een trainer zou kunnen vinden op dit moment, waar je als directie achterstaat, dan zou ik het wel nu meteen doen en niet wachten tot over een aantal maanden. Maar ik kan er niet over oordelen of dat wel of niet haalbaar is.’

In deze moeilijke fase lijkt het niet het beste instapmoment voor een trainer.

‘Dat klopt. Het had heel erg goed geweest als de technisch directeur er ook al geweest was. Er is natuurlijk wel het een en ander gebeurd. Het is nu even lastig dat er geen voetbalcommissaris is, maar ik heb als hoofdtrainer wel ervaren dat het het verstandigste is dat eerste de technisch directeur in functie is en dan de hoofdtrainer aangesteld wordt.

Echt duidelijkheid binnen Ajax lijkt er niet te zijn. Gerry Hamstra en Klaas-Jan Huntelaar moeten als technisch managers voor elke beslissing die zij maken verantwoording afleggen bij algemeen directeur Van der Sar. Zo zou je kunnen stellen dat Van der Sar in de praktijk een technisch directeur is. Heeft de club niet enorm veel behoefte aan duidelijkheid?

‘Het is toch apart dat dat in de media staat? Ik geloof wel dat het waar is. Ik lees het ook, maar het is allemaal vanaf de buitenkant. Misschien dat het voor de club wel heel duidelijk is. Dat kan, maar dat weet ik niet.’

Jij hebt in je carrière nog samengespeeld met Van der Sar. Eerst was het Schreuder en nu is het Van der Sar die veel kritiek krijgt. Hoe kijk je naar zijn functioneren?

‘Dan komen we toch weer op hetzelfde antwoord. Het is sowieso nooit makkelijk om een topclub als Ajax te leiden, maar voor mij is het heel lastig omdat ik niet weet wat er wel en niet waar is. Daarom vind ik het moeilijk om er echt iets van te vinden.’

Wisseling van de wacht op doel bij Ajax

In de afgelopen transferperiode haalde Ajax met Gerónimo Rulli een nieuwe doelman. De Argentijn kwam over van Villarreal CF en heeft de plek van Remko Pasveer ingenomen. Grim zag laatstgenoemde nog goed en stabiel aan het seizoen beginnen, waarna de toenmalig eerste doelman ook voor Oranje werd geselecteerd. ‘Daarna is hij teruggekomen bij Ajax en heeft hij een aantal vervelende momenten gehad, waarbij je dacht: een goede Pasveer had deze ballen tegengehouden. Op een gegeven moment besloot de club om een andere keeper te halen.’

Grim legt uit dat het belangrijk is dat Ajax er goed over heeft nagedacht om een nieuwe keeper aan te trekken. ‘Pasveer heeft mindere wedstrijden gespeeld, al heeft hij daarvoor ook laten zien dat hij steady was. Uiteindelijk weet je ook dat als een team minder gaat draaien, het moeilijk is en blijft om een bepaald niveau te halen. Dat zou ik eigenlijk altijd meenemen’, aldus Grim, die Rulli voor het eerst echt overtuigend zag spelen tegen Excelsior. ‘Ik zeg wel heel eerlijk: hij komt in het team, het is niet rustig en je hebt niet even de tijd om je aan te passen en te ontplooien. Dus misschien moet je hem ook even de tijd geven. Op elke positie is het, hoe goed je ook bent, heel lastig bij Ajax in deze moeilijke fase.’

Tegenstanders van Ajax ruiken nu ook bloed. Dat is weleens anders geweest…

‘Onder Van Gaal wonnen we elke wedstrijd en de tegenstanders wisten van tevoren dat ze niets te halen hadden bij Ajax. Ze gingen toch verliezen. Nu komen ploegen naar Ajax met het idee dat er wel wat mogelijk is. De tegenpartij komt met een hele andere insteek en daar heb je ook mee te maken.’

In de periode dat je trainer was van Willem II was dat nog anders wanneer je tegen Ajax moest?

‘Dat klopt. Dan ga je heel anders als tegenpartij de wedstrijd in. Het zijn allemaal krachten waar je mee te maken hebt. Je zag het zondag nog met Excelsior. Zij lieten hun kwaliteiten zien en Ajax had ook zomaar met twee of drie goals achter kunnen komen. Dat Excelsior een goal maakt, is al beschamend. En dan heb ik het nog niet eens over het feit dat Excelsior drie of vier keer kon scoren.’

Cambuur kent net als Ajax een moeilijk seizoen

Zondag gaat Ajax op bezoek bij Cambuur. Ook die ploeg zit niet in zijn beste fase en moet serieus vrezen voor degradatie. Hoe kijk je naar de situatie daar?

‘In de afgelopen jaren heeft Cambuur best leuk voetbal laten zien in de Eredivisie. Alleen dit seizoen is het een stuk minder. Ze hebben wat problemen gehad met het wegvallen van trainer Henk de Jong. Ik weet uit ervaring ook dat het moeilijk is om je betere spelers te behouden. Als je ook eenmaal in de negatieve spiraal terechtkomt, wordt het heel lastig en dan is het moeilijk om dat in de winterstop te repareren.’

Met Sjors Ultee heeft de club een nieuwe trainer aangesteld. Ben jij zelf nog benaderd door de club?

‘Nee, ik ben niet concreet benaderd. Zoals ik aangaf, wil ik wel weer heel graag aan de slag. Als je met een club gesprekken voert, wil je dat er een match is, zodat je met elkaar prestaties kunt leveren. Dat moet je altijd afwachten. Maar Cambuur is een mooie club, een volksclub. Vorige week zaten er tegen Fortuna weer 10.000 man op de tribune. Er is emotie, de mensen hebben er alles voor over dat hun club wint. Het is een geweldige club, maar ik ben bang dat het een lastig seizoen wordt. Vaak zie je ook dat dit soort clubs een uitschieter hebben tegen een topclub, maar dan wel verliezen van clubs als Fortuna. Tegen PSV kun je drie punten pakken, maar je kunt beter van een directe concurrent winnen, omdat je dan een gat kunt slaan.’

‘Ajax niet in de positie om in “makkies” te denken’

Wat verwacht je van de wedstrijd tussen Cambuur en Ajax?

‘Ik verwacht dat het best wel een moeilijke wedstrijd kan worden voor Ajax. Ajax is op dit moment helemaal niet in de positie om in “makkies” te denken. Elke wedstrijd, ongeacht de tegenstander moet Ajax honderd procent geconcentreerd zijn, moeten ze alles geven en hun niveau halen. Dat is altijd al zo, maar in de fase waar je nu inzit, kun je geen moment hebben van verslapping. Stel dat je op achterstand komt, gaat Ajax dat dan in deze fase nog rechttrekken?’

‘Het is denk ik wel goed dat het duidelijk is gemaakt dat het Ajax-onwaardig is waar Ajax nu staat. Ajax heeft genoeg kwaliteiten om boven in de Eredivisie te staan. Er wordt vaak aangehaald dat er veel spelers zijn vertrokken, maar met de selectie die er nu staat, moet je gewoon voor het kampioenschap kunnen spelen.’

Daarover gesproken: zie je Ajax nog kampioen worden?

‘Dat werd me van de week ook gevraagd, voor de afgelopen speelronde. En ook na die wedstrijden blijf ik tot de conclusie komen dat het nog niet gespeeld is. Iedereen speelt nog tegen elkaar en de andere clubs maken op mij nog geen dusdanig stabiele indruk dat het al gespeeld is. En wat is nou vijf punten? Dat zijn maar twee wedstrijden.’

Voor de neutrale toeschouwer is het leuk dat het nu het spannend is in de Eredivisie. In de vorige jaren werd Ajax vaak kampioen en in sommige gevallen was de titelstrijd al vrij snel beslist.

‘Zo hoort het toch ook. Als je kijkt naar de begroting bij Ajax, de salarissen. Dan kun je het niet goedpraten dat er wordt verloren van andere clubs. Het kan een keer gebeuren, maar niet structureel.’

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)
Niels Opdam (email: n.opdam@ajaxshowtime.com)