De transfermarkt is al even geopend, en waar PSV druk bezig is, moeten bij Ajax de transfers nog op gang komen. Nu is de aanpak elk jaar dat er eerst verkocht moet worden, maar dit seizoen is het duidelijk dat het financiële beleid anders is dan de jaren hiervoor. Hoewel de daadwerkelijke afspraken hierover natuurlijk alleen binnenskamers bekend zijn, schetsen de media soms zwarte scenario’s. Nu zijn deze bezuinigingen logisch en niet rampzalig. Het kan zelfs een goede, strijdbare basis bieden. Deze editie van Diepe Zakken zet in grote lijnen de (Europa League) begroting van dit seizoen uiteen.

In zijn recente interview met Ziggo Sport gaf Farioli al aan dat er eerst voldoende verkocht moet worden voordat er aankopen kunnen komen: “Er moeten nummers worden gehaald voordat er beweging kan plaatsvinden”. Nu is dat niets nieuws, want Ajax eindigt én begint elk seizoen (of boekjaar) met een bijna maximale invulling van de begrotingskaders voor salaris en transfers. Een nieuwe speler kan alleen komen als er ruimte gemaakt wordt. Het verschil is dat andere jaren het veel zekerder was dat er spelers met forse winst verkocht gingen worden en het risico om daar alvast op in te spelen met een aankoop, is dan kleiner.

Een ander belangrijk verschil is dat afgelopen jaren met grofweg dezelfde begroting gewerkt werd; de alom bekende Champions League-begroting. Dit seizoen lijkt daar voor het eerst vanaf gestapt te worden. In het halfjaarverslag in januari stond het volgende: “Het base-case scenario is gebaseerd op (…) de deelname in de UEFA Europa League voor seizoen 2024/2025, de geplande investeringen voor sportcomplex de Nieuwe Toekomst en het huidige kostenniveau. Hierbij is geen rekening gehouden met eventuele nieuwe uitgaande en inkomende transfers van spelers”.

Met andere woorden: het uitgangspunt is premies uit de Europa League, er wordt niet gekort op investeringen en kosten blijven vergelijkbaar. Dit alles staat los van transfers. Zoals bekend levert de tweede Europese competitie significant minder op dan het hoogste podium, wat eigenlijk betekent dat er minder geld is voor salaris. Het ‘huidige kostenniveau’ kan op twee manieren gelezen worden: dat er evenveel salarisbudget is, of dat ze operationeel proberen quitte te spelen. Het tweede lijkt het meest waarschijnlijk en het meest in lijn met het risicomanagement. Concreet betekent dat dan lagere salarisuitgaven door minder inkomsten uit Europa.

De Champions League-begroting in een notendop

Een voetbalbegroting bestaat eigenlijk uit twee delen. Deel één is het operationele deel, waar alle inkomsten en uitgaven tegenover elkaar gezet worden. Daarna worden de inkomsten en uitgaven van de transfers apart berekend. Die twee resultaten samen vormen het uiteindelijke resultaat in winst of verlies.

De inkomsten in het operationele deel zijn vooral tickets, seizoenkaarten, business-seats, sponsoren, tv-geld, merchandise en dus Europese premies (en tickets van die wedstrijden). Hoewel die Europese inkomsten achteraf pas definitief zijn, is het idee van een Champions League-begroting om vooraf uit te gaan van 50 miljoen euro. Let wel, dat is vaak eenderde of meer van de totale inkomsten.

De uitgaven in het operationele deel worden hierop aangepast. Die uitgaven zijn vooral salarissen (spelers, staf en al het overige personeel), huur, wedstrijdkosten, administratie/IT, inkoop van merchandise en andere bedrijfskosten. Het salarisbudget voor spelers in die Champions League-begroting is zo’n 65 tot 75 miljoen euro (vooral afhankelijk van bonussen).

Het tweede deel, de transfers, heeft ook een Champions League-cijfer, namelijk het totaal aan afschrijvingen. In deze begroting heeft Ajax dat gezet op maximaal 60 miljoen euro. Dat is de uitgavenkant van de transfers. Aan de inkomstenkant staat het transferresultaat, oftewel de boekhoudkundige winst op transfers. Het uiteindelijke resultaat van dit deel van de begroting is dus winst bij meer dan 60 miljoen euro aan transferresultaat.

De resultaten van afgelopen seizoen

Om dit duidelijker te maken, kan gekeken worden naar het afgelopen seizoen. De daadwerkelijke cijfers volgen pas bij de presentatie van het jaarverslag in september, maar een grove inschatting kan gemaakt worden. Mede omdat in het halfjaarverslag al een klein verlies aangekondigd is.

Eerst het operationele deel. In 2023/24 verdiende Ajax waarschijnlijk zo’n 45 miljoen euro aan recettes (tickets, seizoenkaarten, business-seats en skyboxen, maar exclusief Europese wedstrijden), 40 miljoen euro aan sponsoren, 30 miljoen euro aan merchandise, 10 miljoen euro aan tv-geld en 10 miljoen euro aan overige inkomsten (denk aan: huurvergoeding, arrangementen, etc.). Met de inkomsten uit de Europa League komt de totale omzet dan op zo’n 155-160 miljoen euro.

De ingeschatte uitgaven zijn 90 miljoen euro aan salaris (waarvan 55-60 miljoen euro aan spelers), 25 miljoen euro aan wedstrijdkosten, 15 miljoen aan inkoopartikelen, 10 miljoen aan overige personeelskosten (o.a. inhuur), 8 miljoen aan huur en 30 miljoen aan overige kosten (denk aan: administratie, IT, De Nieuwe Toekomst, etc.). De totale uitgaven worden dan 180-185 miljoen euro en een (aanzienlijk) operationeel resultaat van minus 20 tot 30 miljoen euro, oftewel verlies.

Het transferdeel compenseert dat verlies maar deels. De uitgaven (de afschrijvingen) zullen zo’n 58 miljoen euro zijn en het transferresultaat zo’n 75 miljoen euro. Dat maakt een plus van ongeveer 17 miljoen euro, waardoor het algehele resultaat enkele miljoenen verlies zal zijn, zoals aangekondigd bij de halfjaarcijfers. Hier hebben de grote transfers van Jurriën Timber, Mohammed Kudus en Edson Álvarez het tekort uit de Europa League deels gecompenseerd. Dit jaar is dat anders.

De Europa League-begroting

Deelname aan Europa League leverde in het afgelopen seizoen zo’n 15 tot 20 miljoen euro op. Met de groei van het prijzengeld in de Europese competities zal Ajax uitgaan van minimaal 20 miljoen euro aan Europese inkomsten, oftewel 30 miljoen minder (in vergelijking met de Champions League).

Om operationeel verlies zoveel mogelijk te vermijden, moet er dus 30 miljoen euro minder uitgegeven worden. Kijkend naar de kostenposten, is alleen bij het salaris (van spelers) daar significant wat te halen, maar niet het volledige bedrag. Een bezuiniging van 15 tot 20 miljoen euro lijkt mogelijk door minder én minder dure selectiespelers. Mogelijk vindt Ajax nog enkele miljoenen elders om te bezuinigen, op overig personeel of bedrijfskosten. Het totaal aan uitgaven met een dergelijke salarisbezuiniging zal dan uitkomen op 155 tot 160 miljoen euro.

Beperken van de uitgaven aan transfers

Toch blijft er dan nog een operationeel verlies staan en moet er dus naar de transfers gekeken worden. Aangezien Jorrel Hato niet verkocht gaat worden en Brian Brobbey mogelijk blijft, is het logisch om de transferuitgaven te reduceren als er niet genoeg inkomsten te behalen zijn.

Dit beperken van het totaal aan afschrijvingen is logisch bij een kleinere selectie, en een Europa League-begroting. Zet dit totaal op 45 miljoen euro en er is 15 miljoen euro minder winst op transfers nodig. Ter referentie; PSV had bij de laatste jaarcijfers 25 miljoen euro aan totaal afschrijvingen, Feyenoord zo’n 30 miljoen euro. Zelfs met de verwachte stijging bij beide door hun Champions League-deelname, komen ze nog niet in de buurt van een dergelijk gereduceerd transferbudget van Ajax.

Weinig opties om inkomsten te vergroten

De mogelijkheden om meer inkomsten te genereren zijn beperkt. Natuurlijk leveren goede prestaties in Europa miljoenen op, alhoewel dat buiten de Champions League vrij beperkt is. Winnaar Atalanta streek afgelopen seizoen naar verluidt (maar) zo’n 35 miljoen euro op.

Andere inkomsten die kunnen stijgen zijn de sponsordeals. Enkele partnerships werden al vernieuwd en dus mogelijk opgewaardeerd. Ook qua merchandise kan het beter dan afgelopen seizoen. Dan is er nog de nieuwe tv-deal, waar aankomend jaar een deel van het tekengeld wordt uitgekeerd en dat betekent een extraatje.

Omzet omlaag, maar operationele winst niet onmogelijk

Bij plaatsing voor de Europa League zal de omzet zo’n 160-170 miljoen euro bedragen. NRC berichtte dat intern gesproken wordt over maar 145 miljoen euro en dat zal het scenario zijn als Ajax in de voorrondes volledig uitgeschakeld wordt voor Europees voetbal.

Al met al is er dus operationele winst mogelijk, als er in een gunstig scenario minder dan 160 miljoen euro wordt uitgegeven en meer dan 160 miljoen euro wordt verdiend. En deze ‘gezonde’ begroting maakt de weg om eenmalig een groter verlies te lijden op de transfers. Natuurlijk heeft Ajax een groot eigen vermogen dat zelfs met tientallen miljoenen verlies nog steeds groot is, maar zo’n groot verschil kan alleen als er duurzame ingrepen gedaan zijn.

Daar zit dus mogelijk een opsteker. Als Ajax aantoont de (financiële) problemen structureel aangepakt te hebben door langdurige kosten van salaris en transfers te beperken, dan is een eenmalig verlies acceptabel. Want dan weet je eigenlijk al dat het seizoen erna de kans op opnieuw verlies een stuk kleiner is, ongeacht prestaties van dit jaar.

En andersom; als Ajax een goed jaar draait en zich bijvoorbeeld kwalificeert voor de Champions League (en diens verhoogde prijzengeld), dan kan de begroting ook makkelijk weer opgekrikt worden. Daarvoor zal dan ook waarde van spelers ontwikkeld moeten worden. Maar voordat we daar zijn, eerst de transferperiode en eigenlijk nog belangrijker: kwalificatie voor de Europa League.

José de la Verde (X: j_berden)

Lees meer 'Diepe Zakken':

Deel 1: Europese inkomsten bepalen mogelijkheden voor volgend seizoen
Deel 2: Vijf kostenbesparingen om volgend seizoen verlies te beperken
Deel 3: Verdiensten van verkoop jeugdspelers laten dalende trend zien
Deel 4: De Malenovic-miljoenen en de lessen voor Kroes
Deel 5: Waarom Ajax niet het meeste betaalt aan zaakwaarnemers