Woensdag speelt Ajax de return in de play-offs van de Champions League tegen APOEL Nicosia. In de derde voorronde werd afgerekend met PAOK Saloniki. Nu wacht de lastige klus om de Cypriotische ploeg definitief uit te schakelen, na een doelpuntloos gelijkspel in de uitwedstrijd. Een moeilijke opgave, helemaal als je kijkt naar het verleden van Ajax in de voorrondes van het Europese voetbal.

Sinds het seizoen 2000-2001 werd het seizoen elf keer begonnen met het spelen van voorrondes voor Europees voetbal. Dit jaar probeert Ajax het voor de twaalfde keer sinds de eeuwwisseling. In de acht andere jaren stroomden de Ajacieden direct in de groepsfase van de Champions League of de Europa League in. Slechts vier keer werd het hoofdtoernooi van het miljardenbal gehaald na het overleven van de voorrondes. Zes keer was Europa League-voetbal de uitkomst. Alleen in het seizoen 2017-2018 wist Ajax zich niet te kwalificeren voor de Champions League noch de Europa League.

Vroeger was de opzet van zowel de UEFA Cup als de Champions League wel wat anders dan tegenwoordig. Zo heeft de Champions League twee groepsfases in één seizoen gekend en waren de eerste rondes van de UEFA Cup in het verleden al knock-outrondes. Zo speelde Ajax in 2000-2001 in de eerste ronde tegen AA Gent en in 2007-2008 tegen Dinamo Zagreb. Omdat die duels al tot het hoofdtoernooi behoorden, zijn deze niet meegenomen.

Seizoen 2001-2002

In het seizoen 2001-2002 ging Champions League-voetbal aan de Amsterdamse neus voorbij. Over twee wedstrijden werd verloren van Celtic FC in de strijd om een plek in de groepsfase van het prestigieuze toernooi. Op Celtic Park wonnen de Amsterdammers door een goal van Wamberto. Maar het was niet genoeg om de 1-3 in eigen huis weg te poetsen. De Amsterdammers moesten het zodoende doen met de UEFA Cup.

Seizoen 2003-2004

Het eerste succesvolle jaar van Ajax sinds 2000 wat betreft voorrondes voor de Champions League. Ajax had weliswaar een verlenging nodig, maar het plaatste zich wel voor het hoofdtoernooi. Twee keer werd er tegen Grazer AK met 1-1 gelijkgespeeld, dus moest een verlenging uitsluitsel geven. Tomas Galásek werd vervolgens de held in de return in Amsterdam na zijn goal in de 103e minuut.

Seizoen 2005-2006

Het seizoen 2005-2006 was opnieuw een succesverhaal. Ook dit seizoen hoefde Ajax slechts één ronde te overleven: de derde voorronde, destijds de laatste ronde van de kwalificatie voor Champions League. De Amsterdammers werden gekoppeld aan het Deense Brøndby IF. Na een gelijkspel in Denemarken leek Ajax in eigen huis ten onder te gaan op basis van uitdoelpunten. Maar door twee goals van Wesley Sneijder was het toch Ajax dat de groepsfase bereikte.

Seizoen 2006-2007

Een jaar later was een Deense ploeg juist de boosdoener. Ondanks een goede uitgangspositie na de uitwedstrijd, trok de equipe van Henk ten Cate tegen FC Kopenhagen aan het kortste eind. De toen nog jonge Thomas Vermaelen werd de schlemiel van de avond met een eigen goal. Met het nodige ongeluk caramboleerde de bal na een sliding van de Belg achter Maarten Stekelenburg. Ajax ging vanwege de uitschakeling nog wel de UEFA Cup in.

Seizoen 2007-2008

Weer een jaar later ging het opnieuw mis in de voorronde van het miljardenbal. In de derde voorronde van de Champions League werd er twee keer van Slavia Praag verloren. De goal van Luis Suárez in de return in Tsjechië mocht niet baten. Over twee duels was Slavia de verdiende winnaar en dus werden de Ajacieden wederom veroordeeld tot UEFA Cup-voetbal. Begin oktober zou de Europese campagne vervolgens al klaar zijn.

Seizoen 2009-2010

In het seizoen 2009-2010 stroomde Ajax in de play-offs van de nieuwe Europa League in. De equipe van Martin Jol had geen kind aan het Sloveense Slovan Bratislava en verzekerde zich daarmee van de groepsfase. Vooral de heenwedstrijd was een spreekwoordelijk eitje. Luis Suárez werd Man of the Match door vier van de vijf Amsterdamse treffers te maken in de heenwedstrijd in de ArenA.

Seizoen 2010-2011

Aan deze kwalificatiereeks hield PAOK net als dit seizoen weinig goede herinneringen over. Ajax en de Grieken stonden destijds ook tegenover elkaar in de voorrondes van de Champions League, ook in de derde voorronde. Beide duels eindigden in een gelijkspel. Maar waar Ajax drie keer in Saloniki scoorde, daar trof PAOK slecht een keer doel in Amsterdam. Uiteindelijk werd de groepsfase gehaald nadat Ajax dat seizoen met Dynamo Kiev afrekende.

Seizoen 2015-2016

Het laatste seizoen onder Frank de Boer. Ajax moest in de derde voorronde langs Rapid Wien zien te komen. Het zag er in de rust van het heenduel in Oostenrijk heel rooskleurig uit, de Amsterdammers stonden met 0-2 voor. Maar in de tweede helft gaf Ajax het volledig uit handen, hetgeen ook een week later in de ArenA gebeurde. In de play-offs van de Europa League ging Ajax daarna, ten koste van Jablonec, hemeltergend met de hakken over de sloot door naar de groepsfase van dat toernooi.

Seizoen 2016-2017

Ook dit seizoen was PAOK de eerste Europese tegenstander, wederom in de derde voorronde van de Champions League. Ook dit keer liep het goed af voor Ajax. Door een goal van Davy Klaassen mocht Ajax zich de volgende ronde melden tegen FK Rostov. Dat werd een ramp. Na een uur spelen in de return stond de ploeg van Peter Bosz met 0-4 achter en was de doom aan diggelen, al bleek de Europa League dat seizoen achteraf allesbehalve een schrale troost.

Seizoen 2017-2018

Een jaar later werd er als verliezend finalist van de Europa League niet alleen naast de Champions League gegrepen, ook de Europa League werd dat seizoen niet gehaald. OGC Nice en Rosenborg BK dompelden Ajax in rouw, nadat de groep al zo’n enorme dreun te verwerken had met het drama rondom Abdelhak Nouri. Trainer Marcel Keizer werd vervolgens nog voor de Kerst ontslagen bij Ajax.

Seizoen 2018-2019

Vorig seizoen was eindelijk weer een succesverhaal. Historisch vroeg begon Ajax in de kwalificatie, namelijk in de tweede voorronde. Via Sturm Graz, Standard Luik en Dynamo Kiev werd eindelijk weer eens via de kwalificatie het hoofdtoernooi bereikt. Het bleek uiteindelijk een sterk begin van een grote prestatie: het behalen van de halve finale van de Champions League.

Breken met het verleden

Kijkend naar het verleden is er absoluut geen garantie op een plek in de Champions League. Ajax moet dus met dit verleden zien te breken. Voor de Amsterdammers is het te hopen dat er nu wel een goed gevolg wordt gegeven na de geweldige Europese prestatie in het voorgaande seizoen, in tegenstelling tot de blamage in 2017. Zaak is om het kunststukje van het vorige seizoen te herhalen, hetgeen ook zou moeten lukken.

Het lot van Nederland in de Champions League ligt wederom in de handen van Ajax. De laatste keer dat geen enkele club in de koker ging voor de groepsfase van het miljardenbal was in 1993. Het is aan Ajax om deze jarenlange reeks in stand te houden.

Finn Dekker (Twitter: @FinnDekker | e-mail: f.dekker@ajaxshowtime.com)