Ajax belegt dinsdag 21 mei een Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA), maar hoe spannend wordt dit nog? Ruim een maand geleden werd de bijeenkomst officieel aangekondigd en toen leek er behoorlijk wat vuurwerk op komst. Daar lijkt nu niet echt sprake meer van te zijn, al wil dat niet zeggen dat er geen kritische vragen vanuit de aandeelhouders zullen komen.

Toen Ajax de BAVA aankondigde stonden er twee zaken op de agenda: de uitkomsten van het KPMG-onderzoek naar Sven Mislintat en het voorgenomen ontslag van de geschorste algemeen directeur Alex Kroes, die mogelijk met voorkennis zou hebben gehandeld in aandelen van Ajax. Dat laatste punt is inmiddels van de agenda gehaald. Kroes is, zoals bekend, weer terug bij Ajax. Niet als algemeen directeur, maar als technisch directeur. Dit doet hij op titulaire basis en dat houdt in dat hij geen tekenbevoegdheid heeft.

Bij de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) zou men graag zien dat Kroes technisch directeur wordt op statutaire basis, zo liet Gerben Everts onlangs weten aan Trouw. 'Het is prima dat er nu een nette oplossing is gevonden, maar er is geen enkele reden om hem titulair te laten zijn. Iemand die zo’n belangrijke rol heeft bij een club als Ajax moet gewoon statutair benoemd zijn. Je kunt niet zeggen dat het bestuur van Ajax niet gaat over technische zaken. Het bestuur draagt een collectieve verantwoordelijkheid.'

De verwachting is dan ook dat de VEB en mogelijk ook andere aandeelhouders vragen zullen stellen over het feit dat het voorgenomen ontslag van Kroes is ingetrokken en waarom hij niet op statutaire basis directielied van Ajax kan zijn. Met name Michael van Praag, de voorzitter van de Raad van Commissarissen van Ajax, stond eerst geheel achter de schorsing van Kroes. Volgens hem was er geen weg meer terug voor het onlangs aangestelde directielid en is Ajax 'geen speeltuin'.

Na de terugkeer van Kroes zei Van Praag dat men in de RvC niet doof is voor de geluiden om hen heen. 'We spraken gedurende de afgelopen weken veelvuldig met mensen binnen en buiten Ajax, onder meer met de Bestuursraad en uiteraard met Alex zelf', zei Van Praag. 'Vanzelfsprekend zijn er voorwaarden met elkaar afgesproken waardoor deze verandering mogelijk werd. De club moet verder en wij zijn van mening dat het goed is voor Ajax dat we uiteindelijk met elkaar tot deze oplossing zijn gekomen. Alex gaat een belangrijke rol spelen in het voetbaltechnische deel van de organisatie en zich met name richten op het aan- en verkoopbeleid.'

Het is afwachten hoe de aandeelhouders tegenover de positie van Van Praag in de RvC staan. Als het aan de AFCA Supportersclub ligt, maakt Van Praag - en ook Leo van Wijk - plaats voor andere mensen in de RvC van de club.

Het KPMG-onderzoek naar Mislintat

Tijdens de BAVA zal er ook gesproken worden over het KPMG-onderzoek dat werd gedaan naar Mislintat. Uit dit onderzoek kwam niet naar voren dat Mislintat zich schuldig had gemaakt aan belangenverstrengeling. Het rapport werd echter niet gepubliceerd, omdat het 'vertrouwelijke en privacygevoelige' informatie zou bevatten. Hierdoor blijven veel aandeelhouders logischerwijs met vragen achter.

Terug naar de zomer van 2023. Mislintat was bij Ajax - net als Kroes nu - titulair technisch directeur. Dat betekende dat hij handtekeningen nodig had van andere directieleden om transfers te kunnen voltooien. Daarnaast keek ook de RvC mee bij de transfers van Ajax. Voor elke transfer boven een miljoen euro moet de RvC akkoord geven voor een transfer. In de RvC van afgelopen zomer was Jan van Halst het enige lid met een voetbalachtergrond.

Follow The Money schreef in het afgelopen weekeinde onder meer dat de eerste haarscheurtjes in de samenwerking tussen Mislintat en de Ajax-top ontstonden toen de Duitser Arthur Beck naar voren schoof om de transfer van Eduard Spertsyan naar Ajax af te ronden. Zijn management CAA Stellar zou 'stomverbaasd' zijn geweest toen bleek dat dit de gang van zaken was. De RvC van Ajax zou niet op de hoogte zijn geweest van Becks betrokkenheid bij de onderhandelingen. De transfer ging uiteindelijk niet door vanwege de omstreden situatie in Rusland en Oekraïne.

Ook opvallend: onder het bewind van Mislintat werden er twaalf nieuwe spelers aangetrokken. Al deze spelers kregen een negatief scoutingsadvies, zo schreef Follow The Money. Twee spelers - Diant Ramaj en Benjamin Tahirović - werden niet eens gescout. Bovendien had de scouting van Ajax op alle posities betere aanbevelingen geopperd. Dit kwam overigens ook naar voren in het rapport van KMPG. Hierin werd geconcludeerd dat 'de afstemming met de afdeling scouting, de hoofdtrainer en de voetbalcommissaris slechts beperkt heeft plaatsgevonden'.

Meerdere aandeelhouders willen dan ook dat er een aanvullend onderzoek wordt gedaan naar het KPMG-rapport over voormalig directeur voetbalzaken Mislintat, zo schreef De Telegraaf onlangs. Dat collectief - dat de naam Aandeelhouder-Supporters draagt - wil ook extra onderzoek naar de transferzomer van 2022.

De mislukte transferzomer van Ajax in 2022

Niet alleen de transferzomer van 2023 zorgt dus voor zorgen bij de aandeelhouders van Ajax. Ook in de zomer van 2022 ging het mis. In die zomer zijn veel spelers aangetrokken die inmiddels alweer vertrokken zijn uit Amsterdam. Voormalige commissarissen hebben aan aandeelhouders van Ajax laten weten dat in het verleden het interne governance proces betreffende transfers wel nauwgezet door de RvC werd gevolgd.

De aandeelhouders willen nu weten hoe lang er al van het interne governance proces wordt afgeweken. 'Deelt de Raad van Commissarissen de visie van de Aandeelhouder-Supporters dat het voor het verkrijgen van transparantie goed zijn om ook de transfers van de zomer van 2022 te onderzoeken, inclusief het interne governance proces daarbij?’, zo wordt geschreven door de aandeelhouders. Men hoopt dat alle transfers die door Gerry Hamstra, Klaas-Jan Huntelaar en zaakwaarnemer Milos Malenovic - die hielp bij de transfers - onder de loep worden genomen.

De Aandeelhouder-Supporters hebben ook vragen over het grote verloop in de directie, de RvC en de trainersstaf, de leningen die Ajax aanging - zo'n 40 miljoen euro - en de communicatie daarover en de schorsing van Kroes als algemeen directeur. Met betrekking tot laatstgenoemde wil men inzicht in het externe juridisch advies over Kroes, wil men weten waarom Ajax geen melding heeft gemaakt bij de AFM en wil men weten waarom er niet is gewacht op het oordeel van die instantie. Ook plaatst men vraagtekens bij de overtreding die Van Praag zelf beging met zijn Ajax-aandelen.

Tijdens de BAVA zal de blik dus vooral liggen op zaken uit het verleden. Is dat slecht? Nee. Van gemaakte fouten kan immers geleerd worden, zodat deze in de toekomst niet nog eens worden gemaakt. Ajax staat voor een extreem belangrijke transferzomer en na twee mislukte transferzomers is Ajax er dan ook veel aan gelegen om in de komende zomer wel de juiste spelers naar de club te halen en ervoor te zorgen dat er op het gebied van het doen van transfers op de juiste manier wordt samengewerkt door scouts, directieleden, RvC-leden en leden van de technische staf.

Bart Veenstra (X: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)

Meld je hier aan voor de EK-poule van Ajax Showtime en win mooie prijzen!