Theo Janssen ziet kansen voor ‘zijn’ Vitesse in de bekerfinale tegen Ajax. Zondag om 18.00 uur treffen beide ploegen elkaar in de Rotterdamse Kuip en vooral voor Vitesse lijkt de eindstrijd een hele belangrijke wedstrijd te zijn.

Janssen is een echte Vitessenaar. Hij groeide op in de buurt van het stadion en speelde jarenlang bij de Arnhemse club. In totaal speelde hij 289 wedstrijden voor Vitesse, tegenover 41 voor Ajax. Voor beide clubs heeft hij warme gevoelens, al blijft Vitesse wel echt zijn cluppie. Zondag kan Vitesse de tweede prijs in zijn clubhistorie veroveren – de eerste bekerwinst dateert van 2017 - en dat is dan ook waar de voormalig middenvelder op hoopt.

‘Ik verwacht een fifty-fifty-wedstrijd’, zegt hij in een interview met Ajax Showtime. ‘Ajax heeft natuurlijk donderdag nog in Rome gespeeld en die wedstrijd speelt wel mee in het gevoel richting deze wedstrijd. Als die wedstrijd er niet was geweest, had ik Ajax een grotere kans gegeven. Nu denk ik dat de kansen gelijk zijn.’

Hoe denk je dat Ajax uit de Europese uitschakeling komt?
‘Ze zullen daar een rotgevoel aan overhouden en met de pest in hun lijf die finale spelen. Als je verliest, kun je in je hoofd een mentaal knakje hebben en dat kan naar je benen zakken. Je gaat de vermoeidheid bij een uitschakeling toch sneller voelen dan wanneer je gewonnen zou hebben. Bij een zege voel je het niet meer in je benen en kun je makkelijk nog een wedstrijd spelen. Nu begin je toch wat vermoeider aan de wedstrijd.’

Jij hebt zelf eens met FC Twente een bekerfinale van Ajax gewonnen. FC Twente was toen Nederlandse top, al is die club misschien wel te vergelijken met Vitesse. Kun je aangeven hoe belangrijk zo’n bekerfinale is voor een club als Vitesse in vergelijking met Ajax?

‘Voor Vitesse is het heel belangrijk. Het kan de tweede prijs zijn in de historie. Daarom is het sowieso al heel bijzonder dat “we” er weer staan. Voor Ajax is het een tussendoortje op weg naar de titel. Dat is het verschil. Voor Ajax is de titel het belangrijkste. De beker is een prijs die ze graag willen winnen, terwijl voor Vitesse het winnen van de beker een absolute hoofdprijs is.’

Voor sommige spelers van Vitesse is het wellicht de belangrijkste wedstrijd uit hun carrière.

‘Ja, absoluut. Ajax wordt normaal gesproken kampioen. Natuurlijk wil Ajax die prijs ook pakken, maar het seizoen van Ajax is niet of wel of niet geslaagd met het winnen van de beker. Bij Vitesse speelt dat denk ik een grotere rol.’

Theo Janssen is namens FC Twente trefzeker tegen Ajax in de bekerfinale van 2011. FC Twente zou de finale met 3-2 winnen.

Heeft Vitesse een grotere kans om deze wedstrijd te winnen dan een normale competitiewedstrijd?

‘Ja, dat denk ik wel. Het is een wedstrijd op zich. Normaal gesproken met supporters, maar nu even niet. Voor spelers van Vitesse is het misschien wel once in a lifetime. Ze zullen tot op het bot gemotiveerd zijn voor een goed resultaat. Ze zullen er alles aan doen om die wedstrijd te winnen.’

Vitesse doet het dit seizoen vooral tegen de topteams goed, alleen tegen de kleintjes heeft de club het geregeld lastig. Hoe verklaar jij dat?

‘Dat is op zich niet eens heel raar. Tegen grotere clubs als Ajax krijgt Vitesse meer ruimte om te voetballen. Tegen kleine clubs moet Vitesse het spel zelf maken en daar hebben ze iets meer moeite mee. Zodra ze kunnen reageren op tegenstanders en de tegenstanders ruimtes weggeven, is Vitesse daar meestal heel gevaarlijk in.’

‘Dat heeft ermee te maken dat Vitesse twee spitsen heeft die heel beweeglijk zijn en goed kunnen inschatten in welke ruimte zij moeten bewegen. Daarachter staan mensen die de pass kunnen geven. Als het heel compact en heel klein is, wordt het lastiger. Vitesse zal gebruik willen maken van de ruimte en daar hebben ze de ideale spelers voor.’

Bovendien heeft Vitesse ruim de tijd gehad om zich voor te kunnen bereiden op deze bekerfinale, terwijl Ajax donderdag nog gespeeld heeft. Is dat wel een voordeel eigenlijk?

‘Het voordeel kan zijn dat je een hele week een plan kunt maken van hoe je Ajax wil bestrijden. Je bent er aan de andere kant ook acht of negen dagen mee bezig (Vitesse speelde op een vrijdag tegen ADO Den Haag, red.). De focus de hele tijd vasthouden is misschien wel moeilijker dan dat je op donderdag nog een wedstrijd speelt waar je je eerst op kunt focussen en vanaf dat moment pas moet schakelen naar zondag. Dat kan óók een voordeel zijn. Het ligt eraan hoe Ajax uit die wedstrijd komt. Komt Ajax met een goed gevoel naar De Kuip wordt het lastiger voor Vitesse dan wanneer Ajax een tikkie heeft gehad en met een minder gevoel komt.’

Geen publiek kan nadeel én voordeel zijn

Hoe bijzonder het is om een bekerfinale te spelen in een volle Kuip weet Janssen als geen ander. In 2011 won hij met FC Twente van Ajax in een volgepakt stadion. Dit keer zal het anders zijn. Ajax en Vitesse treffen elkaar in een lege Kuip. Janssen ziet daar zowel voor- als nadelen in. ‘Het is een nadeel in die zin dat het publiek je soms kunt opzwepen en je wat extra procentjes kunt geven. Dan kun je door je dooie punt heen komen en net wat meer vertrouwen krijgen.’

‘Maar het zorgt ook voor druk. Als er geen publiek is, is die druk in ieder geval niet te groot. Je wordt ook minder snel uitgefloten. Het kan dus twee kanten op werken’, vertelt Janssen, die denkt dat het voor Vitesse misschien niet eens heel slecht is dat er geen publiek aanwezig is in De Kuip. ‘Omdat er dan ook minder druk is en Vitesse lekker vrijuit kan voetballen. Stel dat ze met elf man voor de pot gaan liggen, is dat niet zo erg en worden ze ook niet uitgefloten.’

Toch is het spelen van een bekerfinale in een vol stadion een unieke belevenis. ‘Iedere voetballer speelt het liefste in een volle Kuip. Zoiets vergeet je nooit meer. Het is een uniek moment. Zeker voor een voetballer die bij een club speelt die niet altijd in de top voetbalt. Dan is het iets heel bijzonders omdat je daar niet heel vaak zult zijn. Ik hoop dat ze er goed mee om kunnen gaan om een goed resultaat neer te zetten.’

Vitesse doet het dit seizoen erg goed. De club doet nog altijd mee om de tweede plaats en staat in de bekerfinale. Hoe verklaar jij dat succes?

‘Dat heeft alles te maken met de trainers, staf en de spelersgroep. Het gaat om de samenwerking en de aanpassingen die gedaan zijn. Denk aan Bazoer als één van de drie centrale verdedigers, wat hij heel goed doet. En je hebt Tannane in een vrije rol achter de spitsen. Ze hebben gewoon de poppetjes op de juiste plek gezet en iedereen voelt zich fijn in het systeem dat ze spelen. Dat is de hand van de trainer en zijn staf. Dat heeft ervoor gezorgd dat Vitesse een heel mooi seizoen speelt en dat moeten ze alleen nog bekronen. Hopelijk lukt dat zondag.’

Eerlijk is eerlijk: voor Vitesse zou het winnen van een prijs de verdiende bekroning zijn na zo’n seizoen.

‘Weet je wat het is? Uiteindelijk hopen “we” dat ze het winnen, want anders is het over een jaar van: Wat hebben ze eigenlijk gepresteerd dat seizoen? Ze hebben goede resultaten behaald tegen toptegenstanders, maar uiteindelijk heb je dan misschien niets gewonnen of niets bereikt. Dan is iedereen zo’n seizoen ook weer snel vergeten.’

Theo Janssen is lovend over Ajax, maar Vitesse geniet zijn voorkeur. 'Als Ajax tegen iemand anders had gespeeld, was ik voor Ajax geweest. Alleen nu is het wel duidelijk dat ik Vitesse aanhang. Ik kom hier uit de buurt en ben dichtbij het stadion opgegroeid. Dus dat was allemaal heel bijzonder.’

Mocht Vitesse de bekerfinale verliezen, zorgt dat er wel voor dat de nummer drie van de Eredivisie het bekerticket krijgt. Dat betekent dat de nummer drie de play-offs van de Europa League gaat spelen, terwijl de nummer vier zich dan plaatst voor de derde voorronde van de Conference League.

‘Dat is waar. Daarom is het ook heel belangrijk dat Vitesse in de competitie gewoon resultaten blijft halen. Na de bekerfinale wacht ook gelijk Feyenoord en dat is een belangrijke wedstrijd voor de vierde plek. Het worden spannende weken, maar als ze zondag winnen, hebben ze Europees voetbal gehaald. Dan kom je in de play-offs voor de Europa League – en heb je sowieso minimaal groepsfase voor de Conference League - en dat is gewoon heel erg belangrijk voor Vitesse. Voor Ajax is dat minder, omdat die club al de Champions League ingaat. Maar: als je een prijs kunt pakken, zal ook Ajax er alles aan doen om die gewoon te pakken.’

Is er volgens jou nog een goede reden om naar deze bekerfinale uit te kijken?

‘Je gaat altijd letten op spelers die iets extra’s hebben. Ik let dan extra op Tadic. Ik vind Tadic een heel goed seizoen draaien en hij laat iedere week zien belangrijk te zijn voor het elftal. Bij Vitesse ben ik ook benieuwd naar Bazoer. In de laatste wedstrijd tegen Ajax maakte hij een goal en was hij belangrijk. Tannane is ook een speler waar ik naar uitkijk. Voor Vitesse is hij een hele belangrijke speler met zijn creativiteit. En dan heb je bij Ajax Gravenberch. Ik vind hem een hele goede speler en ik kijk met veel interesse naar hem.’

Komt dat ook omdat jij op dezelfde positie speelde als Gravenberch?

‘Het is zeker omdat hij een middenvelder is, maar als je zo jong zo bepalend bent voor je elftal… Hij is van zoveel waarde voor een topclub in Nederland, ook Europees gezien. Het is heel bijzonder dat je dat al op vroege leeftijd kunt bereiken. Ik heb daar alleen maar respect voor.’

‘Als Ajax tegen iemand anders had gespeeld, was ik voor Ajax geweest’

Als Janssen het huidige Ajax vergelijkt met het Ajax waarin hij zelf speelde, spreekt hij over ‘een heel ander team’. ‘Ajax heeft nu een brede selectie met veel goede spelers. Ook op de bank zitten jongens die het verschil kunnen maken’, zegt de oud-Ajacied. ‘De samenstelling van de selectie is beter dan die wij hadden. Er zijn nu meer spelers die tegen de basis aanzitten. Er is veel creativiteit. Tadic is enorm belangrijk en ook Klaassen is cruciaal in de manier van spelen. Het is een uitgebalanceerd elftal dat boven de rest uitstijgt.’

Janssen is lovend over de club Ajax, maar het moge duidelijk zijn dat Vitesse zijn voorkeur geniet. ‘Dat is wel duidelijk, haha. Ik ben opgegroeid met Vitesse, ben altijd al supporter geweest en ik heb er het grootste gedeelte van mijn carrière gespeeld. Ik heb natuurlijk een jaartje bij Ajax gespeeld en als Ajax tegen iemand anders had gespeeld, was ik voor Ajax geweest. Alleen nu is het wel duidelijk dat ik Vitesse aanhang. Ik kom hier uit de buurt en ben dichtbij het stadion opgegroeid. Dus dat was allemaal heel bijzonder.’

Ik wens je een fijne wedstrijd toe.

‘Jullie ook. Ik hoop een spannende wedstrijd met veel goals. Ik vind het vaak niet heel leuk om naar finales te kijken, maar laten we hopen dat we een mooie finale krijgen met veel doelpunten.’

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)
Melle Goekoop