Westerhof: 'Bij eigen jeugd draait het vooral om hoe ze zich mentaal houden'

door Bart Veenstra 17

Bron Algemeen Dagblad

Westerhof: 'Bij eigen jeugd draait het vooral om hoe ze zich mentaal houden'

door Bart Veenstra 17

Bron Algemeen Dagblad

Laatst geüpdatet

Hans Westerhof benadrukt in gesprek met het Algemeen Dagblad het dat voor een club enorm lastig is om de balans te vinden in het kopen dan wel het overhevelen van spelers uit de eigen jeugdopleiding. John Heitinga liet tegen SC Cambuur drie jonge talenten minuten maken en dat biedt perspectief voor de jeugd. Zo gaf Youri Regeer al aan dat hij door de aanstelling van Heitinga als trainer is gebleven in Amsterdam.

'Overhevelen of kopen is één van de lastigste dingen voor een club', stelt Westerhof, die bij Ajax in het verleden hoofd jeugdopleiding en trainer was. 'Bij eigen jeugd draait het vooral om hoe ze zich mentaal houden nu steeds meer op ze afkomt en ze altijd een terugslag krijgen. Wat dan? Even uit de wind, terug naar de beloften, verhuren?'

In de periode van Westerhof bij Ajax golden spelers als Andy van der Meijde, Brutil Hosé en Kevin Bobson als de grote talenten. 'Zij waren in de A1 goed voor wel honderd goals, maar alleen de eerste redde het. Technisch is het vaak dik in orde, maar ze moeten vooral mentaal sterk in de schoenen staan.'

Mexicanen bij Ajax

In de afgelopen periode ging Ajax steeds vaker de markt op voor nieuwe spelers. Westerhof is van mening dat het oog altijd eerst op de eigen talenten gericht moet zijn. 'Ik zegt niet dat dat niet is gebeurd', aldus Westerhof, die daarbij het beleid van Ajax niet meteen wil afkraken. 'Jong Ajax had pas twee Mexicaanse verdedigers op proef. Dat team van Pachuca had betere spelers, maar de uitleg was dat Ajax verdedigers voor over drie jaar wil klaarstomen. Zo ver vooruit kunnen kijken, is heel knap. Zeker Mexicanen hebben meer tijd nodig om te wennen aan klimaat en cultuur. Van Guti (PSV, red.) en Edson Álvarez weet ik bijvoorbeeld dat ze aanvankelijk in Nederland doodongelukkig waren.'

Met Heitinga als hoofdtrainer heeft Ajax nu wel een coach die weet hoe het normaliter werkt bij Ajax. Zelf doorliep hij de jeugdopleiding en in de afgelopen jaren was hij jeugdtrainer en trainer van Jong Ajax. Het kan zorgen voor een flinke stimulans bij de aanstormende talenten. Tegen SC Cambuur liet hij onder meer Regeer, Jorrel Hato en Kian Fitz-Jim invallen. 'Dat doet hij meteen goed. Al had hij dit tegen AZ of Feyenoord waarschijnlijk niet gedaan.'

Verwacht jij dat Ajax ten koste van FC Twente de volgende ronde van de TOTO KNVB Beker bereikt? Zet in en terug als Ajax doorgaat!

Als je verantwoord speelt, houd je het leuk. Wat kost gokken jou? Stop op tijd, 18+!

Lees meer over:
Plaats reactie

Ferd +38611

Westerhof, de man die Van der Vaart liet debuteren. De man die zo heerlijk boos werd op een druilerige dag in Den Bosch.

10-02-2023 09:24

Ans B +20011

Precies Westerhof, één van de beste voorspellers (naast een stabiele achtergrond) voor de kans op slagen van een talent (oftewel het geschatte potentieel waarmaken) is het mentale aspect.

Bij De Ligt - stabiele achtergrond, mentaal ijzersterk (én een hele verstandige jongen) - kon je er eigenlijk wel gif op innemen dat hij zou slagen.
Maar hij is een uitzondering.
Daarom verbaast het mij ook zo dat er op mentaal gebied nauwelijks of niet - bij mijn weten althans - getraind wordt bij Ajax, ook niet bij het eerste.

Mijn indruk is dat (niet alleen bij Ajax) mentale begeleiding vooral wordt gezien als probleem-gerelateerd. Niet als een kans om spelers sowieso op mentaal gebied te trainen, te begeleidden en te informeren. Terwijl daar zoveel te winnen is, vooral als je maatwerk levert, en dat kan als je mentale coaches dagelijks heb rondlopen die overal bij zijn, bij trainingen, wedstrijdbesprekingen, wedstrijden enz.

Dan kunnen ze zelf mentale zwaktes signaleren, zijn laagdrempelig aanwezig om aangesproken te worden, kunnen zelf heel informeel gesprekjes aanknopen - zodat uiteindelijk een cultuur ontstaat dat het heel gewoon maakt dat je op allerlei mentaal gebied bijgespijkerd, getraind of begeleid wordt. Ik blijf er op hameren.

Voorbeelden.
- Rensch oogt wat dromerig en hebben we al een paar keer op een verlies aan focus kunnen betrappen. Dat kun je trainen. En dan zul je als mental coach samen met Rensch moeten uitzoeken wat het beste bij hem past. Yoga bijvoorbeeld.

- Bergwijn is veel te lang met zichzelf aan het knoeien bij vormverlies en/of doelpuntendroogte. Dit is al (tenminste) de derde keer in zijn carrière dat hij langdurig met zichzelf knokt. Dat wijst op een onvruchtbare copingsstrategie. Dan moet je als mental coach heel goed doorvragen hoe hij zulk vormverlies ervaart, of het ergens mee te maken heeft, of hijzelf patronen herkent, hoe hij er mee omgaat (tot in de kleinste details), wat hem uiteindelijk het beste heeft geholpen toen het wél weer goed ging, enz. enz. Dan kun je dus ontdekken wát hij precies 'fout' doet (en waarom), en dan kun je veel gerichter aan de slag om iets te verbeteren dat wél helpt.

- Memphis faalt altijd op momenten (eindtoernooien m.n.) dat hij zichzelf wil presenteren aan de buitenwereld en/of te graag belangrijk wil zijn voor het team. Dat is al een mentale valkuil waar hij eindelijk eens op gewezen moet worden.
Wat hij vervolgens eigenlijk al verkeerd doet is dat hij bij vrijwel elke bal een belangrijke (vaak ingewikkelde) actie wil maken. Fijn als dat direct lukt, maar als dat al een paar keer is mislukt BLIJFT hij volharden in die strategie. Hij mislukte bij ManU omdat hij keer op keer op keer zichzelf vastliep, de bal verloor omdat hij die acties BLEEF maken.
Dat is dus een totaal verkeerde copingsstrategie - voortkomend uit enerzijds zichzelf te veel willen bewijzen, en anderzijds - ook als er iets mislukt - te volharden in het maken van (ingewikkelde) acties ipv eerst juist éénvoudiger te gaan spelen.
In zijn hersens is een weggetje gebaand dat hij no matter what volgt: acties maken.
Dat zijn dingen die je hem duidelijk moet maken. En je moet hem handvatten geven hoe hij dat anders kan aanpakken.

Enfin, zo kun jij elke voetballer wel onder de lope nemen en kijken waar er iets te winnen valt. Trainers als TH hebben daar op voetbalgebied een heel goed oog voor, maar op mentaal gebied is dat helaas een ondergeschoven kind.
Ook bij Blind bijvoorbeeld had veel voorkomen kunnen worden als iemand maar had gesignaleerd dat er al een tijdje sprake was van (naar mijn idee) een mentale onbalans.

08-02-2023 20:34

debetweter +10131

Mentale begeleiding is vrij lastig. Je zal dan een psycholoog aanstellen. Psychologie wordt vaak gezien als "gek". Zeg maar eens voor de grap tegen vrienden dat je met een psycholoog praat, vele zullen meteen aannames maken en/of je voor gek verklaren (hard op zeggen of niet). Zelfde geldt voor filosofie, dat is gelijk zweverig.

Daarnaast is De Ligt zo en hoort het bij zijn persoonlijkheid, een knop die je echt zelf om moet zetten. Dat is persoonlijkheid, en ik geloof niet dat je dat kan (en/of zou willen) vormen.

08-02-2023 21:26

Ans B +20011

Jij verwoordt precies het taboe en de onwetendheid rondom mentale begeleiding. Punt is juist dat het helemaal niet alleen gaat om begeleiding in de zin van 'behandeling', maar tevens om pure informatie (wat zijn algemene valkuilen b.v, of specifieker wat zijn onvruchtbare en vruchtbare copingsmechanismen), en training. Sommige voetballers hebben b.v. heel veel baat bij yoga om meer innerlijke rust te vinden of beter te kunnen focussen. Niets hocus pocus dus.

Bij pure begeleiding in de zin van 'behandeling' kun je verschillende methoden en vormen onderscheiden. Soms heb je inderdaad een psycholoog nodig, en dat is vooral in die gevallen dat de mentale beperking nauw verweven is met iemands persoonlijkheid/karakter. Dan is die beperking lastiger te veranderen, maar zeker niet bij voorbaat onmogelijk.
Als het gaat om meer oppervlakkige beperkingen dan volstaat een mental coach. Dat is an sich een containerbegrip, want dat kan een universitair psycholoog zijn, een hbo-psycholoog en iemand met een mental coach-opleiding.

Helaas, zoals in elk vak, heb je ook in dit vakgebied veel 'beunhazen', dus je moet wel heel goed kwaliteit kunnen onderscheiden.

Maar terugkomend op het taboe: ja dat bestaat nu eenmaal, maar in de 'gewone' maatschappij is het al vele malen gewoner geworden dat iemand zich laat 'coachen'. Zoals gewoonlijk loopt de voetballerij achter de normale maatschappij aan. O.a. - vermoed ik - omdat macho-cultuur daar belangrijker is en misschien ook omdat het opleidingsniveau relatief laag is - zeker als je dat vergelijkt met b.v. het hockey, baseball, schaatsen e.d. Studerende voetballers zijn heel dun gezaaid en - niet zo vreemd - haken regelmatig af omdat de voetbalwereld hen benauwt en inperkt.

Juist als je als club mental coaches (waarvan tenminste één psycholoog) in dienst hebt op dagelijkse basis geef je een signaal af - daar begint het mee. In het begin werd ook wat raar opgekeken naar diëtisten in dienst, of fysiologen, of looptrainers. Alleen al door het meelopen/aanwezig zijn van mental coaches in elke fase van het voetbal creëer je een omslag in het denken/ervaren. Het is goed voor voetballers om hen te ervaren als 'gewone mensen'. Hoe Ajax ze introduceert, hoe zij zichzelf introduceren, dat zijn allemaal details die van belang zijn. Vooraf dus. En dan begint het natuurlijk pas. Naarmate zij meer geworteld raken in het team kan een mental coach zich vrijer bewegen, meer zelf inititieven nemen etc.
Het is een proces. En juist als je dat ook bij de jeugd introduceert wordt het steeds gewoner en normaler, laagdrempeliger en vruchtbaarder.
Ik ben er behoorlijk van overtuigd dat dit in de toekomst bij alle topclubs gewoon gaat worden. In de zucht naar beter worden, zich te onderscheiden zal ooit één club het voortouw nemen en zoals bij elk succes zal dit navolging vinden. Laat Ajax a.u.b. die eerste club zijn - of misschien is men elders in Europa al veel verder hiermee. Ik weet b.v. wel dat jaren geleden AZ veel aandacht had voor zowel cognitieve als mentale begeleiding, maar mij is nooit duidelijk geworden in welke vorm.

Edit: Bij De Ligt is het inderdaad zo qua aangeboren eigenschappen en qua meegekregen/versterkte kenmerken. Dat is vrij uniek zo stabiel, volwassen als die jongen in elkaar zit. Maar hem moet je niet als ijkpunt nemen voor verandering; dat is inderdaad zo goed als onhaalbaar. Maar dat wil niet zeggen dat je spelers op mentaal gebied niet kunt bijspijkeren of verbeteren. Soms is één, verhelderend gesprek al genoeg - dat ligt volkomen aan de zelfredzaamheid van een speler en aan de aard en zwaarte van de 'beperking'. Bovendien hoeft heus niet alles formeel plaats te vinden. Een mental coach kan ook simpelweg tijdens een fysieke oefening (ik noem maar wat) een mentale tip geven, of net ergens een vinger op een zere plek leggen, die eye-opened werkt en/of in een later stadium nader uitgewerkt wordt, maar dan omdat de speler terugkomt bij de mental coach.

09-02-2023 10:21

debetweter +10131

Ans. Ben het helemaal met je eens, toch is het heel lastig om op zo'n hoog niveau iemand mentaal te gaan begeleiden. Zelf mediteer ik ook, heb ik een mentor in mijn werk en ga ik wel een naar een psycholoog. Doe dat niet omdat ik gek ben, althans daar was de aanleiding niet voor. Het is alleen meer dat je zelf op zo'n niveau geholpen wil worden, wil het effect hebben en veel externe invloeden zorgen dat het geen garantie is voor succes.

09-02-2023 20:40

Murdoink +2058

Kan nog wel wat mentaals herinneren van Hansie tegen Den Bosch .

08-02-2023 16:08

Pietsnot +15019

Hij bedoelt het goed, door te zeggen dat Andy vd Meijde niet mislukt is.....

Maar nadat hij als jong broekie Ajax verliet heeft hij alleen in de eerste 2 jaar bij Inter af en toe nog als invaller gespeeld. Tegen de tijd dat veel voetballers normaal gesproken doorbreken was zijn carriere al bijna over.

Best sneu, het is een leuke jongen, maar hij heeft er wel een potje van gemaakt

Blij dat het hem nu goed gaat, maar hij zit op de stoel van van der Gijp bij dat TV programma en heeft net als Gijp een carriere waar hij maar 20% uitgehaald heeft.

08-02-2023 15:20

debetweter +10131

Van Der Meijde is doorgestroomd van de jeugd naar Ajax 1. Denk dat hij daar meer op doelt dan de gehele periode van het begin tot het einde.

08-02-2023 21:28

Simpelishetmoeilijkst +25396

Iemand dievegge begrijpt, misschien wel een goede TD voor Ajax. Kent de club, en lijkt alles goed te begrijpen.

08-02-2023 13:05

Cruyffie +2403

Heel goed Hans. Je mag best iets harder zijn voor Gerry Zwamstra: voor ELKE speler die vertrok is een nieuwe gekocht, niet één keer is gezegd: we pakken een jeugdspeler, er is 113(!) miljoen euro uitgeven, en de aankopen zitten grotendeels op de bank. Vol-ko-men wanbeleid, Hamstra is totaal ongeschikt als TD voor Ajax.

In plaats van Sanchez had je prima kunnen zeggen: we geven Rensch en Regeer een kans. In plaats van Ocampos had je Hansen, Rasmussen of zelfs Misehouy kunnen zetten. Alvarez als middenvelder had je kunnen verkopen aan chelsea, om Fitz-Jiam en Vos door te schuiven. En die miskoop Bassey? Ik vond Hato nu al beter ogen aan de bal.

Tuurlijk, dan had je alsnog een goede vervanger voor Martinez moeten kopen. En Brobbey terug kunnen kopen, plus Conceicao als talent. Maar dat is iets héél anders dan Grillitsch, Sanchez, Bassey, Ocampos, Lucca en Kaplan. Kansloos, weggegooid geld, en ze lopen jeugd in de weg.

Voor mij reden om Hamstra te ontslaan, en Van der Sar erbij. Wegwezen.

08-02-2023 10:51

AjaxPositivo +6962

Zou hij niet een optie zijn als TD of commissaris. Ervaring, netwerk, talenkennis, Ajacied...
Lijkt me veel beter dan Hamstra en bij zo'n Liverpool-TD moet je ook nog maar zien of hij oog heeft voor waar Ajax voor staat...
PS Huntelaar binnenboord houden

08-02-2023 08:36

duinen +417

https://www.ajaxshowtime.com/voetbalnieuws/ervaren-westerhof-toegevoegd-aan-technische-staf-fc-groningen

08-02-2023 14:30

AjaxPositivo +6962

Ja idd, dat ging wel snel.
Goed nieuws voor Groningen. Ik hoop dat ze erin blijven ipv Emmen. Cambuur/Volendam/Excelsior mogen er ook nog wel uit.
En dan graag Pec en Nac terug. Heracles mag in de KKD blijven

08-02-2023 15:23

barry1988 +24085

Aankopen zouden alleen gedaan moeten worden als aanvulling op posities die je met de jeugd niet kunt opvullen of wanneer het een exceptioneel talent/speler betreft. Buiten dat zal er eerst goed naar de jeugd gekeken moeten worden zeker met het niveau van de jeugdopleiding van Ajax.

08-02-2023 08:09

Cruyffie +2403

Spijker, kop

08-02-2023 10:39
Laad meer reacties

Je bekijkt nu de reacties waarvoor je een notificatie hebt ontvangen, wil je alle reacties bij dit artikel zien, klik dan op onderstaande knop.