In de rubriek 'Uit het Oog' spreekt Ajax Showtime met oud-Ajacieden die hun sporen tegenwoordig elders achterlaten. Uit het oog dus, maar niet uit het hart. In deel 51 Niklas Moisander, die momenteel uitkomt voor het Zweedse Malmö FF.

Hij speelde twee periodes bij Ajax en kwam uiteindelijk tot 105 wedstrijden in de hoofdmacht van de Amsterdammers. Niklas Moisander droeg zelfs de aanvoerdersband van de club. De Fin blikt liever niet terug op zijn carrière, omdat het dan lijkt alsof hij al gestopt is met voetballen, maar dat is zeker nog niet het geval. De 37-jarige verdediger kreeg eind vorig jaar te maken met een zware blessure, maar heeft teruggevochten en maakt zich op voor een nieuw seizoen met Malmö FF. ‘Ik word 38 jaar, dus het zou kunnen dat het mijn laatste jaar is, maar ik heb nog niks besloten.’

Moisander is inmiddels acht jaar weg uit Nederland, maar de Fin wil het interview graag in het Nederlands doen. Hij vertelt dat hij de taal niet heel vaak meer spreekt, maar als hij oud-ploeggenoten als Daley Blind, Siem de Jong en Davy Klaassen spreekt, dan gaat dat in het Nederlands. ‘Ik heb daar natuurlijk heel lang gewoond, dus het is goed voor mij om een beetje te blijven oefenen, haha’, vertelt Moisander, die tussen 2003 en 2015 in Nederland woonde.

Het Nederlandse avontuur van Moisander begon twintig jaar geleden. Hij speelde bij TPS Turku en werd samen met zijn broer Henrik naar Amsterdam gehaald. De toen achttienjarige verdediger werd tijdens een jeugdinterland van Finland opgemerkt door Ajax. ‘Dat was natuurlijk een hele grote kans voor ons. Voor ons was Ajax de bekendste club, na de jaren van Jari Litmanen. Wij zijn als twee bescheiden Finse jongens naar Amsterdam gegaan. Dat was in het begin een beetje moeilijk, maar het was mooi dat we samen waren, want dan hadden we elkaar. Dat heeft heel veel geholpen.’

Zijn eerste periode in Amsterdam begon niet goed, want na vijf maanden scheurde Moisander zijn kruisband af. Daardoor lag de verdediger er lange tijd uit. ‘Het was dus niet altijd perfect, maar ik heb samen met mijn broer toch drie mooie jaren gehad. In het begin hadden we Marco van Basten als trainer. Dat was natuurlijk ongelooflijk mooi voor twee Finse jongens.’

Moisander heeft veel geleerd van Van Basten, maar de verdediger heeft in die tijd het meest geleerd van de Ajax-school. ‘Dat was hoe wij trainden met Jong Ajax. Het was natuurlijk een heel ander niveau dan in Finland. Mijn medespelers hadden een veel betere techniek en alles was gewoon een niveautje hoger dan in Finland. Dat samen heeft mij heel erg geholpen en natuurlijk luister je als jonge jongen heel goed naar een grote meneer als Van Basten.’

‘Ik zag hoe goed het eerste elftal van Ajax was en voelde niet dat ik heel dichtbij was’

In zijn eerste periode brak de jonge Moisander niet door bij Ajax. Dat was geen grote teleurstelling voor het Finse talent. ‘Want ik zag hoe goed het eerste elftal was en ik lag er lang uit met een blessure. Ik voelde niet dat ik heel dichtbij het eerste elftal was’, vertelt Moisander, die het begrijpelijk vond dat hij in 2006 naar een andere club moest. ‘Op dat moment was het voor mij vooral heel belangrijk om wedstrijden te spelen en voor een langere periode fit te zijn.’

Na drie jaar bij Ajax vertrok de verdediger naar FC Zwolle (nu PEC Zwolle), waar hij een tweejarig contract tekende. De Fin vertelt nu dat hij destijds niet zoveel opties had. Moisander speelde na zijn lange blessure een beetje in Jong Ajax, maar was voor zijn gevoel nog niet terug op zijn oude niveau. ‘Daardoor was er niet zoveel interesse, dus het was FC Zwolle of terug naar Finland. Ik had het vuur om mezelf terug te vechten, want ik wilde het zo graag maken als voetballer op het hoogste niveau. Voor mij was het toen duidelijk dat ik in Nederland wilde blijven en naar Zwolle wilde. Misschien kon ik via die weg weer naar boven komen.’

Moisander kende een moeizame start in Zwolle. Bij FC Zwolle was het wat minder goed geregeld dan bij Ajax en daar moest de verdediger even aan wennen. ‘Dat was goed voor mij, omdat ik dat dan ook had gezien. Toen kwam het besef dat ik echt hard moest werken om terug te komen op het hogere niveau. Ik dacht toen: Als ik naar een club als Ajax of een andere Eredivisieclub wil, dan moet ik nu echt serieus trainen en spelen en mijn kans pakken.’

In Zwolle kreeg Moisander te maken met een trainer die in hem geloofde. De Fin begon niet geweldig in Overijssel, maar trainer Jan Everse sprak zijn vertrouwen uit. ‘Hij zei tegen mij dat hij vond dat ik het niveau van de Eredivisie had. Hij gaf mij een beetje vertrouwen en daarna ging het beter en beter. Eigenlijk waren die twee jaren heel belangrijk voor mij. Ik speelde veel en nam een steeds grotere rol in het elftal in. Het was toch een belangrijke periode.’

Moisander werkte met Van Gaal: ‘Hij is de beste trainer die ik ooit gehad heb’

Nadat Moisander twee jaar in Zwolle had gespeeld, vertrok hij in 2008 naar AZ, waar hij ging samenwerken met trainer Louis van Gaal. ‘Hij was de trainer van Jari en Ajax, toen zij alles wonnen’, begint de verdediger zijn verhaal over zijn oud-trainer. Moisander vond het een ‘groot moment’ dat hij mocht samenwerken met een ‘grote naam’ als Van Gaal. ‘Het is een grote persoonlijkheid. Ik was een beetje een bescheiden jongen en kwam uit de Jupiler League naar de Eredivisie, dus het was toch een momentje. Hij was heel direct en heel eerlijk. Hij is de beste trainer die ik ooit gehad heb. We hebben daar fantastische jaren gehad met hem en als team. Hij had een groot aandeel in het kampioenschap van dat jaar’, doelt Moisander op de landstitel, die hij met AZ behaalde in het seizoen 2008-2009.

De Finse verdediger had een hele goede tijd in Alkmaar, maar het was niet de beste periode uit zijn carrière. Moisander noemt de eerste twee jaar na zijn terugkeer bij Ajax namelijk de beste jaren uit zijn carrière. ‘Maar AZ was op dat moment een perfecte club voor mij. We hebben in mijn eerste jaar het kampioenschap gewonnen, dat had niemand verwacht. Daarna hebben we ook elk jaar Europees voetbal gespeeld. Dat was heel belangrijk voor mij, voor mijn ontwikkeling en ook voor de club.’

Moisander kwam Litmanen tegen na winst op FC Barcelona: ‘Het was een ongelooflijk mooie avond voor ons allemaal’

In de zomer van 2012 werd Moisander teruggehaald door Ajax. Tijdens zijn presentatie noemde de Fin de Amsterdamse club ‘zijn droomclub’. Zijn landgenoot Jari Litmanen heeft daar een grote rol in gespeeld. ‘Ik was negen of tien jaar oud toen Ajax en Jari alles hebben gewonnen, met Van Gaal en die ploeg uit 1995. Toen was ik een kleine jongen en keek ik op tegen Jari. Hij was één van mijn idolen.’ Toen Moisander voor de eerste keer naar Ajax werd gehaald, was dat een groot moment voor hem. ‘Maar toen ik terug werd gehaald voor het eerste elftal was dat een nóg groter moment. Als je je beseft dat je in het eerste elftal mag spelen, zoals hij (Jari, red.) dat ook deed… Dat was een mooi moment.’

Op 25 augustus 2012 debuteerde de verdediger in de thuiswedstrijd tegen NAC Breda. Moisander noemt zijn debuut in Ajax 1 ‘ongelooflijk mooi’, ook omdat de overstap van AZ naar Ajax moeizaam verliep. ‘Ik kan me herinneren dat er in die zomer heel veel stress was. AZ wilde mij niet laten gaan en ik wilde graag naar Ajax. Dat duurde heel lang. Ik heb in het begin van dat seizoen twee wedstrijden met AZ gespeeld en uiteindelijk kwam de transfer er alsnog.’ Toen Moisander in de ArenA tegen NAC Breda speelde, wist hij zijn debuut ook nog eens te bekronen met een doelpunt. ‘Het voelde alsof de cirkel rond was. Het was een bevrijding voor mij dat ik na al die jaren toch terug was bij Ajax en het eerste elftal had gehaald.’

Moisander speelde uiteindelijk 105 wedstrijden in het eerste elftal van Ajax. Als de Fin zijn mooiste wedstrijd in Ajax 1 moet noemen, dan kiest hij voor de thuiswedstrijd tegen FC Barcelona. In november 2013 wonnen de Amsterdammers met 2-1 van de Catalanen in de groepsfase van de Champions League. ‘Dat was een bijna perfecte wedstrijd van onze kant. Natuurlijk hadden zij niet hun beste dag, maar als je van FC Barcelona wint… Het elftal wat zij toen hadden, was ongelooflijk goed.’

Het gewonnen duel met FC Barcelona werd uiteraard gevierd door de spelersgroep van Ajax. Een aantal spelers ging na de wedstrijd uit op het Leidseplein en daar kwamen de Ajacieden Litmanen tegen. ‘Davy Klaassen was er ook bij en Jari was voor hem ook een groot idool. Ik had met Jari samen gespeeld in het nationale elftal, dus ik kende hem al. We hebben gesproken over de wedstrijd. Hij kende de Europese avonden bij Ajax natuurlijk. Dat ik daar met hem over mocht spreken... Het was een ongelooflijk mooie avond voor ons allemaal.’

‘Er was heel veel druk op het team, maar zeker ook op mij, want ik was toch gehaald als de vervanger van Vertonghen’

Moisander speelde drie jaar bij Ajax en won twee landstitels en één Johan Cruijff Schaal in de hoofdstad. Zijn eerste kampioenschap met Ajax vindt hij de mooiste prijs die hij won in Amsterdam. ’Ik zei al dat de cirkel rond was, maar na het eerste kampioenschap voelde dat echt zo. Ik was toch gehaald als de vervanger van Jan Vertonghen. Er was heel veel druk op het team, maar zeker ook op mij, want hij was natuurlijk een geweldige speler. Hij was de aanvoerder en een grote persoonlijkheid. Er was druk en dat we toen gelijk kampioen werden… Dat was voor mijn familie en mij echt het mooiste moment uit mijn tijd bij Ajax.’

Een ander groot moment voor de Fin was het moment dat hij de aanvoerdersband van Ajax mocht dragen. Moisander was namelijk regelmatig de captain van zijn droomclub. ‘Het is echt iets heel groots, ook omdat je een buitenlander bent, dat maakt het nog groter. Er waren jongens uit Nederland, maar ik was ouder en wij hadden best een jong elftal. In dat opzicht was ik één van de jongens die aanvoerder moest zijn. Voor mij was het een grote eer… Het is moeilijk om in woorden te omschrijven. Ik had nooit gedacht dat ik aanvoerder van Ajax mocht zijn. Ik was ook aanvoerder van de nationale ploeg, dat is een grote eer, maar als buitenlander de aanvoerdersband bij Ajax dragen… Dat is een hele grote eer.’

Het seizoen 2014-2015 was het laatste seizoen van Moisander in het shirt van Ajax. Volgens de verdediger was dat een moeilijk seizoen en gebeurde er veel achter de schermen. Tegen het einde van dat seizoen belandde de Fin ook regelmatig op de bank. ‘Ik speelde niet mijn beste voetbal in dat jaar. Dat had veel redenen. Natuurlijk was het moeilijk. Ik had in maart al getekend bij Sampdoria, dat was denk ik ook één van de redenen dat ik op de bank kwam. Het was niet het perfecte afscheid wat ik wilde, maar ik ben toch door de voordeur weggegaan.’

Moisander hoopte als basisspeler te vertrekken bij Ajax, maar hij weet dat er in het voetbal soms dingen zijn die buiten je controle vallen. Zijn laatste seizoen was niet goed en de verdediger kijkt daarbij vooral naar zichzelf. ‘Ik speelde niet mijn beste voetbal. Ik begon problemen te krijgen met mijn lichaam, dus ik neem zeker niemand iets kwalijk. Het was gewoon niet perfect, maar het kan niet altijd perfect zijn. Ik ben dankbaar voor mijn tijd bij Ajax. Natuurlijk droom je van een perfect afscheid, maar voor mij was het oké. Het is geen probleem zo.’

‘Natuurlijk blijft de degradatie in je achterhoofd zitten, maar verder had ik best goede jaren in Bremen’

In maart 2015 tekende Moisander een driejarig contract bij het Italiaanse Sampdoria. De centrale verdediger vertrok op 1 juli van dat jaar bij Ajax. Nadat hij twaalf jaar in Nederland had gespeeld, was het in Italië uiteraard heel anders. ‘Het voetbal is anders en de cultuur ook’, vertelt de Fin, die het wel geweldig vond in Genua en Italië. ‘In de jaren ‘90, toen ik klein was, was de Serie A de grootste competitie en keek ik daar heel vaak naar. Ik was er dan ook heel blij mee. Het was niet het mooiste jaar voor de club en voor mij, want ik was veel geblesseerd. Het was dus niet perfect, maar het was precies wat ik nodig had na mijn jaren in Nederland. Ik kwam nu in een nieuwe omgeving en had een nieuwe uitdaging, dus in dat opzicht was het heel belangrijk.’

Toch vertrok de Finse verdediger na één jaar bij Sampdoria. Moisander koos voor een avontuur in Duitsland en tekende een driejarig contract bij Werder Bremen. Uiteindelijk verbleef de oud-Ajacied vijf jaar in Duitsland. In zijn laatste seizoen degradeerde Moisander met Werder Bremen uit de Bundesliga. ‘Natuurlijk blijft de degradatie in je achterhoofd zitten en doet dat pijn, maar verder had ik best goede jaren daar. Ik was daar ook aanvoerder in mijn laatste twee jaar. In de eerste twee/drie jaar ging het echt goed en waren we zelfs een keer dichtbij de Europese plekken, maar daarna ging het best wel snel naar beneden. Als club en als team waren we gewoon niet goed en dat was natuurlijk heel zwaar.’

Moisander had het wel naar zijn zin bij Werder Bremen en heeft in zijn carrière ook het langst bij de Duitse club gespeeld. ‘Het is een belangrijke plek voor mij, maar natuurlijk doet het laatste jaar - met de degradatie - pijn. Het is zeker niet de leukste manier om af te sluiten, maar dat is voetbal. Wij hadden niet meer verdiend. Het jaar daarvoor waren we al dichtbij degradatie, toen Davy (Klaassen, red.) ook nog bij ons speelde. Het laatste jaar was het helaas zover…’

Daar laat Moisander de naam van Klaassen opnieuw vallen. De Fin omschrijft de Ajacied als een ‘geweldige gozer’ en ‘één van de beste mensen’ die hij in het voetbal heeft ontmoet. ‘We hebben samengespeeld bij Ajax en toen hij naar Bremen kwam, was ik daar heel blij mee. Het is gewoon een geweldige gozer en ook een goede speler. Ik was ook zo blij voor hem dat hij terug naar Ajax kon. Ik zag aan hem dat dat als thuiskomen voelde. Ik gun hem alles en wij hebben nog steeds contact, dus dat is mooi. Het is echt een topgozer!’

‘Ik word 38 jaar, dus het zou kunnen dat het mijn laatste jaar is, maar ik heb nog niks besloten’

Sinds 2021 speelt Moisander bij Malmö FF. Hij werd in zijn eerste seizoen direct landskampioen van Zweden en won in 2022 de beker. ‘Het voelt echt als het Ajax van Zweden. Wij willen altijd kampioen worden en de mensen verwachten dat ook’, begint de Fin zijn verhaal over zijn huidige club. Moisander speelde zelfs nog in de Champions League met de Zweedse club. ‘Ik had niet verwacht dat ik nog in de Champions League mocht spelen, na al die jaren in Italië en Duitsland en na de degradatie in Duitsland. Uiteindelijk ben ik echt super, super blij met Malmö.’

De oud-speler van Ajax vertelt dat zijn vrouw van Zweedse komaf is. Het plan van de familie Moisander is dan ook om in Zweden te blijven wonen na de voetbalcarrière van de verdediger. ‘Het is een mooie, ik denk, laatste stap voor mij. Het is toch leuker om voor kampioenschappen te spelen dan tegen degradatie, haha. Ik was blij dat ik hier naartoe kon komen en een beetje dat gevoel kon krijgen wat ik bij Ajax had.’

Moisander is inmiddels 37 jaar en dat betekent dat het einde van zijn loopbaan in zicht komt. De Fin kreeg in de nadagen van zijn carrière nog te maken met een flinke tik. Op 11 september 2022 scheurde hij namelijk de voorste kruisband in zijn rechterknie af. Inmiddels is Moisander gerevalideerd en is hij net weer terug in de groepstraining. ‘Het is echt heel goed gegaan. Normaal gesproken duurt de revalidatie zes maanden en nu is het iets minder dan zes maanden. Ik ben blij dat ik hier mocht revalideren. Nu krijg ik de kans om weer terug te komen.’

Toen de verdediger van Malmö FF de blessure opliep, vroegen mensen zich af of het het einde van zijn voetballoopbaan zou betekenen. De oud-Ajacied was daar echter direct duidelijk over. ‘Ik had eigenlijk dezelfde avond al het gevoel van: Ik ga mijn carrière niet zo afsluiten. Ik wil op het veld staan en terugkomen. Nu ben ik op de weg terug en ik ga mijn wedstrijden spelen. Ik heb een contract tot het einde van dit jaar en dan moet ik kijken hoe het voelt wanneer ik terugkom en wedstrijden ga spelen. Ik word 38 jaar, dus het zou kunnen dat het mijn laatste jaar is, maar ik heb nog niks besloten. Ik wil gewoon kijken hoe het voelt en ik ben zeer blij dat ik hier in Malmö ben. Het is een goede plek om te zijn en hopelijk kunnen we weer voor het kampioenschap gaan!’

‘Ik zou op dit moment geen “nee” zeggen tegen een rol bij Ajax’

Op 37-jarige leeftijd nadert het einde van een carrière als profvoetballer en daar is Moisander dan ook al mee bezig. Naar eigen zeggen bekijkt hij wat de opties zijn en is er nog niets concreet. ‘Maar ik denk dat ik toch in de voetballerij blijf. Voetbal is mijn leven geweest en ik hou nog steeds van voetbal. Ik ben op dit moment zeer gemotiveerd om speler te zijn, maar misschien werk ik in de toekomst in een andere rol. Ik heb veel ervaring, zeker in Nederland, maar ook in Duitsland en Italië. Ik heb pieken en dalen meegemaakt en heb best wel veel gezien in de voetballerij. Ik denk dat ik met mijn ervaring zeker iets kan doen in de voetballerij na mijn carrière als speler.’

Op dit moment ziet de Fin het niet zitten om na zijn carrière trainer te worden. Met de nadruk op ‘op dit moment’, want ‘het kan altijd komen’, zegt de oud-Ajacied. Moisander geeft aan dat hij een sportmanagementstudie kan gaan doen. ‘Daar kan ik mee beginnen en dan kan ik kijken hoe het voelt. De bedoeling is om in Zweden te blijven wonen en dan moet ik kijken wat voor opties er komen. Ik heb natuurlijk lang in Nederland gewerkt en heb nog altijd connecties daar, we gaan het zien! Het is spannend en ook wel een beetje eng.’

Toen Moisander in 2015 bij Ajax vertrok, vertelde hij dat de fans hem niet meer zouden terugzien als speler, maar wellicht wel in een andere rol. ‘Stel dat ik in de voetballerij blijf en de mogelijkheid zich voordoet om ooit iets bij Ajax te doen, zou dat heel mooi zijn’, zei de verdediger bij zijn afscheid. Staat Moisander er acht jaar later nog steeds zo in? ‘Het plan is nu dat we in Zweden gaan wonen en dat dat onze basis wordt, maar dat zegt niet alles. Wij hebben heel lang in Duitsland gewoond, Italië, Nederland en nu in Zweden. We weten hoe het gaat in het leven en zeker in het voetballeven. Ik zou op dit moment geen “nee” zeggen tegen Ajax, maar op het moment dat het zou komen, moet je kijken of het het beste is voor de familie.’

Volgens de Fin is het na zijn voetballoopbaan de tijd van zijn vrouw en kan hij niet alleen aan zichzelf denken. ‘Ik moet kijken naar wat het beste is voor mijn vrouw en mijn twee dochters. Maar Ajax blijft altijd belangrijk voor mij, dus ik zou nu zeker niet zeggen dat het onmogelijk is om naar Ajax te komen. Ik heb mijn mooiste tijd als voetballer daar gehad.’

‘Ik weet wat Ajax is en hoe groot de club is, ik ben trots dat ik bij Ajax mocht spelen’

Inmiddels is Moisander al acht jaar weg bij Ajax, maar hij volgt de Amsterdamse club nog steeds. Hij is de resultaten altijd blijven volgen en kijkt af en toe nog naar de wedstrijden. ‘Davy speelt daar nu en Daley Blind speelde er een tijdje geleden nog, dus ik blijf het altijd volgen. Het is een speciale club. Als ik hier tegen de jonge jongens zeg dat ik bij Ajax heb gespeeld, dan zeggen ze altijd: Wauw. Ik weet wat Ajax is en hoe groot de club is. Ik ben trots dat ik bij Ajax mocht spelen. Ik blijf de club altijd volgen en hoop altijd dat het goed gaat. Het is heel goed gegaan na mijn vertrek, zeker in de jaren dat ze dichtbij de Champions League-finale waren. Echt ongelooflijk. Toen ik er was kwamen we niet verder dan de groepsfase, maar nu hebben ze dat al meerdere keren bereikt. Dat is echt mooi om te zien!’

Tijdens het successeizoen 2018-2019 zat Moisander samen met Klaassen in Bremen. Zij leefden toen ‘heel fanatiek’ mee met het Ajax van Erik ten Hag. ‘Ik vind dat ze een plek in de finale hadden verdiend. Het was echt zo’n mooi seizoen voor Ajax en voor de ploeg. Wat een talent ze hadden met Matthijs de Ligt en Frenkie de Jong, en natuurlijk ook met de trainer… Ik heb echt met plezier gekeken en ik was toen extra trots dat ik bij Ajax had gespeeld.’ Moisander weet uit eigen ervaring hoe moeilijk het is om met Ajax te overwinteren in het miljardenbal, maar hij zag de club de sprong destijds nemen. ‘Dat was echt indrukwekkend en dat had ik eerlijk gezegd niet verwacht.’

Tot slot vertelt Moisander dat hij het leuk vond om terug te blikken op zijn tijd bij Ajax. De Fin legt uit dat hij niet vaak achteruit kijkt, omdat het dan net lijkt alsof hij al gestopt is. Ook tijdens zijn recente blessure blikte hij niet terug op zijn carrière. ‘Ik ben zo gefocust geweest om terug te komen, want ik wil toch een mooie afsluiting van mijn carrière. Dat wil je op het veld doen en niet als geblesseerde speler. Ik hoop dat het goed gaat, we gaan het zien. Niet iedereen krijgt een fantastisch afscheid van het voetbal…’

Niels Opdam (email: n.opdam@ajaxshowtime.com)