Jari Litmanen bewaart mooie herinneringen aan het spelen van wedstrijden in het shirt van Ajax. De Finse publiekslieveling, die te gast was bij de boekpresentatie van het boek ‘Het Ajax Shirt - De Glorie Van Rood En Wit’, sprak met Ajax Showtime over mooie en minder mooie shirts, het ruilen van shirtjes en een mogelijke terugkeer bij Ajax.

Het thuisshirt van Ajax staat er sowieso goed op bij de voormalig middenvelder. ‘Die blijft altijd min of meer hetzelfde en staat op nummer één. In mijn periode zijn er een aantal mooie shirts geweest, maar ook een aantal minder mooie shirts. Ik zeg niet dat ze lelijk waren, haha, maar wel minder mooi’, lacht de Fin, die met Ajax in 1995 de Champions League won in een donkerblauw en paars uitshirt. ‘Wij droegen dat uitshirt het hele jaar. In de competitie, beker en in de Champions League. Ik heb mooie herinneringen aan dat shirt. Toen ik dat de eerste keer zag, had ik al een mooi gevoel.’

Een ander mooi shirt in de ogen van Litmanen was het shirt dat Ajax droeg in het seizoen 1993/94. Het shirt kende verticale strepen met de kleuren donkerblauw en lichtblauw, wat tegen groen aan zat. ‘Dat shirt kon je bij de hals losser maken met veters. Dat was een heel stijlvol shirt. Voor mij was een trainingsdag een werkdag en een wedstrijddag een feestdag. Dankzij dat shirt kreeg ik een heel feestelijk gevoel.’

Wennen aan bepaalde Ajax-shirts

Niet elk shirt bij Ajax vond Litmanen even fraai. Hij vertelt dat hij er sowieso aan moest wennen dat Ajax ook weleens wedstrijden niet in het herkenbare wit-rood-wit speelde. ‘In mijn eerste seizoen, 1992/93, speelde Ajax in een geel/groen-shirt. Dat was wel even wennen, haha’, lacht hij er nu om. ‘En er was nog een shirt dat ik qua materiaal niet goed vond. Volgens mij was het in 1996 of 1997. Het was een zwart shirt. Het materiaal was hard en het zat niet lekker.’

In zijn tweede periode speelde Litmanen opnieuw in een opvallend shirt. In het seizoen 2002/03 zat er namelijk een binnenshirt in het normale wedstrijdshirt. ‘In dat seizoen zaten er twee shirts in één, ja. Het klopt dat het daardoor wel warm kon zijn. Soms voelde het ook een beetje zwaar. Het was niet makkelijk te dragen. Je moest af en toe ook een beetje werken om dat shirt aan te doen.’

Shirtje ruilen met spelers als Steven Gerrard, Zlatan Ibrahimovic en Dennis Bergkamp

Tijdens zijn carrière ruilde Litmanen geregeld van shirt met een tegenspeler. ‘Ik heb thuis een heleboel shirts liggen’, zegt hij dan ook. ‘Tijdens mijn carrière was ik er niet zo mee bezig. Bovendien was het in mijn eerste jaren bij Ajax niet zo’n gewoonte dat je van shirtje ruilde. Dat deed je eigenlijk alleen na wedstrijden in de Europa Cup.’

Bij het nationale elftal van Finland ruilde Litmanen op een gegeven moment na iedere wedstrijd van shirt. Dat was eerst wel anders. Voor een kwalificatieperiode van twee jaar kreeg iedere speler vier shirts: twee thuisshirts met zowel korte als lange mouwen, en twee uitshirts met wederom korte en lange mouwen. ‘Die mocht je ook niet ruilen. Later ging ik wel vaker ruilen van shirt en op een gegeven moment werd het een gewoonte. Dan doe je het in je tas, was je het en leg je het in een doos. Nu heb ik een hoop dozen liggen thuis. Ik heb niet alle shirts bewaard, ik heb er ook een hoop weggegeven.’

Tijdens zijn loopbaan ruilde Litmanen met vele bijzondere spelers van shirt. Zo ruilde hij na een interland tegen Engeland van shirt met Steven Gerrard, zijn toenmalig teamgenoot bij Liverpool. En ook met spelers als Zlatan Ibrahimovic, Frank de Boer, Patrick Kluivert, Dennis Bergkamp, Marc Overmars en Edwin van der Sar ruilde hij van shirt. ‘Maar ook met spelers als Stoichkov, Deschamps en Redondo. Het waren vaak directe tegenstanders of iemand die je al kende met wie je van shirt ruilde.’

Liefde voor shirts met strepen

Litmanen kwam in zijn carrière ook uit voor Liverpool en FC Barcelona. Het zijn clubs met iconische shirts, zo weet de Fin. ‘Ze spelen allemaal in mooie shirts. Ik ben opgegroeid met Liverpool, dat was als kind mijn club. Ajax is voor mij de mooiste club geweest. Ik heb daar negen jaar gespeeld en het was de meest succesvolle periode. Ik ben Ajacied geworden. Barcelona volg ik nu al heel lang van afstand.’

‘Mijn eerste club was Reipas Lahti. Daar was ik gewend met strepen te spelen. Die club speelde met oranje en zwarte strepen. Toen ik jong was, waren er weinig clubs met strepen. Juventus, Inter en AC Milan waren daarom apart. Met die drie clubs heb ik daarom nog altijd een binding.’

Keert Litmanen ooit terug bij Ajax?

En een binding met Ajax heeft Litmanen ook nog steeds. Zo was hij onlangs nog aanwezig in de Johan Cruijff ArenA om de kampioensschaal uit te reiken. Vragen over een terugkeer krijgt hij al sinds 2004 en dat is tot op de dag van vandaag niet anders. ‘Ik ben nu achttien jaar weg en ieder jaar wordt het aan mij gevraagd’, lacht Litmanen er nu om. ‘Ik heb twee zoons, van veertien en zestien jaar oud, en een vrouw. Na mijn carrière, die ik in 2011 beëindigde, heb ik altijd meer keuzes gemaakt en ik heb altijd voor mijn familie gekozen en dat doe ik nog steeds. De kinderen zitten in Estland op een goede school en hebben hier hun voetbal en hun vrienden. Met het gezin wonen wij in Estland, maar ik ga regelmatig naar Finland om mijn Finse familie en vrienden op te zoeken of ik ben op de Finse tv voor een voetbalwedstrijd.'

Toch wil Litmanen een terugkeer bij Ajax niet helemaal uitsluiten. ‘Maar het is nu niet aan de orde. Er zijn in het verleden wel wat gesprekken geweest, voor verschillende functies ook, maar we zijn nooit echt diep in gesprek gegaan. Op sommige momenten zat ik bij de Finse bond, terwijl ik op andere momenten voor mijn familie koos. Als ik terugkeer, ben ik in principe wel iemand die van het voetbalgedeelte houdt. Ik wil dichtbij de spelers en het veld zijn. Een rol als voorzitter is niets voor mij, haha.’

Genieten van Tadic zolang hij speler is van Ajax

Tijdens de huldiging van Ajax een maand geleden sprak Litmanen onder meer met Dusan Tadic. De Serviër is net als Litmanen dat in zijn Ajax-tijd was, en eigenlijk nu nog steeds is, enorm populair bij de fans. Litmanen begrijpt wel waarom. ‘Ik vind Tadic een hele goede speler. Hij past heel goed bij Ajax. Hij is multifunctioneel, je kunt hem kwijt op meerdere posities. Hij is voetbalslim, speelt met zijn hoofd en is technisch goed. Als hij de bal heeft, kun je altijd iets verwachten. Hij heeft een slimme pass, levert assists en kan scoren. Ik ben fan van hem, al weet ik niet meer precies wat ik tegen hem zei.’

Litmanen is niet bang dat Tadic bij Ajax vertrekt. Hij ziet in dat de Serviër goed op zijn plek is bij Ajax en bovendien al in een andere competitie heeft gespeeld. Voor spelers als Jurriën Timber en Antony is dat iets anders. ‘Maar zo gaat het altijd bij Ajax. Spelers komen en spelers gaan. Maar Tadic heeft al wat gezien. Hij voelt zich thuis bij Ajax als voetballer en als mens. Daar moeten we van genieten zolang het kan.’

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)
Bas Velzel (Twitter: @BasVelzel | e-mail: b.velzel@ajaxshowtime.com)