Een nieuw Champions League-seizoen staat voor de deur en dat betekent automatisch nieuwe Europese opponenten die Ajax moet zien te verslaan. Dinsdag is Lille OSC de eerste tegenstander en dat belooft een zware dobber te worden. Vorig seizoen werden de Fransen best of the rest achter Paris Saint-Germain in Ligue 1 en plaatsten ze zich direct voor het miljardenbal. In dit stuk worden ze onder de tactische loep gelegd.

Les Dogues raakten hun twee sterspelers in de personen van Nicolás Pepe en Rafael Leao kwijt, maar nog steeds staat er een behoorlijk elftal dat meer is dan alleen fysiek. Lille heeft na jaren voetballen in de marge een nieuw project opgezet met een fris technisch beleid en torenhoge ambities. De verantwoordelijken die AS Monaco een aantal jaar geleden naar grote hoogten stuwden, zwaaien de scepter, scouten slim en kopen goed in. Op het veld heeft het vorig jaar een uitstekende plek op de ranglijst opgeleverd.

Ook deze voetbaljaargang gaat het naar behoren met een vierde positie na vijf wedstrijden in de Franse competitie. Drie keer werd er gewonnen en tweemaal werd met een man minder verloren. De onderliggende statistieken zijn oké en met Victor Osimhen is een potentiële nieuwe ster opgestaan. De twintigjarige Nigeriaan kwam deze zomer over van Charleroi en maakte in zijn eerste vijf wedstrijden liefst vijf goals.

Tactische principes 

Dat de spits zo vaak het net vindt, komt mede door de tactische principes die Lille hanteert. De Fransen spelen doorgaans graag in een 4-2-3-1-formatie, waarbij ze het vermogen hebben om compact terug te zakken tegen teams die beter zijn of aanvallende intenties hebben. Ze laten de bal aan de tegenstander, die een gaatje in de hechte defensie van Lille moet zien te vinden. Verliest de opponent de bal, dan heeft de Franse runner-up het vermogen razendsnel om te schakelen, met snelle spelers voorin die direct zijn in hun spel en technisch onder hoge snelheid kunnen excelleren.

Wie dat precies zijn, is nog ongewis. Coach Christophe Galtier is nog op zoek naar zijn favoriete samenstelling en rouleerde in zijn eerste wedstrijden. Jonathan Ikoné, Jonathan Bamba en Osimhen lijken zeker van een plek, maar wie hen als vierde offensieve speler vergezelt, moet blijken. In de eerste wedstrijden van het seizoen maakte Yusuf Yazici, overgekomen van het Turkse Trabzonspor, minuten. Daarnaast kwam ook Luiz Araujo in actie. Laatstgenoemde scoorde nog tegen Nantes.

Dodelijk in de omschakeling

Wie er ook speelt, feit is dat Lille dodelijk is in de omschakeling. De aanvallers zijn atletisch, snel en hebben goed oog voor ruimte achter de laatste lijn. Zoals ook tegen Nantes te zien is, onderschept Lille de bal op eigen helft. José Fonte geeft een lange peer naar voren om de voorwaartsen te vinden. Osimhen zet het op een lopen, wordt gevaarlijk in de diepte en scoort fraai. Het is geen uitgedachte counter zoals tegen Paris Saint-Germain vorig seizoen (zie hieronder), maar wel een teken aan de wand.

Lille is gevaarlijk in de diepte en de Parijzenaars ondervonden dat vorig seizoen maar al te goed. De ploeg van Thomas Tuchel bouwt geduldig op, maar verliest op de helft van Lille de bal. Vier aanvallende spelers van Lille staan kort op elkaar, gaan een korte combinatie aan, om de inmiddels vertrokken Pepe te lanceren. De Ivoriaan is ijskoud en rondt koelbloedig af. De avond van de wedstrijd tegen de latere kampioen is Lille in een notendop. Hoewel er dit seizoen een aantal andere krachten op het veld staan, is het spelidee veelal hetzelfde.

Tegen Saint-Etienne laat Lille een andere manier van aanvallen zien. Niet via de counter, maar via de opbouw komt de aanvallende power naar voren. De aanvallers komen de bal halen tussen de linies om vanuit daar het spel te maken. Ze maken ruimte voor de backs, die zowel op links als rechts graag mee opkomen. Bij zowel de eerste als derde goal staan Domagoj Bradaric (linksback) en Zeki Ceilik (rechtsback) hoog, komen de aanvallers vrij aan de binnenkant en leidt een lage, teruggetrokken voorzet van de vleugelverdediger uiteindelijk de doelpunten in.

De linksback van Lille is mee opgekomen, geeft een lage voorzet, die Osimhen even later afrondt.

In de tweede helft doet een identieke situatie zich voor. Nu komt de rechtsback mee op, geeft hij een teruggetrokken voorzet en scoort Osimhen opnieuw.

Waar liggen kansen voor Ajax?

Bij de aanvallende intenties van Lille via de backs liggen gelijk mogelijkheden voor Ajax. Bij voorkeur verdedigen de Fransen in een hecht en compact defensief blok dat weinig ruimte laat achter de laatste lijn. José Fonte en de andere centrale verdediger zijn niet heel mobiel en hebben weinig snelheid. Om deze reden verdedigen ze niet graag met veel ruimte in de rug en zakt Lille doorgaans in. Als Lille echter aanvalt, staan de vleugelverdedigers hoog op het veld (zie hierboven). Verliest Lille in deze fase de bal, ligt er ruimte om gevaarlijk te worden. Stade Reims plukt hier de vruchten van en zorgt na een omschakelmoment van verdedigen naar aanvallen dat Yazici zijn tweede gele kaart pakt. Met een man meer op het veld weet Reims de wedstrijd naar zich toe te trekken.

Ook Amiens snoept drie punten af van Lille, dat in deze wedstrijd opnieuw met tien man eindigt. De goal valt pas als de uitploeg met een man minder staat, maar in de eerste helft komt goed naar voren hoe Ajax Lille pijn kan doen. Amiens zet redelijk agressief druk en verovert de bal als Bamba die komt halen op eigen helft. Lille stapt naar voren om een fout van de aanvaller te corrigeren, maar laat ruimte achter de verdediging waardoor Amiens tot een schotkans komt.

Het druk zetten komt overeen met de tactiek van Ajax, dat zelf graag hoog en agressief de bal onderschept. Wanneer de Amsterdammers Lille dwingen tot een korte bal naar een voorhoedespeler, is het aan Ajax om gezamenlijk de speler onder druk te zetten en de bal te veroveren. Gebeurt dit vlot en snel, dan is Lille uit positie en liggen er kansen voor Ajax om uit de counterpressing toe te slaan.

Een laatste manier voor Ajax om mogelijk gevaar te stichten is door het gebruik van hoge ballen achter de verdediging van Lille. Teams met gesloten defensies hebben vaak hun ogen gericht op de bal en haar bewegingen. Lopende mensen zonder bal kunnen de defensie uit elkaar trekken en de focus verstoren. Zaak voor met name Quincy Promes om dit te doen, aangezien de aanvaller goed oog heeft voor offensieve ruimte. Bij afwezigheid van Donny van de Beek is de international een speler die de ruimte moet zien, creëren voor anderen en Ajax zo moet helpen.

Conclusie

In het kort is het de verwachting dat Ajax veel de bal heeft. Hier liggen kansen, maar ook gevaren. Lille is dodelijk in de omschakeling en Ajax heeft tot nog toe in elke wedstrijd momenten gehad waarin het ruimte weggaf achter de laatste lijn. In de Eredivisie komt de kampioen daar vaak mee weg, in de Champions League en zeker tegen een counterploeg als Lille hoeft dit niet het geval te zijn.

Hiertegenover staat dat de kracht van Ajax voorin ligt, terwijl de defensie juist de achilleshiel van Lille is. Zijn de spelers van Ten Hag zorgvuldig, geduldig en nemen ze geen onnodig risico als de restverdediging nog niet op orde is, dan kan er wat moois ontstaan. Zeker wanneer het Amsterdamse collectief de aanval succesvol in stelling brengt. Het belooft een interessante avond te worden, tussen twee ploegen met heel verschillende stijlen.

Sjors van Veen (Twitter: @SjorsvVeen | e-mail: sjorsvanveen@live.nl)