Daan Doorenbos, partner bij Stibbe en hoogleraar in Nijmegen, plaatst zijn vraagtekens bij de kwalificatie voorwetenschap in de zaak van de geschorste Alex Kroes. Kroes werd op 2 april geschorst door de Raad van Commissarissen, omdat hij zich schuldig zou hebben gemaakt aan handel met voorwetenschap. Volgens de wet draait het bij voorwetenschap om concrete, niet-openbare informatie over een uitgevende instelling. Die informatie zou bij openbaarmaking veel invloed kunnen hebben op de koers van een bedrijf.

'Door de timing van zijn aankoop heeft Alex Kroes de schijn gewekt dat hij daarbij gebruik gemaakt heeft van voorwetenschap', begint Doorenbos bij Het Financieele Dagblad. 'De Europese Verordening inzake marktmisbruik verbiedt slechts het daadwerkelijk handelen met voorwetenschap', vervolgt de hoogleraar. Kroes handelde inderdaad met concrete niet-openbare informatie. Doorenbos vraagt zich echter af of de aanstelling van Kroes ook koersgevoelig was.

'De AFM neemt als uitgangspunt dat een wijziging in het bestuur een belangrijk feit is en noemt het in haar voorlichtingsbrochure over voorwetenschap een voorbeeld van mogelijke voorwetenschap. Dat is een terechte nuance: het kán koersgevoelig zijn, maar dat hoeft niet', vertelt Doorenbos. Volgens Doorenbos nemen beursgenoteerde bedrijven hier in de praktijk geen risico's mee en worden bestuurswijzigingen standaard aangemerkt als voorwetenschap.

Ajax is geen gewone onderneming

Juridisch blijkt dit genuanceerder te liggen. Ajax is namelijk geen gewone onderneming, maar een voetbalclub. 'Uit onderzoek blijkt dat de aandelenkoers van beursgenoteerde voetbalclubs bovenal wordt bepaald door de resultaten op het veld en in de competities. Daarnaast zijn beslissingen over sponsorcontracten, licenties, uitzendrechten, belangrijke transfers en bijvoorbeeld het aanstellen van een hoofdtrainer van belang', licht Doorenbos toe. Volgens hem is het niet vanzelfsprekend dat de aanstelling van een nieuwe bestuurder een dusdanige invloed heeft op de aandelenkoers.

'Natuurlijk zal onder beleggers de hoop of verwachting kunnen bestaan dat de nieuwe bestuurder of ceo de club vooruit zal helpen. Maar dat heeft een hoog speculatief gehalte. Zeker wanneer het gaat om een bestuurder die zich nog niet of nauwelijks heeft bewezen, is dat niet echt een reële verwachting', stelt Doorenbos.

Kroes handelde niet met koersgevoelige informatie 

'Gezien het bijzondere karakter van deze beursvennootschap, de relatief beperkte invloed van een ceo van een voetbalclub op de resultaten, het nogal beperkte trackrecord van de nieuwe kandidaat en het gegeven dat de beurskoers feitelijk ook niet noemenswaardig is beïnvloed door het nieuws van zijn aanstelling, lijkt mij in dit geval geen sprake te zijn geweest van koersgevoelige informatie', concludeert de hoogleraar.

Doorenbos is van mening dat de zaak geen aangifte waard is. 'Niet alleen omdat hier naar mijn oordeel geen sprake is van voorwetenschap, maar ook omdat vrij evident is dat Kroes zijn aankoop niet met kwade intenties heeft verricht', stelt hij. 'Door de RvC is hij onterecht weggezet als dader van een strafbaar feit. Dat is buitengewoon kwalijk en onzorgvuldig. Iedereen is onschuldig totdat een rechter anders heeft geoordeeld.' Doorenbos laat ook weten dat het geen eenvoudige zaak is. 'Het is niet aan een RvC om een bestuurder publiekelijk te betichten van strafbaar handelen.' Hij denkt dat het verstandiger was als de RvC eerst zelf contact had opgezocht met de Autoriteit Financiële Markten (AFM) om de casus te bespreken. 'Grote kans dat de AFM er genuanceerder tegenaan zou hebben gekeken.'

'Dat heeft de RvC kennelijk niet gedaan: men is direct naar buiten gegaan met premature meningen over strafbaar handelen en laat het verder aan Kroes over om het oordeel van de AFM in te winnen. De handelwijze en de media-uitingen van de RvC zijn naar mijn mening onzorgvuldig en zeer schadelijk. Paniekvoetbal', is Doorenbos van mening. Volgens Doorenbos is het de vraag of Ajax aan zijn zorgplicht heeft voldaan door Kroes duidelijk te maken dat de gesprekken als koersgevoelig werden beschouwd. 'Indien zij dat niet hebben gezegd, hoefde Kroes daar ook niet op bedacht te zijn.'

Brief van leden aan de bestuursraad van Ajax

Op vrijdag 5 april kwam ook naar buiten dat Michael van Praag zijn eigen aandelen niet bij de AFM had gemeld. Zo beging de voorzitter van de RvC ook een fout. Op dinsdagochtend viel op Ajax Showtime te lezen dat leden van Ajax een brief hebben geschreven aan de bestuursraad van de Amsterdammers, met daarin het verzoek om Van Praag ter verantwoording te roepen. Men is van mening dat Van Praag vorige week met voorbedachten rade karaktermoord heeft gepleegd op Kroes.