Ajax speelt donderdagavond in Athene de eerste van twee duels met Panathinaikos in de derde voorronde van de Europa League. De Amsterdammers kennen een fraaie historie tegen de Griekse opponent, die veel oude bekenden uit de Eredivisie in haar selectie herbergt. Ajax Showtime analyseert Panathinaikos aan de hand van de duels met Botev Plovdiv in de tweede voorronde.

Panathinaikos is een roemruchte club die in haar geschiedenis twintig keer landskampioen werd en even vaak de beker won. De laatste titel dateert uit het seizoen 2022/23. Het afgelopen seizoen maakte Panathinaikos onder toenmalig trainer Fatih Terim een teleurstellend jaar door met een vierde plaats in de competitie, maar werd wel de beker gewonnen, al maakte de Turkse oefenmeester dit succes niet meer mee. Hij besloot vlak voor de finale op te stappen na een gesprek met de clubleiding.

De opvolger van Terim luistert naar de naam Diego Alonso. De 49-jarige Uruguayaan was in het verleden werkzaam als bondscoach in zijn thuisland en mocht zich vorig seizoen even trainer van Sevilla noemen. Alonso laat zijn huidige ploeg opereren vanuit een 4-2-3-1-formatie, waarbij er plaats is voor veel oud-Eredivisiespelers. Dit zijn: Bart Schenkeveld, Tonny Vilhena, Filip Djuricic, Erik Palmer-Brown, Aitor Cantalapiedra, Alexander Jeremejeff en Dimitrios Limnios. In een ander artikel licht Ajax Showtime deze spelers dieper uit. De kans is groot dat oud-PSV'er Philipp Max zich binnen afzienbare tijd ook bij dit rijtje voegt.

Panathinaikos maakt verkeerde defensieve keuzes in heenduel 

In het tweeluik met het Bulgaarse Botev Plovdiv liet de ploeg van Alonso twee gezichten zien. Hoewel beide duels werden gewonnen (2-1 thuis, 0-4 uit), zal de trainer over de return een stuk tevredener zijn geweest. Panathinaikos, spelend in het donkergroen en wit, heeft in onderstaand voorbeeld een overtal. Toch weet Botev Plovdiv met twee man minder in de aanval een reuzekans te creëren. dit heeft er alles mee te maken dat Panathinaikos vooral de spelers aan de kant van de bal wil vastzetten.

Het risico van deze veldbezetting is hieronder te zien. De Bulgaren openen naar de andere kant, waar hun aanvallers in een één-tegen-één situatie terechtkomen. Ook hier kiezen de verdedigers van Panathinaikos ervoor om collectief de man met bal te verdedigen. Deze legt terug op een vrijstaande ploeggenoot, die vervolgens faalt in de afronding.

Panathinaikos loopt Bulgaarse val in

In de tweede helft zal Alonso zich ongetwijfeld nog meer hebben zitten verbijten dan eerder getoond moment. De Grieken staan dan weliswaar comfortabel met 2-0 voor, maar geven het na rust bijna weg. Opvallend genoeg zijn het twee ervaren krachten die het Bulgaarse doelpunt inleiden. De Kroatische verdediger Tin Jedvaj, toch goed voor 26 interlands, ziet niet dat ex-Feyenoorder Vilhena langzaam wordt ingesloten door meerdere spelers van Botev Plovdiv. Hierbij helpt Vilhena zijn ploeggenoot ook niet door alvast opengedraaid te staan, voordat hij zichzelf aanbiedt.

Vilhena krijgt toch de bal van Jedvaj en hiermee slaat de val dicht. Vilhena staat plots met zijn rug naar de situatie en heeft op dat moment niet de techniek om zich vrij te spelen. De enige optie is een pass terug naar de laatste man of keeper, maar Vilhena raakt de bal compleet verkeerd. Een speler van Botev Plovdiv zit er tussen en de Bulgaren kunnen de ontstane overtalsituatie makkelijk uitspelen: 2-1.

Vlak voor tijd lijkt opnieuw een Nederlander een doelpunt van Botev Plovdiv in te luiden. Ditmaal is het Schenkeveld die miscommunicatie ervaart met collega Jedvaj. De Bulgaren zien de verdediger twijfelen en zetten vol druk.

Schenkeveld bezwijkt en opeens ligt het veld open voor Botev Plovdiv. Een kwalitatief betere ploeg had ongetwijfeld de 2-2 op het scorebord gezet, maar Panathinaikos en Schenkeveld mogen blij zijn dat de tegenstander faalt.

Panathinaikos stoot zich niet voor tweede keer aan dezelfde steen

Trainer Alonso zal de fouten uit het duel in Athene ook hebben geanalyseerd en dit was zichtbaar in Bulgarije. Panathinaikos overklaste de tegenstander in de eerste helft en al na ruim vijf minuten werd de ban gebroken. Hierin is een hoofdrol weggelegd voor gelegenheidsaanvoerder Giannis Kotsiras. Botev Plovdiv wil opnieuw de tegenstander vastzetten na een breedtebal achterin bij Panathinaikos.

Kotsiras besluit om zijn tegenstander op te zoeken, omdat hij weet dat elders op het veld teamgenoten vrij komen. Dat betaalt zich uit in onderstaande situatie, waar Kotsiras met één pass meerdere tegenstanders wegspeelt.

Panathinaikos bezit hoger op het veld vervolgens de kwaliteiten om de aanval op fraaie wijze uit te spelen en de 0-1 te maken.

De 0-4 in de tweede helft is misschien een nog mooier voorbeeld van het spel van achteruit van Panathinaikos, wanneer de tegenstander probeert druk te zetten op een back. Ditmaal toont linksback Filip Mladenovic zich uiterst koel met drie tegenstanders voor hem, zoals in onderstaande situatie te zien is.

Mladenovic lanceert een pass langs de zijlijn naar de linksbuiten die zich aanbiedt. Vervolgens speelt Panathinaikos zich vrij gemakkelijk onder de druk uit. Deze combinatie vormt de aanleiding voor de 0-4, die na verder geklungel van de Bulgaren tot stand komt.

Panathinaikos lijkt zich in één week tussen beide duels met Botev Plovdiv aardig te hebben verbeterd in met name het herkennen van de ruimtes op het veld en wanneer de ploeg zich meer risico kan veroorloven. Daarbij moet wel gezegd worden dat de Grieken met Ajax een tegenstander zullen aantreffen waarbij de individuele kwaliteit veel groter zal zijn dan bij de ploeg uit Bulgarije. Farioli zal ongetwijfeld weer veel intensiteit eisen van zijn team, zowel in het drukzetten als in de defensieve arbeid. Met deze intensiteit moet Panathinaikos voor Ajax een te kloppen tegenstander zijn, al moeten de Amsterdammers waken voor een slechte afstemming in het uitvoeren van de taken. Panathinaikos heeft laten zien dat het zich anders vrij gemakkelijk onder de druk van de opponent kan uitspelen.

Brent Tomassen (X: @Brent_Tomassen | E-mail: b.tomassen@ajaxshowtime.com)