John van 't Schip heeft richting het duel met zijn oude club PEC Zwolle een flinke puzzel te leggen. De oefenmeester moet het in Overijssel doen zonder enkele spelers, die normaliter in de basis staan. In Zwolle zijn Brian Brobbey, Steven Berghuis, Jordan Henderson, Ahmetcan Kaplan (geschorst) en Josip Šutalo afwezig. Wat zijn nu de opties voor Van 't Schip?

Richting het duel in Zwolle is de vraag of Van 't Schip kiest voor het 5-4-1-systeem of toch weer terugvalt op een systeem met vier verdedigers. Dat laatste zou goed kunnen, nu hij meerdere verdedigers moet missen en er steeds minder keuzes overblijven. In aanvallend opzicht heeft Van 't Schip op de flanken meer keuzes met Steven Bergwijn en Mika Godts, al kunnen zij naar verwachting nog geen volledige wedstrijd spelen. Zelf zei de trainer donderdag het volgende: 'We gaan met het beschikbare materiaal dat we hebben – en dat is afwachten, omdat we er weer wat blessures bij hebben – kijken hoe we gaan spelen. Maar dat het (5-4-1, red.) een mogelijkheid is, dat is duidelijk.'

Hoe staat de achterhoede van Ajax?

Vanwege het ontbreken van de geschorste Kaplan, de nog altijd niet fitte Šutalo en de sowieso langdurig geblesseerde Gaston Ávila heeft Van 't Schip weinig opties voor zijn achterhoede. Kiest Van 't Schip voor vijf verdedigers, dan lijkt zijn achterhoede te bestaan uit: Anton Gaaei, Tristan Gooijer, Devyne Rensch, Jorrel Hato en Borna Sosa. In dat geval zou hij spelers als Jakov Medić - die sowieso niet in de plannen van Van 't Schip lijkt voor te komen - en Ar'Jany Martha achter de hand houden.

Sinds Ajax met vijf verdedigers speelt, is het echter nog niet voorgekomen dat Rensch de meest centrale verdediger was. Die rol was tot op heden toebedeeld aan eerst Šutalo en later Kaplan. Beide verdedigers zijn echter niet inzetbaar en dus zal Van 't Schip een keuze moeten maken: kiest hij voor een min of meer nieuwe rol voor Rensch of kiest hij voor een viermansdefensie, waarbij hij een centraal duo kan overleggen met Hato en Rensch. Dit tweetal vormde in de interlandperiode met Jong Oranje een succesvol duo in de wedstrijd tegen Jong Moldavië (0-3 winst). Ook Hato speelde overigens nog niet centraal in een vijfmansdefensie. Hij stond tot op heden altijd links centraal.

Voor meerdere verdedigers die nu beschikbaar zijn, zal een viermansdefensie dan ook natuurlijker aanvoelen. Dit geldt sowieso voor Rensch en Hato, maar ook voor Gooijer. Van Sosa wordt vaak gezegd dat hij alleen maar gewend is om als linkerwingback te spelen, maar die positie bekleedde hij eerder eigenlijk alleen bij VfB Stuttgart. Bij het nationale elftal van Kroatië en eerder bij Dinamo Zagreb (ook daar in de jeugdopleiding) speelde hij altijd als linksback in een viermansdefensie. Mocht Van 't Schip kiezen voor vier verdedigers, dan zal hij vermoedelijk kiezen voor Gooijer, Rensch, Hato en Sosa. Zodoende zal Gaaei op de bank belanden.

Wat zijn nu de keuzes op het middenveld en in de aanval bij Ajax?

Op het middenveld en in de aanval zal Ajax het in Zwolle moeten doen zonder Henderson, Berghuis en Brobbey. Tijdens het uitduel met Sparta Rotterdam van twee weken geleden speelde Ajax ook al zonder Henderson op het middenveld. De Engelsman stond toen rechts centraal in de achterhoede. Zodoende zou Van 't Schip het middenveld van toen kunnen laten staan. In dat duel speelden Kenneth Taylor en Gaaei als wingbacks, waren Sivert Mannsverk en Branco van den Boomen de controleurs en speelden Kristian Hlynsson en Mika Godts als aanvallende middenvelders.

Nu Sosa weer beschikbaar is - hij was tegen Sparta ziek - lijkt Taylor weer op het middenveld te gaan spelen. Zonder Henderson heeft Van 't Schip nog altijd volop keuze voor zijn middenveld, al is het wel de vraag of hij met drie middenvelders gaat spelen of dat hij kiest voor een systeem, waarbij er vier middenvelders worden opgesteld. Met Taylor, Mannsverk, Van den Boomen, Hlynsson, Silvano Vos, Benjamin Tahirović en Kian Fitz-Jim zijn er in principe opties zat.

Nu Bergwijn en Godts beschikbaar zijn, heeft Van 't Schip echter ook meer keuzes op de vleugels. Bovendien heeft hij buitenspeler Carlos Forbs nog achter de hand. Het zou ervoor kunnen zorgen dat de trainer toch weer kiest voor een 4-3-3-systeem, waarin de vleugelspelers van Ajax het beste tot hun recht komen. Brobbey ontbreekt, maar zijn positie kan worden overgenomen door Akpom of mogelijk Bergwijn. Ook Julian Rijkhoff lijkt een optie voor de spitspositie. 'Hij is een goede, gedreven jongen, die ook in de wedstrijden die hij heeft gespeeld laat zien dat hij een neusje voor de goal heeft. We zijn blij dat we hem erbij hebben, helemaal nu Brobbey er niet is. We kunnen hem zeker gaan gebruiken', aldus Van 't Schip donderdag.

Het zou tot slot ook nog een optie kunnen zijn om in een 4-4-2-formatie te spelen. In dat geval zou Van 't Schip Bergwijn en Godts mogelijk kunnen afwisselen, terwijl hij in de punt van de aanval kan kiezen voor Akpom en Rijkhoff. Bovendien kan Van 't Schip in dit systeem een extra speler kwijt op het middenveld en 'ontloopt' hij het probleem op de rechtsbuitenpositie, daar het erop lijkt er voor die positie nog altijd geen écht goede keuze lijkt te zijn.

Het duel tussen PEC Zwolle en Ajax begint aankomende zondag - op Eerste Paasdag - om 12.15 uur.

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)