Eyong Enoh (36) groeide tussen 2008 en 2014 uit tot een immense publiekslieveling onder de Ajax-supporters. De goedlachse Kameroener was bij Ajax alom geliefd vanwege zijn onorthodoxe manier van spelen en ongekende arbeidsethos. Hoe kijkt Enoh terug op deze bijzondere periode en waarom denkt de voormalig middenvelder zelf dat hij zo populair was? “De Ajax-fans houden van mij, maar ik hou ook heel erg van hen.”

In de zomer van 2008 neemt de voetbalcarrière van Enoh een opvallende vlucht. Na twee goede jaren bij Ajax Cape Town, op dat moment de Zuid-Afrikaanse partnerclub van Ajax, klopt Marco van Basten bij hem aan. Van Basten is in die tijd de trainer van Ajax en na een tip van de Nederlandse Ajax Cape Town-doelman Hans Vonk is Van Basten onder de indruk geraakt van Enoh. De Ajax-trainer wil hem graag naar Amsterdam halen. “De grote Marco van Basten, een icoon in de voetballerij en ooit de beste voetballer ter wereld. Ik vond het fantastisch dat hij mij er graag bij wilde hebben, al voelde het ook onwerkelijk”, herinnert Enoh zich veertien jaar later nog goed.

Enoh transfereert van Kaapstad naar Amsterdam en wordt speler van Ajax. Een grote stap, maar de verdedigende middenvelder past zich bij Ajax verrassend snel aan. “Ik had verwacht misschien een aanpassingsjaar nodig te hebben, maar ik wist eigenlijk heel snel aan te haken bij Ajax. Dat kwam ook doordat ik er zelf relaxed in stond. Ik legde mezelf geen druk op en genoot vooral van het feit dat ik voor Ajax voetbalde.” Ook werd Enoh kort na zijn komst erg geholpen door de aanwezigheid van veel leeftijdsgenoten. Jonge talenten als Urby Emanuelson, Vurnon Anita, Ismaïl Aisatti en Miralem Sulejmani hielpen hem als nieuweling bij Ajax goed op weg.

Visitekaartje afgeven in debuut tegen Feyenoord

Twee weken na zijn komst naar Ajax maakt Enoh al zijn debuut. Tot zijn eigen verbazing neemt trainer Van Basten de middenvelder mee naar De Kuip voor de belangrijke competitiewedstrijd tegen aartsrivaal Feyenoord. “Ik had niet verwacht die wedstrijd al bij de selectie te zitten, maar Van Basten riep me bij zich en zei: ‘Je bent goed bezig en gaat zondag met het team mee.’ Toen ging alles opeens snel. Vanaf dat moment werd ik hongerig en was ik erop gebrand om mezelf te laten zien”, vertelt Enoh.

In die bewuste Klassieker, eind september 2008, debuteert Enoh voor Ajax en maken de fans voor het eerst kennis met zijn speelstijl. Een kwartier voor tijd komt Enoh als invaller in de ploeg voor Jeffrey Sarpong, waarna de Kameroener zich direct laat gelden. “Mijn allereerste actie was een harde tackle op Diego Biseswar. Daarmee gaf ik direct mijn visitekaartje af. De Ajax-fans dachten toen volgens mij zo’n felle en agressieve speler hadden we nog niet in het team. Ze begonnen mij direct te waarderen.”

Kort na zijn debuut tegen Feyenoord speelt Enoh met Ajax een bekerwedstrijd tegen FC Utrecht. In de toenmalige Amsterdam ArenA wint Ajax met 2-0 en Enoh heeft een basisplaats. Het is een wedstrijd die Enoh nog scherp op zijn netvlies staat. “Ik speelde goed en werd verkozen tot Man of the Match. Na de wedstrijd kwam Urby naar me toe en zei: ‘Enoh, alle supporters zingen je naam.’ Ik geloofde hem niet. Op het veld, tijdens de wedstrijd, was ik zo gefocust geweest dat alle geluiden om mij heen niet tot me doordrongen. Pas toen Urby dat tegen mij zei, begon ik erop te letten. Enoh, Enoh, Enoh klonk het vanaf de tribunes, dat was prachtig. Het Ajax-publiek sloot mij vanaf het eerste moment in de armen.”

Connectie met Ajax-publiek

Het is bij Ajax tot op de dag van vandaag niet veel vaker voorgekomen dat een nieuweling zo snel en unaniem uitgroeit tot een ware publiekslieveling. Waarom denkt Enoh - met zijn robuuste speelstijl toch eigenlijk een A-typische Ajax-speler - dat de fans hem zo waardeerden? “Ik denk dat dit komt doordat ik met mijn hart speel. Ik heb een enorme drive en geef alles wat ik heb als ik het veld sta. Op het veld ben ik een strijder en vecht ik voor Ajax. Supporters herkennen daar misschien een stukje van zichzelf in. Zij zijn ook zó gepassioneerd en betrokken bij Ajax. Als ze diezelfde passie dan bij een speler zien, kunnen ze dat enorm waarderen. Ik voelde direct een enorme connectie met het Ajax-publiek.”

Wat Enoh bij Ajax ervaarde was voor hem een geheel nieuwe ervaring. De liefde, waardering en steun die hij van het Ajax-publiek voelde was uniek. “Bij mijn vorige clubs was ik ook populair onder de supporters, maar bij Ajax was het totaal anders. Daar was het écht extreem en voelde ik ontzettend veel waardering. Het was voor het eerst in mijn carrière dat ik zoiets meemaakte. Vlak na mijn komst waren Klaas-Jan Huntelaar, Luis Suárez en ik de spelers die het meest werden toegezongen. Dat is natuurlijk een ongelooflijk rijtje om in te staan. Het was fantastisch en ik genoot er ontzettend van. Na elke tackle, balverovering of goede pass begonnen de fans al te zingen. Enoh, Enoh, Enoh. Dat gaf mij heel veel motivatie. Als ik werd toegezongen gierde de adrenaline door mijn lijf en voelde het alsof ik meer kracht en energie kreeg. Ik voelde me écht onoverwinnelijk en kreeg ik er geweldige boost van.”

Wederzijds respect buiten de lijnen

Het Ajax-publiek sluit Enoh in de armen vanwege zijn harde werk en goede spel, maar ook buiten de lijnen wordt Enoh al snel geliefd. De oud-Ajacied weet dit nog goed. “Er was een supportershome vlak achter het stadion. Na elke wedstrijd moesten daar een paar spelers naartoe om de fans te bedanken. Ik merkte dat veel teamgenoten daar altijd een beetje tegenop keken. Ajax-supporters zijn altijd eerlijk en kunnen ook intens zijn. Dan stonden daar van die grote mannen zonder shirt, vaak in zo’n walm van sigarettenrook. Veel jongens hadden daar geen zin in, maar ik vond het altijd wel leuk. Ik vind dat je de supporters altijd hoort te bedanken voor hun steun en ging ook graag het gesprek met hen aan. Ik merkte dat ik altijd veel respect kreeg, doordat ik supporters ook met respect behandelde. Ik stond daar niet als profvoetballer van Ajax, maar gewoon als mezelf. Ik gedraag mij tegen iedereen hetzelfde en behandel iedereen met respect. Dat kreeg ik dan ook terug.”

Enoh vond zijn contact met de Ajax-fans altijd erg mooi. “Ik ben altijd vrolijk richting supporters. Natuurlijk ben ik ook weleens moe of heb ik er minder zin in, maar spelers moeten niet vergeten dat het een privilege is om profvoetballer te zijn. Je hebt een fantastische baan en krijgt heel veel waardering, dan is het minste dat je kunt doen wel een handtekening uitdelen of op de foto gaan met fans. Ik voel me vereerd en bevoorrecht om in die positie te verkeren, dus dan wil ik waar mogelijk ook dingen teruggeven aan de fans. Ik heb bij Ajax ook regelmatig mijn wedstrijdshirts weggegeven aan supporters. Dat zijn kleine dingen die door de fans ontzettend op prijs worden gesteld.”

Afscheid door de achterdeur

Na een aantal goede jaren, verdwijnt Enoh bij Ajax steeds meer van de radar. Onder Martin Jol, de opvolger van Van Basten, speelt Enoh in 2009/10 zijn beste seizoen voor Ajax. Maar als Jol wordt ontslagen en wordt opgevolgd door Frank de Boer, gaat het met Enoh bergafwaarts bij Ajax. Om speelritme te houden wordt hij verhuurd aan Fulham, maar bij zijn terugkeer bij Ajax is zijn situatie niet veranderd. “Ik kwam nog steeds niet voor in de plannen van Frank de Boer en moest na een verhuurperiode bij Fulham uiteindelijk met Jong Ajax trainen en spelen. Dat was natuurlijk geen goede situatie. Het was pijnlijk.”

In plaats van spelen in volle stadions en de Champions League, speelt Enoh met Jong Ajax op maandag- en vrijdagavonden tegen clubs als FC Dordrecht en Helmond Sport. Het gebrek aan sportief perspectief drijft Enoh naar de uitgang. Om zijn carrière een nieuw leven in te blazen, is hij gedwongen zijn zo geliefde Ajax te verlaten. “Mijn vertrek bij Ajax ging niet op de manier zoals ik dat graag had gewild. Ik speelde al een tijdje niet meer en was naar de achtergrond verdwenen. Ik was graag voor een mooie transfersom naar een grote Europese topclub gegaan, maar helaas liep het anders.” In januari 2014 vertrekt Enoh door de achterdeur bij Ajax. Hij verkast naar het Turkse Antalyaspor en heeft het zwaar met zijn vertrek. “Ik heb toen ook in interviews wat dingen gezegd die niet zo handig zijn. Ik was kritisch op de club en de manier waarop ik aan het einde was behandeld, maar daardoor vergat ik bijna wat voor fantastische tijd ik bij Ajax heb gehad.”

De band tussen Enoh en Ajax heeft een deuk opgelopen, maar dit wordt hersteld het welverdiende afscheid dat hij pas twee jaar na zijn vertrek bij Ajax krijgt. “In 2016 speelde ik met Standard Luik, waar ik na Antalyaspor heen ben gegaan, tegen Ajax in de Johan Cruijff ArenA en voorafgaand aan die wedstrijd heb ik toen afscheid mogen nemen van de fans. Marc Overmars sprak mooie woorden en de supporters juichten mij toe. Dat vond ik een zeer dierbaar moment na al die mooie jaren bij Ajax. Ondanks dat mijn vertrek bij Ajax pijnlijk was, is mijn gevoel voor de club niet veranderd. Ik koester alle herinneringen. Met mijn teamgenoten, maar zeker ook met de fans en medewerkers binnen de club. Ik heb bij Ajax altijd heel veel liefde gevoeld en succesvolle jaren gekend. Het was de beste periode van mijn carrière.”

Huidige populariteit mede vanwege Fifa

Zelfs acht jaar na zijn vertrek bij Ajax geniet Enoh nog altijd immense populariteit onder de Ajax-supporters. “Ik vind het heel speciaal dat de fans mij nog altijd waarderen. Ik ben inmiddels al een paar jaar weg, maar de relatie met de supporters is eigenlijk niet veranderd. Na mijn carrière ben ik ook weer in Nederland gaan wonen. Ik woon in Diemen en kom nog altijd veel in Amsterdam. Op straat word ik nog veel herkend. Dat vind ik wel leuk. Hele jonge supporters herkennen mij misschien niet meer, maar de meeste fans nog wel. Voor die fans neem ik altijd de tijd. Ze zeggen aardige dingen, zoals dat ze mij missen bij Ajax of dat ik vroeger hun favoriete speler was. Dat is natuurlijk altijd leuk om te horen.”

Ook is Enoh na zijn vertrek bij Ajax zelfs populair geworden onder een nieuwe generatie voetbalsupporters. Lachend vertelt de Kameroener dat hij veel wordt aangesproken op zijn personage in de voetbal-videogame Fifa. Dat komt doordat Evert ten Napel, de commentator in het spel, Enoh steevast bij zijn volledige naam noemt wanneer de middenvelder in Fifa aan de bal komt. “Nederlandse kinderen kennen mij tegenwoordig eerder vanuit Fifa dan van mijn spel bij Ajax, haha. Eyong Tarkang Enoh werd na mijn vertrek bij Ajax enorm populair onder Fifa-spelers in Nederland. Dat was ongelooflijk. Van iemand als Frenkie de Jong is het logisch dat zijn volledige naam wordt genoemd, maar ‘Tarkang’ is gewoon mijn tweede naam. Eyong is mijn voornaam en Enoh mijn achternaam, waardoor het bijzonder is dat daar door Evert ten Napel opeens Eyong Tarkang Enoh van is gemaakt. Ik heb geen idee waarom hij dat heeft gedaan, maar ik vind het alleen maar leuk. Mijn hele naam is door Fifa algemeen bekend geworden en als mensen mij op straat herkennen roepen ze ook regelmatig ‘Hey, Eyong Tarkang Enoh!’. Ik kan daar altijd wel om lachen. Het is natuurlijk ook een mooie naam, haha.”

In een slotwoord wil Enoh zich nog eenmaal tot de Ajax-fans richten. “Spelers komen en gaan, maar de supporters blijven altijd bij één club. Alleen al vanwege die trouw moet je als speler alles geven voor een club in de jaren dat je er speelt. Je moet de club en zijn supporters respecteren. Voor hén speel je. Dat heb ik in ieder geval altijd gedaan. De Ajax-fans houden van mij, maar ik hou ook heel erg van hen. Ik wil dat ze dat weten. Ik ben Ajacied voor mijn hele leven.”

Thijs Zwagerman (Twitter: @ThijsZwagerman | e-mail: t.zwagerman@ajaxshowtime.com)