Bekende Nederlanders en Ajax. Waarom zijn ze fan geworden van de Amsterdamse club en hoe beleven zij de wedstrijden van hun grote liefde? Komen ze vaak in het stadion of kijken ze de wedstrijden liever thuis of in de kroeg? En wat vinden ze eigenlijk van het huidige Ajax? In de rubriek ‘Onze Trots’ gaan we op zoek naar de liefde voor Ajax van de BN’ers. In deel 29 spreken wij met acteur en komiek Horace Cohen.

Heel Nederland leerde hem in 1986 kennen als ‘Henkie’ in de film Flodder. Daarna maakte hij samen met Ruben van der Meer enkele succesvolle televisieprogramma’s als Live Opgenomen, Froland en Frolive. Verder was hij vast panellid in het TROS-programma Te Leuk Om Waar Te Zijn en onlangs was hij te zien als Rechercheur Baks in de Videoland-serie Baantjer Het Begin. Bovenal is Cohen een groot Ajax-fan en wij zochten hem op in zijn huis in de Amsterdamse Rivierenbuurt.

Cohen werd geboren in New York, maar al na vijf maanden verhuisde hij naar de Herenstraat op de rand van de Amsterdamse Jordaan. ‘Ik vind mezelf meer een Amsterdammer dan een Amerikaan’, zegt hij dan ook. ‘Als getogen Amsterdammer zit er een soort van dingetje in je DNA dat als je voetbalminded bent, je al snel voor Ajax bent. Later ben ik verhuisd naar de Elandsgracht. Daar zit Cruyff Sport. Dat betekende dat ik sowieso elke dag, als ik naar school liep, geconfronteerd werd met alles wat Ajax was. Ik moet zeggen dat ik zelf nooit een voetballer ben geweest, ik wilde altijd al acteren. Waar jongetjes van mijn leeftijd op voetbal gingen, zat ik op een musicalopleiding. Maar op de Elandsgracht ging het altijd over voetbal. De Jordaan was echt nog de Jordaan en het ging altijd over Ajax. Het werd er met de paplepel ingegoten.’

Echt fan werd Cohen op de dag toen Marco van Basten met zijn inmiddels legendarische omhaal scoorde tegen FC Den Bosch, op de dag van het interview precies 34 jaar geleden. ‘Voor het eerst was ik ontroerd door een doelpunt, zonder dat ik als klein jongetje wist wat ontroering was. Ik ging toen als brugklasser naar het Amsterdams Lyceum. Op maandagochtend ging je dan eerst de kantine in om te tafelvoetballen. Het doelpunt was het gesprek van de dag rond die tafelvoetbal. Vanaf dat moment was ik om. Ik ging op zondag voetbal kijken, terwijl ik daarvoor meer bezig was met piraatje spelen, plaatjes luisteren en meisjes zoenen.’

Twee jaar later, in 1988, won Oranje het EK. ‘Ik nam altijd de bus over het Museumplein naar school. Dat was onze buurt. Alle kids waren daar elke dag. Ik heb ook een lange tijd in de coffeeshop gezeten als klein blowend Amsterdammertje. Daar was het ook vooral voetbal kijken en dat waren toen ook goede tijden voor Ajax. We hebben mooie jaren gehad tot aan het winnen van de Champions League. Ik weet nog goed dat ik tijdens de huldiging aan het werk was, in coffeeshop De Dampkring. Ik wilde toen zo vroeg mogelijk klaar zijn met werk, haha’, zegt Cohen, die in de jaren daarna ging samenwerken met Ruben van der Meer en ook vaker ging acteren.

Stamelen en stotteren tegen Frank Rijkaard

Cohen ging in die jaren ook vaker het nachtleven van Amsterdam in. ‘Dan kwam je Edgar Davids weleens tegen. Of ik hem dan aansprak? Ik ken toevallig wat meiden die op het Montessori zaten. Dat waren de knappe meiden, waar al die voetballers mee omgingen. We zagen ze weleens, dus dan was het wel een knikje zo van: “hey, man!”. Ik had net zelf Flodder gedaan, dus ik had ook nog wel wat credibility.’

Een ander mooi moment vond plaats in de Apollohal in Amsterdam. Cohen was er basketbal kijken bij zijn goede vriend Milko Lieverst. ‘Toen kwam Rijkaard ineens naar beneden. Hij had Live Opgenomen gezien en zei: “hey man, leuk programma wat jullie doen”’, aldus Cohen, die vervolgens de situatie van toen nabootst. We zien hem stamelen, stotteren en verlegen doen. Zo onder de indruk van Rijkaard was hij toen. ‘Ik belde Ruben meteen op. Dat was een van de mooiste momenten in mijn leven.’

Op de foto met Jari Litmanen

Rijkaard is overigens niet de favoriete Ajacied aller tijden van Cohen. ‘Ik was altijd fan van Jari Litmanen. Van één speler heb ik mij als fan gedragen en tegen hem heb ik gezegd: mag ik met je op de foto?’, zegt de Amerikaanse Amsterdammer, die uitlegt hoe dat fotomoment is ontstaan. Via een prijsvraag had Cohen namelijk twee kaartjes gewonnen. ‘Dus Ruben en ik gingen naar Ajax. Wij waren net op de tv geweest en Ruben was net Gabbertje geweest, dus hij was helemaal populair. Mensen vroegen zich af of wij gingen optreden en ze wilden ook met ons op de foto. Litmanen kwam toen binnen en we duwden die mensen weg, zo van: nu even niet, haha. Toen hebben we bij Litmanen heel verlegen gevraagd of we op de foto mochten.’

Litmanen. De naam horen we maar al te vaak in deze rubriek. Een geweldige voetballer, maar buiten het veld zorgt de Fin amper voor spektakel. Toch was en is iedereen gek op hem. ‘In die tijd, en dat is wat Tadic nu heeft, straalde hij vertrouwen uit. Als je nu zou moeten kiezen, wil je zo’n persoonlijkheid altijd in je team hebben. Dat is belangrijk voor die jonkies. Mensen die het niet met mij eens zijn, noemen hem de man van glas, maar soms heb je dat gewoon. Soms ben je fan van iemand waarvan je ook de dingen die niet goed zijn, gruwelijk vindt. Wat Lady Gaga voor sommige mensen is, is Litmanen voor mij. Je hebt de term starstruck. Wat ik bij Rijkaard had, had ik bij Litmanen ook. Rijkaard had ook zo’n volwassen vader-uitstraling die je in je team wil hebben.’

Horace Cohen op de foto met zijn held Jari Litmanen en zijn goede vriend Ruben van der Meer.

Als derde moment kiest Cohen voor de zege van de Champions League in 1995. Een legendarisch moment, dat niet zo snel herhaald zal worden. ‘Toen we laatst zo dichtbij waren, keek ik met boys van 20, 21 jaar oud. Die hadden nog nooit en zullen misschien ook wel nooit dat gevoel van het laatste fluitje meemaken. Dat ze hem gewonnen hebben. Dat gevoel is eigenlijk niet te beschrijven.’

‘Hou ervan om Ajax op de bank of met vrienden te kijken’

De wedstrijden van Ajax bekijkt Cohen het liefst thuis op de bank – bij voorkeur op zijn laptop – of met vrienden. ‘Ik wilde ook heel lang een seizoenkaart hebben, maar ik heb dat nooit gedaan. Ik zou het zonde vinden als ik er niet echt tijd voor zou hebben. En ik houd er ongelooflijk veel van om op de eigen bank voetbal te kijken of met vrienden. Ik zeg ook heel vaak domme dingen over voetbal. Dan zou ik heel vaak commentaar krijgen van mensen in het stadion. Ik denk altijd dat ik het beter weet en dan schreeuw ik: “schiet op het doel” of “naar links, daar staat iemand helemaal vrij, naar links!”.

Toch vindt Cohen het ook heerlijk om naar Ajax te gaan. ‘Het komt regelmatig voor dat iemand vraagt of ik meega. Of ik een favoriet vak heb? Niet echt. Achter de dug-out, haha. Zo dicht mogelijk bij het veld, dat vind ik te gek. Ik heb ook eens een wedstrijd vanuit de skybox mee mogen maken. Nee, ik zie mezelf niet op de F-Side zitten, al denk ik dat ze me er met open armen ontvangen hoor. Ik ken ook wel een paar jongens die daar zitten. Vorig jaar deed ik de podcast voor Ajax en na afloop van Ajax – Feyenoord (4-0) liep ik naar de metro. Toen kwam ik daar een paar Molukse jongens van de F-Side tegen die ik ken. Dat zijn hele lieve jongens.’

Cohen vertelt dat hij denkt ook een soort van voorspellende gave heeft als hij voetbal kijkt. Zo keek hij de bekerfinale tussen Ajax en Willem II in het café en in die wedstrijd maakte Rasmus Kristensen geen al te beste indruk. ‘Hij kreeg de hele tijd commentaar. Toen zei ik: zul je zien, hij scoort zometeen. En toen scoorde hij. Lag het hele café in een deuk. En laatst, dat was wat minder, zei ik: Kudus is te gretig, die geeft elke wedstrijd alles en gaat zichzelf blesseren. Hij is heel goed hoor, maar als je jong bent en je wil jezelf bewijzen geef je net even te veel’, aldus Cohen, die eraan toevoegt dat hij wat voetbal betreft net een leek is. ‘Vroeger voetbalde ik ook nooit. Ik was ook iets dikkig, niet de sportiefste. Ik hield heel erg veel van films kijken. Daarom wilde ik acteur worden. Ik ging liever met Ruben cowboytje en indiaantje spelen.’

‘Mijn zoontje van 2,5 zingt de Ajax-liedjes al mee’

Het hielp in zijn jonge dagen ook niet mee dat de ouders van Cohen geen voetballiefhebbers waren. ‘Mijn vader kwam uit Amerika, die voetbalde sowieso niet. Dat was meer honkbal. Ze hielden ook meer van muziek, van jazz. We gingen vaak naar concerten en zijn ook naar Pinkpop geweest. Ik heb meer de culturele dan de sportieve opvoeding gehad’, zegt Cohen, die als twintiger vaak op vakantie ging naar Portugal. ‘Daar kon je – nu heb ik legale shirtjes hoor – heel goedkoop shirtjes van ieder team in Europa kopen. Dit shirtje (Cohen laat een shirtje zien, zie foto) is van halverwege de jaren negentig. Ik dacht altijd dat dat het uitshirt was waarmee Ajax in de Champions League speelde. Laatste kwam er ik tijdens een podcast – waarin het ging over je favoriete shirtje – achter dat het helemaal niet dat uitshirt was, haha. Het moet een derde shirt of een trainingsshirt zijn geweest.’

Enkele Ajax-shirtjes van Horace Cohen. Het shirt met Litmanen kocht hij in Portugal. 'Het moet een derde shirt of een trainingsshirt zijn geweest.’

Cohen heeft drie kinderen en zijn jongste moet een groot Ajax-fan worden. ‘Ik heb twee dochters. Eentje van zestien, Emilie, maar zij woont niet hier. Teddy is nu vijf en mijn zoontje Joey is tweeënhalf. Hij gaat straks van AFC naar Ajax, haha’, grapt Cohen. Hij laat wat filmpjes zien op zijn telefoon. We zien vader en zoon naar Ajax kijken, waarbij niet alleen Horace, maar ook Joey de liedjes van Ajax meezingt. ‘Gisteren zat ik op de laptop te kijken. Toen kwam hij bij me en dan zingt hij toch mee. Ik ben wel bereid iets meer dan mijn ouders hem meer die kant op te duwen. Ja, ik zie mezelf ook wel langs het veld staan. Ik zal alleen niet in discussie gaan met mensen die denken er verstand van te hebben. Ik wil niet dat de mensen die er écht verstand van hebben zeggen: waar heb je het over?’

‘Zonder die kutemotie was ik geen fan van Ajax’

Of Cohen nou écht verstand van voetbal heeft of niet: de acteur kan ook op andere manieren van waarde zijn voor Ajax. En zo bleek recentelijk nog. Cohen vertelt dat hij veel programma’s vóór de camera heeft gemaakt, maar nooit van áchter de camera. Omdat hij al jaren in het wereldje rondloopt, heeft hij wel de ervaring van hoe zoiets in zijn werk gaat. ‘Dus ik dacht: dat kan ik wel. Ik wilde ook zelf dingen maken. Dat kwam ook door het filmpje waarin je Ziyech, Dolberg en Van de Beek toegesproken ziet worden. Dat is een heel mooi filmpje, waarvan ik dacht: dit wil ik ook maken. Ik zou het leuk vinden om voor Ajax te werken.’

Cohen kende iemand die bij Ajax werkt en nam contact op. Hij vernam wie erover ging – Daan Germans – en stuurde een mailtje. Cohen werkt al sinds zijn vijftiende in de entertainmentindustrie en vroeg zich af of hij iets voor Ajax kon betekenen. Al snel mocht hij op gesprek komen. ‘We hebben toen een leuk gesprek gehad en voor de creatieve kant wilde Ajax zeker iets met mij doen. Ze wilden ook een Engelstalige podcast opnemen. Ik ben native American, dus ik dacht: te gek, laten we dat doen! Toen zijn we met die jongens een Engelstalige podcast gaan opnemen, al kwam toen snel de uitbraak van het coronavirus al.’

Horace Cohen werkte mee aan de Engelstalige podcast van Ajax. 'Ik heb nog steeds contact met Ajax en zodra er meer mogelijk is, ga ik wel weer dingen voor de club maken. Dan wil ik meedenken aan creatieve dingen voor Ajax.'

Ajax besloot met een kleinere groep te gaan werken. Uiteindelijk is de club ook gestopt met de Nederlandstalige podcast. Met David The Host doet Ajax nu vrijwel alles in het Engels. ‘Dat begreep ik heel erg’, zegt Cohen. ‘Als ik de leiding had bij het mediateam van Ajax had ik ook liever één iemand die het gezicht en de stem is. Ook zonder het coronavirus hadden ze uiteindelijk gezegd dat ze iets anders wilden doen. Het voelde dan ook niet als een ontslag. Ik heb nog steeds contact met Ajax en zodra er meer mogelijk is, ga ik wel weer dingen voor de club maken. Dan wil ik meedenken aan creatieve dingen voor Ajax. Dat soort filmpjes vind ik ongelooflijk mooi om te maken. Ook voor de fans is het een stimulans, daar krijg je gewoon kippenvel van. Die emotie is het mooie van fan zijn van je club. Dat heb ik met acteurs ook. Als ik een goede film zie, wil ik die hoofdrolspeler zijn. Bij Ajax had ik dat met Schöne en De Ligt. Dat heldendom, dat maakt voetbal prachtig.’

Ook het drama en de ellende hoort bij een voetbalclub, zo legt Cohen haarfijn uit. ‘Ik heb altijd geloofd in komedie én drama. Als het misgaat, dan denk ik: wat als het niet gebeurd was? Wat als Tottenham die 2-3 niet had gemaakt? De emotie is dan een kutemotie, maar het is wel een emotie. Als ik die emotie niet had gehad, was ik geen fan van de club. Ja, van die pot tegen Tottenham baal ik nog steeds.’

‘Ik mis Schöne heel erg, zo iemand missen we’

Liever heeft Cohen het wel over de mooie wedstrijden uit het prachtige Champions League-seizoen. Hij stipt het uitduel met Real Madrid aan. Ajax had de thuiswedstrijd verloren en heel veel vertrouwen was er niet richting de return. ‘Die wedstrijden ging je in het met het gevoel van: het zou mis kunnen gaan, dus je gaat je alvast indekken met dat kutgevoel. Het was een beetje als: wil dat knappe meisje met mij zoenen? Nee…en dan lukte het toch! Dat gevoel! Er waren tijden dat het heel moeizaam ging bij Ajax. Veel passes gingen over de zijlijn. Maar nu lukte alles. Er werd ook nooit Lucky Ajax gezegd. Omdat het zulk mooi voetbal was.’

Als favoriete speler uit het huidige team kiest Cohen voor Dusan Tadic. ‘Hij is een vaderfiguur en daar herken ik mij in. Maar ik moet ook zeggen dat Onana een favoriet is. Als je hem in je rug hebt staan, speel je een stuk lekkerder. Ik mis Schöne overigens heel erg. Zo iemand missen we. Het is goed dat Klaassen terug is. Ik had er wel vertrouwen in, maar ik had niet gedacht dat hij zó goed zou zijn. Die jonkies zijn heerlijk hoor, maar de oudere spelers kies ik vaak als favoriet. Als je hoort dat Tadic na de training nog even het honk ingaat of nog gaat afwerken op doel zijn dat dingen waarvan je denkt: ik wil jou in mijn sterrenteam hebben. Hij inspireert de jongeren. En dat is ook waardevol naast zijn doelpunten.’

Cohen vindt ‘het verhaal Tadic’ ook zo mooi. ‘Het is wonderlijk hoe dat zo op zijn plek is gevallen. Dat script valt niet te schrijven. Het is te mooi. Hij speelde bij Groningen en later bij Southampton was hij een degelijke speler. Ik had zijn naam weleens gehoord, maar ik had hem wel overgeslagen in mijn Scorito-jaarspel, haha. Toen hij bij Ajax kwam, dacht ik: ze hebben er verstand van bij Ajax. Sowieso ben ik tevreden over het aankoopbeleid. Dat zit wel goed. Ik weet dat het vloeken in de kerk is, maar ik ben ook nog steeds tevreden over Martínez en Álvarez. Ze hebben wel iets en er is over nagedacht door Ajax.’

‘Ze halen Amsterdam-Zuid uit hun slaap, maar daar kan ik mee leven’

Cohen vertelde eerder al dat zijn ouders niet veel met voetbal hebben, maar dat is in de schoonfamilie wel anders. ‘Daar zijn we met z’n tienen’, zegt Cohen, die laat weten dat er Ajacieden zijn, maar ook fans van PSV en Feyenoord. ‘De Ajacieden zijn wel in de meerderheid. Ik vind het heerlijk, want ik ben een ongelooflijke voetbalfan. Ik houd ervan om na zo’n Europese week de wedstrijden van PSV, Feyenoord en Ajax aan de keukentafel te bespreken.’

Haat naar andere clubs voelt Cohen dan ook niet. ‘Mijn moeder zei altijd: je mag niet haten, want haten deed Hitler. Je kunt best een hekel aan me hebben, maar haten mag niet. Zo ben ik opgegroeid en zo ga ik het mijn kinderen ook aanleren. Ik vindt het eigenlijk onzinnig dat je om het spelletje iemand de dood in wil wensen. We leven in een vrij land waar iedereen mag zeggen wat hij vindt, maar er zijn wel grenzen. Dat Lex Immers eens zong ‘we gaan op jodenjacht’ was gewoon dom.’

Cohen zelf benadrukt dat hij zelf niet joods is. ‘Nee, mijn moeder is niet Joods, al heet ik wel Horace Joshua Cohen. Ik heb wel een Joodse familie en ik heb Joods bloed, maar ik word het meest gediscrimineerd door de Joodse gemeenschap. Zij zeggen: je moeder is niet Joods, dus je hoort niet bij ons. Dan hoef ik er dus niet bij te horen, dan niet. Ik ben niet praktiserend.’

Horace Cohen in de Johan Cruijff ArenA. 'Ik vind het leuk om mooie liedjes te horen, zeker als er humor bij zit. Er worden vaak hele grappige dingen gezongen en dan krijg ik een klein beetje kippenvel.'

De connectie tussen Ajax en het jodendom ziet Cohen verder ook niet. ‘Voetbal is voor mij geen religie’, zegt hij. Wel kan hij genieten van de sfeer in de Johan Cruijff ArenA. ‘Ik vind het leuk om mooie liedjes te horen, zeker als er humor bij zit. Er worden vaak hele grappige dingen gezongen en dan krijg ik een klein beetje kippenvel’, zegt Cohen, die vanuit zijn huis het Okura Hotel kan zien liggen. In dat hotel overnachten de Champions League-tegenstanders van Ajax vaak. Die teams worden vaak wakker gehouden door vuurwerk dat wordt afgestoken door Ajax-fans. ‘Dat soort acties vind ik wel leuk, je kwetst er niemand mee. Ja, je haalt Amsterdam-Zuid uit haar slaap, maar daar kan ik mee leven, haha. Zo’n mooi spandoek vind ik ook leuk. Het is artistiek en die boys hebben een partijtje creativiteit.’

‘Als je niet meedoet, word je de Keuken Kampioen Divisie van Europa’

Niet alleen de supporters van Ajax zijn creatief, maar ook de club zelf toont haar creativiteit door steeds vaker buiten de grenzen op te treden. Zo heeft de Amsterdamse club twee jaar geleden een kantoor in New York geopend. ‘Ajax is ook geld en de club moet groeien. De club moet mee met de wereldtop, het voetbal gaat tegenwoordig hard in Amerika. Als je geld wil verdienen, moet je in Amerika zijn, dus ik snap het wel. Wat het betekent voor Ajax? Geen idee. Ik blijf Ajax lekker volgen en stel dat ik wat voor Ajax in New York kan betekenen: waarom niet? Ik kom uit New York en ik ben Ajacied.’

Ajax wil bij de beste clubs van Europa horen. De club spreekt al jaren de ambitie uit om aan te haken bij de Europese top. Ook met het oog op de komst van de mogelijke Super League is dat maar al te verstandig. Cohen is echter niet per se een voorstander van zo’n Europese Super League. ‘Dat zou ik jammer vinden. Dat moet je reizen en ga je als supporter minder snel naar de wedstrijden. In Amerika speel je in het honkbal als team uit Californië bijvoorbeeld in Florida. Dan ben je daar vier dagen. Dat is toch niet goed voor die spelers? Het zou mij niet verbazen als het zakelijk bevorderlijk zou zijn voor Ajax om mee te doen. Als je niet meedoet, raak je nog verder achterop en word je de Keuken Kampioen Divisie van Europa. Daar heb je ook geen zin in.’

Dit seizoen moet Ajax in ieder geval weer kampioen zien te worden. ‘Ik heb een goed gevoel over het kampioenschap. Ik vind ons wel écht goed. We moeten ook niet zo moeilijk doen over Perr Schuurs’, zegt Cohen, die het opneemt voor de Limburger die geregeld kritiek krijgt. ‘Schuurs is een grote gast en staat er wel. Ja, ze lopen er weleens langs, maar dan staan er nog meer verdedigers die het kunnen oplossen. Verder heeft Ajax een waanzinnige keeper en Antony laat het zien. Het is superjammer dat Kudus nu geblesseerd is.’

Toch kan er nog wel wat beter, zo besluit Cohen. ‘Ik vind dat Ten Hag iets meer in de wedstrijd mag coachen. Vooraf doet hij dat wel, maar tegen Atalanta bij een 0-2 voorsprong doet hij eigenlijk niets. Gooi het achterin op slot, die 0-3 kun je ook maken op de counter bijvoorbeeld. Ik denk dat we kampioen gaan worden, maar ik vrees ervoor dat we derde worden in de Champions League-groep. Maar nogmaals: ik heb er geen verstand van, haha', besluit hij het verhaal met een knipoog.

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)
Nick Ooms (Twitter: @NOoms97 | e-mail: n.ooms@ajaxshowtime.com)

Lees meer 'Onze Trots':
Deel 1: Jan Roos
Deel 2: JayJay Boske
Deel 3: Viggo Waas
Deel 4: Roue Verveer (AS Kerstspecial)
Deel 5: Sevn Alias
Deel 6: Frank van der Lende
Deel 7: Robert ten Brink
Deel 8: Martin Koolhoven
Deel 9: Sunnery James en Ryan Marciano
Deel 10: Stefano Keizers
Deel 11: Jesse Klaver
Deel 12: Danny Froger
Deel 13: Roue Verveer (AS Kerstspecial + extra)
Deel 14: Klaas van der Eerden
Deel 15: Leo Blokhuis
Deel 16: Jack Spijkerman
Deel 17: Jeroen Spitzenberger
Deel 18: Remy Bonjasky
Deel 19: Kymani Marley
Deel 20: Gregory Sedoc
Deel 21: Rotjoch
Deel 22: DJ Quintino
Deel 23: Diederik Ebbinge
Deel 24: Ron Blaauw
Deel 25: Diggy Dex
Deel 26: Baas B
Deel 27: Herman Koch
Deel 28: Sander Lantinga