Hedwiges Maduro kijkt met een positief gevoel naar het nieuwe seizoen van Ajax. De Amsterdammers verloren enkele sterkhouders, maar lijken er op het oog goed op geanticipeerd te hebben met aankopen en het inpassen van de eigen jeugd. Maduro is benieuwd hoe de puzzel van Erik ten Hag in elkaar zal vallen, zeker ook omdat de oefenmeester veel smaken heeft om uit te kiezen.

De analist, tegenwoordig hoofdtrainer van Almere City Onder 21, zag Ajax aan het werk tijdens de voorbereiding en dat kon hem wel bekoren, zo vertelt hij. ‘Het beviel me positief. Dat gevoel is ontstaan door de uitslagen en de manier waarop er gespeeld werd. Ik heb voorbeelden gezien waarin ze goed onder de druk uit kwamen, maar ook in het drukzetten goed waren. Er werd ook volop gescoord, dus dat moet wel vertrouwen geven naar de competitie toe. Ten Hag doet niet iedere keer iets anders, dus de spelers die er al wat langer zijn, nemen nu het voortouw.’

Echte veranderingen in de tactiek ziet Maduro niet ten opzichte van vorig seizoen. Weliswaar wordt het iets anders ingevuld, het idee erachter blijft nagenoeg hetzelfde. ‘De tactiek is vrijwel hetzelfde en de principes blijven dat ook. Alleen de poppetjes veranderen en dan verandert het lichtelijk qua accenten. Dat is de variatie die hij kan gebruiken als je kijkt naar een tegenstander. Het is heel lekker voor Ten Hag dat hij verschillende wapens heeft, vooral voorin. De ene keer kan hij een balvaste tien willen, een andere keer weer een lopende tien. Hij kan variëren, zelfs tijdens de wedstrijd. Voor de tegenstander is dat supermoeilijk, want dan heb je geen vaste tegenstander.’

In aanloop naar het seizoen zag Ajax onder meer Hakim Ziyech en Donny van de Beek vertrekken. Het lijkt vooralsnog op te vangen, maar vooral in de kleedkamer kan het iets doen. ‘Het zijn natuurlijk topspelers, anders gaan ze niet naar Chelsea en Manchester United. Ze speelden ook al jaren bij Ajax, dus in de hiërarchie ga je ze wel missen. Dan praat ik niet eens over het voetbal, maar over de kleedkamer. Dat is een belangrijk gegeven, want het waren ook leiderstypes.’

Ajax moet het vertrek van Hakim Ziyech zo goed mogelijk op zien te vangen. Hij en Donny van de Beek vertrokken vanuit Amsterdam naar de Premier League. Hedwiges Maduro gelooft dat er spelers op zullen staan, zoals altijd bij Ajax.

‘Qua spel ga je de assists en creativiteit van Ziyech missen. Hij was een unieke speler die uit het niets een wedstrijd kon openbreken’, begint Maduro vervolgens over de gevolgen óp het veld. ‘Andere mensen moeten gaan opstaan, maar Ten Hag kan er nu ook wat makkelijker in gaan switchen. Ziyech en Van de Beek waren zekerheidjes om te spelen, nu heeft hij een extra verrassingsmoment, omdat de tegenstander niet weet wie er gaat spelen. Natuurlijk worden ze gemist, Van de Beek ook met zijn diepgang en het in de zestien komen, maar het geeft ook gelegenheid aan anderen om op te staan. Zo gaat het altijd.’

Laat Gravenberch zich dit seizoen gelden?

Een van de spelers die op moeten staan, is Ryan Gravenberch. De jongeling maakte vorig seizoen al minuten in Ajax 1, maar moet nu de volgende stap gaan zetten in zijn ontwikkeling en daarmee in het elftal van Ajax. ‘Jongens als Gravenberch zitten al een tijdje bij de selectie en weten precies hoe er gespeeld moet worden. Hij wordt dominanter, alles wordt duidelijker en hij wordt meer volwassen. Dat is een speler die eraan gaat komen. Ik verwacht wel veel van Gravenberch. Hij heeft ook de power om voor het doel te komen en werkt beheerst af. Ik ben onder de indruk. Nu is het aan hem om door te ontwikkelen.’

Wel schuilt er een gevaar voor de middenvelder. Zijn kwaliteiten waren vorig seizoen nog relatief onbekend bij de tegenstanders, maar dat zal nu anders zijn. ‘Ik kijk ook altijd vanuit het oogpunt van de tegenstander. Als je nieuw bent, weet de tegenstander ook niet wie je bent. Nu is het verwachtingspatroon hoger en de tegenstander kent jou. Die gaan anticiperen op hoe jij speelt. Dat is een uitdaging voor hem, kijk nu ook naar Frenkie (De Jong, red.). Bij Ajax was hij nog de onbekende in het goede Champions League-jaar, nu kijkt iedereen naar hem van: doe het maar. Dat is heel anders voetballen en dat is extra moeilijk. Dat is ook een uitdaging voor Gravenberch.’

Niet alleen de jongens uit de eigen gelederen moeten het komend seizoen gaan doen voor Ajax. Ook deed Marc Overmars namens de club met Antony en Mohammed Kudus twee veelbelovende aankopen. ‘Ik vind Antony een frivole speler. Hij heeft een goede techniek en een goede mentaliteit in het werken. Hij is er niet vies van om te schakelen of erbij te komen in de zestien’, vertelt Maduro over de Braziliaan. ‘Kudus vind ik een hele balvaardige middenvelder. Ik ben benieuwd naar hoe hij zich gaat ontwikkelen in de Eredivisie en wanneer hij gebracht gaat worden. Het is voor hen eerst even wennen aan de speelstijl, aan Ten Hag en aan de club. Je moet ze daar ook de tijd voor geven. Dat ze kunnen voetballen, is duidelijk. Nu is het alleen maar finetunen.’

Het lijkt duidelijk dat Antony als vleugelspeler naar Amsterdam is gehaald, maar bij de positie van Kudus staat nog een klein vraagteken. Hoort hij ook op de vleugel, is hij een tien of toch een allround middenvelder? ‘Het is bij Kudus voor mij een beetje hetzelfde als bij Van de Beek: het hangt van de tegenstander af. Als je verwacht dat je veel op de helft van de tegenstander gaat spelen, dan kun je hem naast een controleur zetten. Ajax past zich niet aan qua principe, maar wel qua spelers binnen die principes. Als jij verwacht dat je alleen maar aan gaat vallen, dan kun je per speler kijken wie er nodig is. Speel je Champions League, dan kun je aan een meer verdedigende speler denken, omdat de tegenstander een goed middenveld heeft. Ten Hag heeft een brede selectie met veel keuzes.’

Met Antony en Mohammed Kudus haalde Ajax deze zomer twee nieuwelingen voor het eerste elftal. Antony zal als buitenspeler zijn rol gaan spelen in Amsterdam, maar het is nog maar afwachten op welke posities Kudus komt te spelen.

'Blind is echt de strateeg op het veld'

De mogelijk grootste meevaller voor Ajax komt van een routinier. Daley Blind zakte tegen Hertha BSC naar de grond nadat – zo bleek later – zijn ICD af was gegaan. Inmiddels onderging hij met succes de nodige tests en is hij weer inzetbaar voor Ten Hag. Een zegen, zo denkt Maduro. ‘Ik vind Blind een van de beste spelers van Ajax. Hij is een leider en zet alles goed neer. Hij is in mijn ogen echt de strateeg op het veld. Hij is het verlengstuk van Ten Hag. Binnen een minuut kan hij scannen hoe de tegenstander speelt en zijn eigen partij goed neerzetten. Dat is een kwaliteit die heel weinig spelers hebben. Je hebt iemand nodig die zegt: ze spelen 4-4-2 in een ruit, we gaan dit doen. Als je zo’n speler niet hebt, word je verrast in de eerste tien minuten.’

Dat de keuzes voor Ten Hag ruim aanwezig zijn, is duidelijk. Het komt echter vaker voor dat een trainer de grip op zijn spelersgroep kwijtraakt naarmate hij langer werkzaam is bij dezelfde club. De frisheid verdwijnt dan en de resultaten gaan achteruit. Bij Ajax is Maduro hier echter niet bang voor, met een reden. ‘Ik heb het gevoel dat Ten Hag dat wel onder controle heeft, ook omdat de selectie verandert. Bij de echte topclubs veranderen de selecties bijna niet, omdat dat al de absolute top is. Bij Ajax heb je altijd nieuwe spelers, dus als trainer heb je telkens nieuwe uitdagingen. Als je steeds met dezelfde selectie werkt, dan moet je in de gaten houden of de frisheid er is. Nu zijn er weer nieuwe spelers en die kennen Ten Hag niet.’

Een groot thema binnen de tactiek van Ajax is de zogenoemde ‘dubbele zes’. Tijdens het vorige seizoen lukte het Ten Hag maar amper om daar een vast duo te creëren en toen deze er uit bij Chelsea leek te staan, viel het uit elkaar door blessures. Komend seizoen wacht weer dezelfde puzzel voor Ten Hag en ook Maduro weet nog niet hoe hij het vast zou invullen. ‘Ik heb daarvoor geen vast duo. Met Schöne en Frenkie was dat er wel, maar nu heb ik dat niet. Ik zou iemand zoeken die complementair is aan Gravenberch, als hij zich zo door blijft ontwikkelen. En dan afwisselen afhankelijk van de tegenstander. Gravenberch is heel compleet. Als hij zich ook fysiek nog ontwikkelt, kan hij dat ook nog aan. Hij is alleen jong en moet de wedstrijden nog ervaren. Hij heeft iemand naast hem nodig die hem kan sturen. Je hebt genoeg keuze met onder anderen Martínez en Álvarez.'

De favoriet voor de Eredivisie-titel

Concluderend staat Ajax er beter voor dan velen verwachtten op het moment dat Ziyech vertrok. Maduro gelooft dan ook dat Ajax opnieuw de favoriet is voor de Eredivisie-titel. ‘PSV speelt met de nieuwe trainer een nieuw systeem. Dat zijn nieuwe ontwikkelingen die we in de gaten moeten houden, maar ik zie Ajax wel als favoriet. We moeten ook rekening houden met AZ, want ze hebben de kwaliteit qua spelers, maar ik kijk altijd naar het verwachtingspatroon. Iedereen verwacht dat AZ er weer bij komt en dat is toch een bepaalde mindset waar je mee om moet kunnen gaan.’ Zodoende blijft Ajax voor Maduro, ondanks de ontwikkelingen bij de concurrentie, de te kloppen ploeg.

Jesse ter Haar (Twitter: @jesseterhaar | e-mail: j.terhaar@ajaxshowtime.com)