Toen Kian Fitz-Jim eind augustus verhuurd werd aan Excelsior, was dat in veel opzichten een logische zet. Ajax 1 had middenvelders te over en Fitz-Jim had in zijn optredens bij Jong Ajax aangetoond toe te zijn aan Eredivisievoetbal. Een iets grotere Eredivisieclub dan Excelsior was misschien idealer geweest, maar soit, hij kon nu eindelijk minuten gaan maken op ’s lands hoogste niveau. Het terughalen van Fitz-Jim door Ajax is dan ook een opvallende zet. Eén die goed uit kán pakken, maar ook het risico met zich meebrengt dat de jonge middenvelder gehinderd wordt in zijn ontwikkeling.

Fitz-Jim kende bij Excelsior een wat trage start, waarin hij het vooral moest hebben van (korte) invalbeurten. In de loop van de eerste seizoenshelft kwam hij echter in de basis te staan en daar verdween hij, tot hij geblesseerd raakte, niet meer uit. In de ene competitiewedstrijden die Excelsior na Fitz-Jims terugkeer nog speelde, viel hij direct na rust in. In het bekerduel een paar dagen later speelde hij de hele wedstrijd, inclusief verlenging.

Het is eigenlijk ook raar om in een Blik op Jong Ajax over Fitz-Jim te schrijven. De middenvelder is tenslotte officieel onderdeel van Ajax 1. Daar kwam hij sinds zijn terugkeer echter nog niet in actie. Bij Jong Ajax stond hij wel alweer twee keer in de basis, in de thuiswedstrijden tegen FC Groningen en FC Dordrecht. En hoewel een wedstrijdje met Jong Ajax hier en daar geen kwaad kan, zou Ajax een grote fout begaan als het Fitz-Jim daar stalt, omdat ze hem bij het eerste elftal toch niet nodig achten. In de paar duels die hij dit seizoen met Jong Ajax meedeed toonde Fitz-Jim namelijk aan dat hij de Keuken Kampioen Divisie nu toch echt wel ontgroeid is. Nog een halfjaar voornamelijk eerste divisievoetbal zal dan ook vooral stagnatie van zijn ontwikkeling tot gevolg hebben.

Kwestie middenveld

Los van zijn persoonlijke ontwikkeling is Fitz-Jim vooral het type middenvelder dat Ajax er op dit moment goed bij kan gebruiken. Gedurende de eerste seizoenshelft begon Ajax steeds vaker met Kenneth Taylor en Kristian Hlynsson op het middenveld te spelen. En al gauw na het wegvallen van Branco van den Boomen, werden zij vergezeld door Benjamin Tahirovic. Het voordeel van dat middenveld is de verbeterde aanvallende bezetting die het oplevert. Daarin schuilt echter tegelijkertijd het gevaar voor Ajax. Een gevaar dat al meermaals, meest recentelijk tegen Go Ahead Eagles werd blootgesteld.

Hlynsson fungeert op ‘tien’ als loper. Iemand die de ruimtes bespeelt, loopacties zonder bal de zogeheten ‘final third’ in maakt en aanvallend vaak goed positie kiest om te scoren, dan wel een assist af te leveren. Taylor is als nummer acht echter ook vaak in aanvallende positie te vinden. Zowel in de combinatie als door middel van loopacties zonder bal meldt hij zich regelmatig in en rond de zestien van de tegenstander. Zo is hij ook vaker in de eindfase van een aanval betrokken en zet hij zijn naam regelmatiger op het scorebord.

Gravenberch en De Jong

Hij vult de positie dan ook anders in dan zijn voorgangers op die plek, Frenkie de Jong en Ryan Gravenberch. Zij werden vaak geprezen om wat zij voetballend toevoegden aan de succeselftallen van Erik ten Hag, maar met name hun gebrek aan goals was een kritekpunt van velen. Hoewel het niet dezelfde spelers zijn, hadden De Jong en Gravenberch wel met elkaar gemeen dat ze een cruciale rol speelden in de opbouw van Ajax. Ze lieten zich uitzakken en dicteerden samen met Daley Blind en Matthijs de Ligt dan wel Jurriën Timber het tempo. Van daaruit speelden ze een belangrijke rol in de aanval, tot omstreeks de laatste dertig meter van het veld, waar ze het overlieten aan hun doelgerichtere teamgenoten. Op die manier scoorden ze dan misschien weinig, maar speelden ze wel een cruciale rol in het aanvalsspel van hun ploeg.

Dat is eenzelfde rol die Kian Fitz-Jim uitstekend kan vervullen. Zonder hem op een voetstuk met Gravenberch, laat staan De Jong te willen plaatsen, is Fitz-Jim wel een speler die gelijkenissen met hen toont. Redelijk allround, maar bovenal met een uitstekende dribbel en dito overzicht. Iemand die het niet moet hebben van doelpunten of assists, maar juist als uitzakkende middenvelder de opbouw kan (helpen) verzorgen. En voor Ajax al helemaal belangrijk op dit moment: een middenvelder die het grootste deel van de wedstrijd en bovenal direct na balverlies vaker wel dan niet op het middenveld te vinden is.

De geest van 2018/19

Het zou een enorm verschil maken in de opbouw, gezien Ajax sinds het wegvallen van Van den Boomen een middenvelder ontbeert die daarin kan helpen. Het zou bovendien schelen in defensief opzicht. Fitz-Jim is niet de meest fysieke middenvelder en zeker geen balansbewaker in de stijl van een Edson Álvarez. Puur door zijn aanwezigheid op het middenveld, maakt hij de ruimtes die zijn partner moet bespelen echter een stuk kleiner. Ruimtes waar Tahirovic, maar ook een Van den Boomen regelmatig in verzoop.

De komst van Jordan Henderson betekent dat hij in ieder geval zal gaan spelen en het heeft er alle schijn van dat hij de ‘zes’ positie van Tahirovic zal overnemen. Met Fitz-Jim naast hem en Hlynsson daarvoor, zou Ajax een middenveld hebben in de geest van de succesformatie van 2018/19. Een ervaren kracht die de rust en het overzicht moet bewaren op zes, een talentvolle opbouwende speler die vooral uitblinkt in het van achteruit voetballen op acht en een eveneens jonge nummer tien, die uitblinkt in positie kiezen en het bespelen van de ruimtes.

Kans pakken

Fitz-Jim vertelde zelf na afloop van het duel met FC Groningen dat John van ’t Schip hem toegezegd heeft dat hij zijn kans gaat krijgen bij het eerste elftal. Het valt te hopen voor Fitz-Jim dat dat niet slechts mooie woorden zijn. Anders zou dat zonde zijn van zijn ontwikkeling. Als Fitz-Jim zijn kansen daadwerkelijk krijgt en die natuurlijk grijpt, kan zijn terugkeer plots het label briljant krijgen. Als Henderson de puzzel van Ajax’ middenveld gedaante geeft, kan Fitz-Jim zomaar eens het laatste stukje blijken.

Bademba Barrie (Twitter: @Bademba__Barrie | E-mail: B.Barrie@Ajaxshowtime.com)

Lees meer edities van de 'Blik op Jong Ajax' van dit seizoen:

#1 De Jong Ajax-talenten die het dichtst tegen hun debuut in Ajax 1 aanzitten
#2 Selectie Jong Ajax bekend: Zij moeten na gaan denken over de volgende stap
#3 Ajax lijkt weer beet te hebben: 'Butera is één van de grootste talenten van België'
#4 Jong Ajax beleeft slechtste seizoenstart ooit, maar hoeveel zegt dat?
#5 Idumbo Muzambo's vertrek bij Ajax is logischer dan het lijkt