In de rubriek ‘De wedstrijd van’ analyseert Ajax Showtime regelmatig één Ajacied tijdens een wedstrijd van de Amsterdammers. In Deel 2: De wedstrijd van Joël Veltman tegen Valencia.

Al jarenlang is Joël Veltman regelmatig de gebeten hond in de publieke opinie. De verdediger kan in de ogen van sommigen niets goed doen, maar heeft zich na het vertrek van Matthijs de Ligt toch met succes ontfermd over de grote erfenis van zijn voormalig ploeggenoot. Geruisloos speelde Veltman zich als centrumverdediger in het basiselftal van trainer Erik ten Hag. Ajax Showtime analyseert de rol van Veltman in het huidige Ajax aan de hand van zijn optreden tegen Valencia.

Sinds zijn zware kruisbandblessure heeft Veltman er op belangrijke momenten altijd gestaan. Afgelopen seizoen speelde de 27-jarige puike wedstrijden in de Champions League tegen Juventus en Tottenham Hotspur en viel hij ook erg sterk in tijdens de voor het kampioenschap cruciale wedstrijd tegen PSV. Toch leek er dit seizoen aanvankelijk geen grote rol voor Veltman in Ajax 1 weggelegd. Hoewel hij van Marc Overmars niet mocht vertrekken, was er veel concurrentie. Op de rechtsbackpositie brak Sergiño Dest door, terwijl Ajax ook nog de beschikking over Noussair Mazraoui heeft. Op de plek van rechtercentrale verdediger maakte Perr Schuurs veel indruk en werd even later ook nog Edson Álvarez gecontracteerd. Inmiddels moeten zowel Schuurs als Álvarez in het centrum van de verdediging Veltman voor zich dulden en vormt die laatstgenoemde een solide centrum met Daley Blind. Waarom kiest Ten Hag voor Veltman?

Sterk aan de bal 

Zoals van Ajax-verdedigers verwacht wordt, is Veltman sterk aan de bal. De IJmuidenaar speelt als sinds zijn elfde in de jeugdopleiding van Ajax en weet dan ook als geen ander wat er in dat opzicht van hem verwacht wordt. Ondanks het feit dat Veltman vanaf 2016 amper nog als centrale verdediger heeft gespeeld, blijkt hij het spel als centrumverdediger zeker in balbezit niet verleerd te zijn. Tegen Valencia durft de rechtspoot enkele keren in te schuiven in de opbouw en maakt hij in zijn passing vervolgens vaak de juiste keuze. In de onderstaande situatie speelt Veltman in de derde minuut bijvoorbeeld de tussen de linies vrijstaande Hakim Ziyech in, terwijl Dest aan de rechterkant van het veld helemaal vrijstaat. Ajax wil echter altijd door de as aanvallen en met passes als deze doet Veltman exact wat Ten Hag van hem verlangt.

Vervolgens speelt hij Ziyech knap tussen de linies aan.

Ook voorafgaand aan het schitterende openingsdoelpunt van Ziyech, is Veltman belangrijk met zijn passing. De verdediger onderschept in de zevende minuut een matige voorzet vanaf de linkerkant van het veld, neemt de bal een keer aan en twijfelt vervolgens niet om direct Dest in te spelen. Hierdoor omzeilt Veltman drie Valencia-spelers en kan Dest direct snel oprukken. Via Dusan Tadić komt de bal uiteindelijk bij Ziyech, die naar binnen trekt en Jasper Cillessen met een geweldige knal kansloos laat. De aanval begint echter bij de interceptie en snelle inspeelpass van Veltman.

En omzeilt met deze pass op Dest vervolgens drie spelers van Valencia.

Dest heeft nu veel ruimte om op te komen. Via Tadić komt de bal uiteindelijk bij Ziyech, die Ajax met een magistrale knal op voorsprong brengt.

Deze situaties vormen geen uitzondering op het spel van Veltman. Hoewel de Ajax-opbouw veelal verloopt via Blind en Lisandro Martínez, is Veltman in staat om in balbezit het spel te versnellen met zuivere, voorwaartse passes. In de vorige thuiswedstrijd, tegen FC Groningen, onderscheidde Veltman zich daarnaast met enkele uitstekende crosspasses. Hoewel deze tegen Valencia uitbleven, is dat ook iets waarmee Veltman van waarde kan zijn in het veldspel van Ajax.

Regelmatig gaat passing in voorwaartse richting gepaard met enig risico. Veltman durft dit risico in zijn spel te leggen en doordat het tegen Valencia goed uitpakt, kan Ajax in het Estadio Mestalla enkele keren fraai onder de Spaanse druk uitvoetballen. Symbolisch voor dat gegeven staat een pass van Veltman in de 56ste minuut. Aan de rechterkant van het strafschopgebied van Ajax wordt hij door twee aanvallers van Valencia onder druk gezet. Doelman André Onana biedt zich naast zijn doel aan en is aanspeelbaar, terwijl ook Blind vrijstaat. Veltman kiest echter voor een diagonale bal op Martínez en troeft daarmee drie drukzettende Valencia-spelers af.

Veltman durft risico in zijn spel te leggen en kiest hier voor de moeilijke bal richting Martínez. Het pakt echter goed uit en zodoende voetbalt Ajax zich knap uit een lastige situatie.

Verdedigend inzicht

Het spel van Veltman in balbezit is goed en stemt tevreden, maar zou weinig waard zijn als hij zijn primaire taak als verdediger niet goed zou uitvoeren. Hoewel Ajax in de fase waarin het zelf de 0-2 scoort behoorlijk onder druk staat, valt er op het verdedigende aspect van Veltman weinig aan te merken. In de 38ste minuut duikt Rodrigo tussen Blind en Veltman op bij de eerste paal, waarna de aanvaller de bal op de paal schiet. Maar verder oogt het centrale duo van Ajax solide en komt Valencia niet tot uitgespeelde kansen. Wel pakt Veltman een onnodige gele kaart, als gevolg van een verkeerde inschatting.

Dest dekt hoog op het veld door op Valencia-linksback Jaume Costa, waardoor er aan de rechterkant van het veld een gat ontstaat waar Gonçalo Guedes induikt. Veltman anticipeert hierop door uit te stappen, maar verkijkt zich enigszins op de snelheid van Guedes. De Portugees is eerder bij de bal en wordt naar de grond gewerkt door Veltman, die daarvoor een gele kaart krijgt. Dat is wel iets waarin de Ajacied moet minderen. Over alle competities kreeg hij dit seizoen namelijk al vijf gele kaarten.

Veltman anticipeert op de pass van Costa op Guedes door uit te stappen.

Guedes is echter eerder bij de bal en wordt door Veltman naar het gras gewerkt. Dit resulteert in een gele kaart voor de Ajax-verdediger.

Het opvallende is dat Veltman even later in de eerste helft, met dus al een gele kaart op zak, precies hetzelfde anticipeert op een bijna identieke situatie. Opnieuw kiest Veltman ervoor om uit te stappen na een pass in de loop van Guedes. Ditmaal is Veltman echter eerder bij de bal en begaat de Portugees een overtreding op de Ajacied. Het toont aan dat Veltman ondanks een eerdere, slecht uitgepakte keuze, nog altijd vooruit durft te verdedigen. Ook een belangrijk spelelement dat van de Ajax-verdediging verlangd wordt. Veltman toont tegen Valencia aan dat hij dit beheerst.

Ditmaal is de Ajacied echter eerder bij de bal en verovert hij deze ook. Guedes begaat een overtreding.

Wisselwerking met Blind

Een andere belangrijke reden waarom Ten Hag naast Blind kiest voor Veltman, is de wisselwerking tussen de ervaren Nederlanders. Veltman en Blind bewaken continu de onderlinge afstanden tussen elkaar en de rest van het elftal. Beide verdedigers zijn in de coaching van achteruit van groot belang voor de rest van het team. Waar het geen geheim is dat Blind binnen de lijnen het tactische verlengstuk van Ten Hag is, draagt ook Veltman met het aansturen van achteruit aanzienlijk zijn steentje bij. In de onderstaande situatie coacht hij zijn ploeggenoten bijvoorbeeld om aan te sluiten en de afstand tot het middenveld korter te maken.

Veltman coacht zijn teamgenoten in woord en gebaar dat de achterhoede moet aansluiten.

Naast de belangrijke coaching van achteruit, vormen Veltman en Blind ook in voetballend opzicht een complementair duo. Een overeenkomst tussen de twee is dat ze beiden niet snel zijn, maar dit gegeven dankzij hun spelintelligentie en goede positionering meestal knap weten te maskeren. Maar waar Blind in de meeste gevallen de opbouw verzorgt en daarin uitblinkt, is Veltman iets meer de meedogenloze stopper. Dat vult elkaar goed aan, zo vindt ook Blind. Na afloop van de wedstrijd tegen Valencia liet hij weten erg blij te zijn met de samenwerking met Veltman. ‘Joël vult het fantastisch in. We kennen elkaar al heel lang, we zijn goede maatjes en kennen elkaar door en door. Het voelt heerlijk om met hem samen te spelen.’

Conclusie

Ondanks de kritiek in de publieke opinie, is het logisch dat Ten Hag rechts in het hart van de verdediging kiest voor Veltman. Hoewel Veltman niet de snelste is en te veel gele kaarten pakt, toont de routinier zich een meerwaarde aan de bal en is hij door zijn passing vooruit belangrijk in het versnellen van het spel. In verdedigend opzicht herkent hij de momenten dat er moeten worden doorgestapt en verovert hij dankzij zijn spelinzicht veel ballen. Daarnaast vormt Veltman een betrouwbaar en solide centrum met Blind. Dat Ten Hag het ultra-aanvallende en frivole Ajax achterin wil laten rusten op twee ervaren verdedigers die de spelfilosofie van Ajax door en door kennen, is dan ook goed te begrijpen.

Thijs Zwagerman (Twitter: @ThijsZwagerman | e-mail: redactieas@live.nl)

Lees meer 'De wedstrijd van':
Deel 1: Hoe Álvarez van waarde is op het Ajax-middenveld