Ajax speelt donderdagavond een cruciale wedstrijd tegen AEK Athene. In dit duel staat plaatsing voor de Conference League op het spel, waarbij de Amsterdammers zullen moeten winnen om het derde Europese clubtoernooi te bereiken. AEK Athene heeft in de Johan Cruijff ArenA genoeg aan een gelijkspel. Ajax Showtime analyseert de kansen voor Ajax tegen de Grieken.

In de Griekse hoofdstad kwam de ploeg van toenmalig trainer Maurice Steijn niet verder dan een 1-1 gelijkspel. Steven Bergwijn benutte voor rust een strafschop en een kwartier voor tijd kopte Domagoj Vida raak vanuit een slim genomen hoekschopvariant. Bij de ploeg van interim-trainer John van 't Schip ontbreekt Steven Berghuis vanwege een schorsing na zijn rode kaart tegen Olympique Marseille. AEK Athene moet op zijn beurt de geschorste middenvelder Mijat Gacinović missen. Daarnaast zijn Sergio Araujo en Cican Stanković geblesseerd, maar keert Jens Jønsson juist terug van een blessure.

Hoe het gemis van Berghuis op te vangen?

Berghuis verkeert de laatste weken in een goede vorm bij Ajax. Des te zuurder is het voor Van 't Schip dat hij zijn reserveaanvoerder moet missen donderdag. Berghuis overtuigt als hangende rechtsbuiten met assists en met zijn opvallende wisselwerking met Kristian Hlynsson. Het lijkt niet onlogisch dat de IJslander de vervanger van Berghuis wordt ten opzichte van de wedstrijd in Athene. Toen speelde Berghuis namelijk als aanvallende middenvelder en werd de rechtsbuitenpositie ingevuld door Carlos Forbs. Die laatste maakte het de AEK-defensie in Griekenland een aantal keer erg moeilijk, zoals in onderstaande afbeelding te zien is.

Brian Brobbey is het aanspeelpunt van een inworp aan de rechterkant. De verdedigers van AEK Athene richten zich vooral op de sterke Ajax-spits, maar zien daarbij niet dat Forbs na een schijnbeweging wegloopt uit de situatie. De rappe Portugees is meerdere tegenstanders te slim af en verschaft zichzelf een goede schietkans vanaf de rand van het strafschopgebied. Uiteindelijk is de inzet weinig overtuigend, maar het tekent wel de statische defensie van de Grieken.

Niet alleen Forbs kan met zijn loopacties voor verwarring zorgen bij AEK Athene, maar Hlynsson heeft de laatste weken bewezen een expert te zijn in het maken van loopacties. De jonge middenvelder duikt graag aan de rechterbuitenkant op, waardoor de passlijn naar Brobbey open komt te liggen. Vanuit deze loopactie heeft Ajax de afgelopen wedstrijden veel kansen weten te creëren. Het is nu vooral de vraag of een speler als Forbs ook de kwaliteit en het inzicht bezit om Brobbey vanuit zo’n situatie te bereiken. Tegen Olympique Marseille werd Forbs in de rust gewisseld voor Hlynsson, maar had hij wel een belangrijk aandeel bij de 1-1.

Berghuis is tijdens de eerste helft in Frankrijk de nummer tien, maar in tegenstelling tot zijn IJslandse collega verkiest eerstgenoemde de overlap met Brobbey boven een loopactie naar rechts. Dat ook Brobbey goed aanvoelt wat Berghuis van plan is, blijkt uit bovenstaande situatie. De spits zakt uit en zorgt hiermee verwarring bij de grote, maar statische centrumverdedigers van Olympique Marseille. Nadat Brobbey bereikt wordt door Forbs gaat hij de één-twee aan met de doorgelopen Berghuis, waarna de 21-jarige spits koelbloedig de 1-1 binnenschuift.

Variatie in spel Brobbey zorgt voor meer opties

Brobbey heeft de laatste weken veel profijt van de beweging bij zijn teamgenoten, maar maakt het vooral voor zichzelf een stuk gemakkelijker. Waar de aanvaller aan het begin van seizoen voornamelijk als kapstok gebruikt werd, waarna medespelers om hem heen gingen bewegen, zorgt Brobbey onder Van ’t Schip steeds vaker zelf voor deze beweging. Hiervoor is uiteraard lof voor Van ’t Schip, maar Brobbey liet ook onder Steijn al zien dat hij tegenstanders, en dan voornamelijk AEK Athene, in de diepte kan kloppen.

Hieronder volgen twee situatie waarbij de Griekse defensie Brobbey volledig kwijt lijkt te zijn, vooral omdat ze de Ajacied niet kunnen bijbenen. In de eerste situatie sprint Brobbey tussen zijn twee directe tegenstanders de diepte in. Doordat de hoek uiteindelijk te moeilijk blijkt, wordt er niet gescoord.

Even later is het wel raak als Bergwijn een strafschop benut. De aanvoerder verdient deze weliswaar zelf, maar veel dank mag uitgaan naar Brobbey. Door weg te lopen uit de lijn van de versnellende Bergwijn, zorgt de spits ervoor dat hij twee tegenstanders meelokt. Uiteindelijk kan Bergwijn enkel door een overtreding van een kans worden afgehouden.

Waken voor individuele fouten

AEK Athene bleek in Griekenland geen wonderploeg te zijn, maar één wapen heeft de ploeg van trainer Matias Almeyda wel: spelhervattingen. In Engeland werd Brighton & hove Albion met 2-3 verslagen door drie keer te scoren vanuit een corner of vrije trap. In de analyse voorafgaand aan het duel in Athene worden deze situaties verder toegelicht. Ook tegen Ajax viel het Griekse doelpunt uit een standaardsituatie. De Kroaat Vida mocht zich na een korte corner laten bejubelen als doelpuntenmaker.

Niet alle AEK-kansen tegen Ajax kwamen overigens voort uit standaardsituaties. De verdedigende organisatie bij de Amsterdammers laat al het hele seizoen flink te wensen over, maar onder Steijn was de organisatie bij vlagen ronduit schrijnend te noemen. Een voorbeeld hiervan is te zien in onderstaande afbeelding. Gastón Ávila speelt deze wedstrijd als centrale verdediger en schuift in de openingsfase van het duel een aantal keer het middenveld in, waarmee hij voor verwarring zorgt bij AEK Athene. Toch vervalt de Argentijn hierna in foute beslissingen. Helemaal als AEK Athene besluit druk te zetten als Ávila aan de bal is.

De verdediger krijgt de bal aangespeeld door Jorrel Hato en de zeventienjarige verdediger wijst meteen in de richting van Kenneth Taylor. AEK Athene besluit vol in te zetten op een foute beslissing van Ávila, waardoor Taylor zeeën van ruimte geniet op het middenveld. Ávila heeft desondanks niet de rust om onder de Griekse druk uit te spelen en levert de bal in. Hierop volgt een grote dubbele kans voor de thuisploeg.

We kunnen concluderen dat Ajax op basis van individuele kwaliteiten in eigen huis van AEK Athene moet winnen. Zelfs in de mindere periode onder Steijn wist Ajax een behoorlijk aantal kansen tegen de Grieken te creëren. Hieraan moet wel toegevoegd worden dat AEK Athene niet hoeft aan te vallen in Amsterdam en op de counter zal kunnen spelen, terwijl Ajax koste wat het kost zal moeten winnen om na de winterstop nog Europees voetbal te spelen. Ajax zal geduldig moeten zijn in het aanvalsspel, maar tegelijk de bal in een hoog tempo laten rondgaan om de verdediging uit elkaar te trekken. Vanuit hier kan de ploeg van Van ’t Schip de statische defensie verrassen met loopacties van snelle jongens als Bergwijn, Brobbey, Hlynsson en Forbs.

Brent Tomassen (X: @Brent_Tomassen | E-mail: b.tomassen@ajaxshowtime.com)