In de rubriek ‘Kweekvijver’ zoomt Ajax Showtime wekelijks in op het paradepaardje van Ajax: de jeugdopleiding.

Afgelopen zaterdag kwam het bericht naar buiten dat Ajax en Sparta na zes jaar de samenwerking beëindigen. De redenatie van Rotterdamse zijde klinkt als volgt: ‘Feit is dat Sparta nu in een andere fase zit qua grootte, aantrekkingskracht en faciliteiten. Dat is de reden dat we op dit moment met elkaar in gesprek zijn over de beëindiging van de samenwerking.’ Een forse tik voor Ajax? Of is het vooral Sparta dat zichzelf in de vingers snijdt?

In oktober 2018 luidde een persbericht van Ajax dat het ging samenwerken met Sparta Rotterdam. In een klap hadden de Amsterdammers een flinke voet tussen de deur in Zuid-Holland en Zeeland. Sparta profiteerde zowel op financieel vlak als op sportief vlak van de samenwerking. Ajax pompte miljoenen in de jeugdopleiding van de Rotterdammers en mocht in ruil daarvoor ieder jaar drie toptalenten naar de hoofdstad halen. Nu zit Sparta dus in een andere ‘fase’ - en je kunt stellen dat Ajax dat ook zit - en is het samenwerkingsverband verleden tijd.

De voormalig hoofd jeugdopleiding van Sparta Dolf Roks legde destijds - naast het inperken van het aantal spelers dat de overstap maakt - nog meer voordelen uit. 'Ajax heeft veel meer scouts dan wij. Daarom hebben zij veel meer spelers in beeld. Wij wisselen namen uit. Wat voor Ajax géén '9' is, maar een '8', kan voor Sparta zeer interessant zijn. Daarnaast is het ook zo dat de aantrekkingskracht van de Sparta Jeugdopleiding groter is door samen met Ajax op te trekken. Jeugdspelers die een keuze kunnen maken tussen meerdere BVO's kiezen nu wellicht eerder voor Sparta dan voor een andere club.'

Tevens hoopte Sparta met de samenwerking ook de talenten weg te kunnen houden bij andere Nederlandse topclubs, en met succes. Tijdens de jaren van samenwerking maakten volgens de gegevens van Transfermarkt geen jeugdspelers de overstap van Sparta naar Feyenoord of PSV, terwijl dat in de jaren voor de samenwerking wel regelmatig gebeurde. Zo stapten voorafgaand aan het seizoen 2018/19, toen de samenwerking nog niet officieel bekrachtigd was, vier talenten over naar Feyenoord en vier naar Ajax, onder wie Jorrel Hato. Het was destijds de aanleiding voor hernieuwde gesprekken over een eventuele samenwerking.

Consequenties voor Ajax

Voor Ajax betekent het einde van de samenwerking dat de strijd om Sparta-talenten weer open ligt. Spelers stage laten lopen en informatie vergaren bij trainers zal minder worden en daardoor wordt het lastiger om de krenten uit de pap te pikken. Het einde van de samenwerking betekent overigens niet dat al het contact wordt verbroken. Bovendien zullen spelers de stap naar Ajax nog zeker zien als een stap omhoog en maken de Amsterdammers dus nog altijd goede kans om de parels uit de Sparta-opleiding op te pikken.

Of Sparta er goed aan doet om afstand te nemen van de samenwerking moet natuurlijk nog blijken, maar dat het een risico neemt is zeker. De vaste vergoeding die het ontving uit Amsterdam, extra’s bij verkoop en vermeende bonussen bij bepaalde prestaties in Ajax 1 van spelers, die ten tijde van de samenwerking de overstap maakten, gelden uiteraard niet meer voor toekomstige talenten die het veelbesproken pad van Rotterdam naar Amsterdam bewandelen. Dat betekent dat Sparta zich weer enkel kan beroepen op de reglementair vastgestelde poolvergoeding en eventueel toekomstige solidariteitsbijdragen en opleidingsvergoedingen. De poolvergoeding, die in 2020 in werking trad, heeft ervoor gezorgd dat bij jeugdtransfers de vergoeding voor de club waarbij de speler vertrekt, veel hoger is dan de jaren daarvoor. En dus veel hoger dan op het moment dat Ajax en Sparta de samenwerking aangingen. Daarnaast is Sparta momenteel financieel sterker dan ooit.

Ajax’ vruchten van de samenwerking

Afgelopen seizoen kwamen er vier spelers vanuit Rotterdam, maar de andere jaren steeds drie; zoals de afspraak ook luidde. De deal tussen de twee clubs liep naar veluidt medio 2024 af, wat de vier talenten van dit jaar kan verklaren. Drie van de vruchten van de samenwerking debuteerden al in Ajax 1: Olivier Aertssen, Ar’Jany Martha en Dies Janse. Aertssen is tot dusverre de enige spelers die onder de voorwaarden van de samenwerking naar Ajax kwam en voor transfersom weer is vertrokken uit Amsterdam. Hij ruilde afgelopen zomer Ajax in voor PEC Zwolle.

Onlangs zetten een groot aantal talenten hun handtekening onder een eerste profcontract, of verlengden zij hun contract. Onder wie Diyae Jermoumi (verlengd tot medio 2025), Dies Janse (verlengd tot medio 2028), Thijmen Romers (eerste profcontract tot medio 2027) en Eternal Barron (eerste profcontract tot medio 2027). Een simpele rekensom laat zien dat ongeveer negentien procent van de jeugdspelers die in het tijdperk ‘Marijn Beuker’ een contract tekenden, via de samenwerking met Sparta in de jeugd van Ajax terecht zijn gekomen.

Ook dit jaar zijn er weer talenten van Sparta naar Amsterdam gekomen. Ghalil Bousnane en Marouane Bentaleb komen uit voor Ajax O16. Beide talenten werden opgeroepen voor de trainingsstage van Nederland O16. In de jongere jeugdelftallen, die niet gevolgd worden door Ajax Showtime, lopen ook een aantal ex-Spartanen rond die tot grotere talenten van hun lichting behoren. Het is nog vroeg om te zeggen, maar de vooruitzichten voor de talenten die via de samenwerking de overstap naar Ajax hebben gemaakt, zijn in ieder geval goed. Al is het nog wachten op het eerste talent dat écht doorbreekt in Ajax 1. De tijd zal leren of ook in de toekomst de toptalenten de weg naar Amsterdam zullen vinden.

Bekijk hieronder een overzicht van de talenten die tijdens de samenwerking de overstap van Sparta naar Ajax maakten.

Bram Bark (X: @Bram_Bark | E-mail: b.bark@ajaxshowtime.com)

Lees meer 'Kweekvijver':

#1 - Ajax vindt vervanger voor naar Feyenoord vertrokken Zinhagel