Steven Berghuis keert zondag voor het eerst sinds zijn veelbesproken transfer van Feyenoord naar Ajax terug in De Kuip. De aanvallende middenvelder annex aanvaller speelde tussen 2016 en 2021 bij Feyenoord en dus was zijn overgang naar Ajax veelbewogen. Vanuit beide supportersgroepen kreeg Berghuis heel wat over zich heen, al is hij inmiddels bij de meeste Ajax-supporters geliefd. Een reconstructie.

Het EK is volop bezig als Berghuis steeds vaker aan een transfer naar Ajax gelinkt wordt. Zelf wil Berghuis zich focussen op het EK en parkeert hij voorlopig de belangstelling van Ajax. 'Na het EK is alles concreet geworden en toen moest ik zelf ook knopen gaan doorhakken. Dat heb ik vervolgens gedaan', zegt Berghuis direct na zijn transfer tegenover Ajax TV.

Tijdens het EK wordt Berghuis door spelers van Ajax constant herinnerd aan de belangstelling van Ajax. Davy Klaassen is één van die spelers, zo zou hij later bevestigen. 'Natuurlijk werden er veel geintjes gemaakt, maar we hebben hem ook geprobeerd over te halen, om hem hier te krijgen', aldus Klaassen tegenover Ajax TV.

Berghuis laat zich overtuigen door de Ajacieden in de Oranje-selectie en maakt al snel na het EK zijn transfer naar Ajax. 'Het is belangrijk dat de club en de directie er achterstaan, maar natuurlijk ook je teamgenoten. Dat gevoel gaven ze mij heel erg.’

Boze reacties vanuit beide supportersgroepen

De transfer van Berghuis naar Ajax levert boze reacties op vanuit de supportersgroepen van Feyenoord én Ajax. Een deel van de Feyenoord-supporters bedreigt Berghuis zelfs met de dood en daarnaast wordt een antisemitische muurschildering over Berghuis gemaakt. Bovendien zou volgens een deel van de Feyenoord-supporters Berghuis maar beter niet naar Rotterdam kunnen komen wanneer de Klassieker op de agenda staat. Dat de wedstrijd van zondag nu zonder publiek gespeeld moet worden vanwege de huidige coronamaatregelen, is misschien wel een geluk bij een ongeluk.

Dergelijke acties vallen uiteraard niet goed te praten, al is de woede die ontstaat na een dergelijk gevoelige overstap wel te begrijpen. Ook vanuit de Ajax-supporters is lang niet iedereen blij met de komst van Berghuis. Fabian Nagtzaam, directeur-bestuurder van de Supportersvereniging Ajax, gaf tegenover het Algemeen Dagblad aan dat de emoties van links naar rechts schieten. 'Een deel van onze supporters juicht het toe dat de club erin geslaagd is om de aanvoerder en beste speler van Feyenoord binnen te halen. Een ander deel ziet zijn komst totaal niet zitten. De gevoelens zijn echt heel ambivalent.'

Berghuis kent geen enorm denderende start bij Ajax

Omdat Antony nog afwezig is vanwege zijn deelname aan de Olympische Spelen heeft Berghuis in de eerste wedstrijden een basisplaats als rechtsbuiten. Heel overtuigend speelt de aanvaller in die wedstrijden (nog) niet. Berghuis moet duidelijk wennen aan het Ajax-systeem en aan zijn nieuwe teamgenoten. Tegen PSV (in de strijd om de Johan Cruijff Schaal), NEC en FC Twente is hij basisspeler, maar tegen Vitesse zit hij op de bank.

Het duel met de Arnhemmers wordt met 5-0 gewonnen. Berghuis levert in deze wedstrijd geen goals of assists, maar zijn invalbeurt is een opvallende. Hij valt namelijk niet in als rechtsbuiten, maar als aanvallende middenvelder. Op dat moment lijkt dit een 'leuk uitprobeersel' van trainer Erik Ten Hag, niet wetende dat Berghuis niet veel later basisspeler zou worden op die positie.

Basisplaats na blessure Klaassen

Na de wedstrijd tegen Vitesse vindt er een interlandperiode plaats. Klaassen speelt in het shirt van het Nederlands elftal drie wedstrijden, waarvan twee volledig en de derde zeventig minuten. De middenvelder loopt tijdens deze wedstrijden een liesblessure op en staat zodoende twee weken aan de kant. Ten Hag kiest met Berghuis voor een nieuwe speler op de tien-positie bij Ajax.

In het uitduel met PEC Zwolle levert Berghuis direct twee assists. Enkele dagen later neemt Ajax het op tegen Sporting Portugal en ook in deze wedstrijd begint Berghuis op tien. Van tevoren zijn er meerdere analisten die zich afvragen of Berghuis in een Europese wedstrijd wel op tien kan spelen. Het tegendeel blijkt waar. Berghuis speelt uitstekend, scoort een doelpunt en Ajax wint met 1-5.

Berghuis krijgt al snel lof van analisten na goede prestaties op tien-positie

In de wedstrijden daarna blijft Berghuis overtuigen op de tien-positie. Klaassen, die inmiddels weer fit is, is zijn basisplaats kwijtgeraakt aan de van Feyenoord overgekomen aanvallende middenvelder. Oud-Ajacied Kenneth Perez, analist bij ESPN, legt na de gewonnen wedstrijd tegen PSV (5-0) uit dat Klaassen niets verkeerd heeft gedaan. 'Behalve geblesseerd raken op het verkeerde moment.'

In die periode grijpt Berghuis zijn kans bij Ajax. 'Ik vond dat hij het spel vandaag (zondag tijdens Ajax - PSV, red.) heel erg goed versnelde', aldus Perez na de zege van Ajax op PSV. 'Hij speelt niet lang op die positie, maar hij heeft een goed oog voor wat er om zich heen gebeurt. Vaak heeft een speler een aanname nodig. Hij is heel actief.'

De analist probeert het verschil tussen Berghuis en Klaassen te schetsen. 'Klaassen wordt minder betrokken in dit soort dingen. Hij is niet degene die hem naar rechts speelt. Hij is degene die naar de zestien rent, omdat er iets te winnen is. Hij is veel meer het eindstation en Berghuis meer de versneller.'

Enkele dagen eerder spreekt Rafael van der Vaart, die eerder furore maakte bij Ajax op de tien-positie, lovende woorden over Berghuis. Ajax wint met 4-0 van Borussia Dortmund en Berghuis is een van de uitblinkers. De analist haakt in op een gemiste kans van Sébastien Haller in die wedstrijd. 'Als hij (Haller, red.) 'm erin schiet, dan is het de mooiste goal die we ooit in de ArenA gezien hebben. Maar kijk, er is zoveel beweging. Die hakbal! Dan is er twijfel of we Berghuis op moeten stellen? Maar dit: dit is waar je voor naar een stadion komt.'

Berghuis profiteert op meerdere fronten van stap naar Ajax

Berghuis werd in 2017 kampioen met Feyenoord, werd later aanvoerder Feyenoord en groeide bovendien uit tot Feyenoords beste speler. De aanvaller wist bij Feyenoord echter ook dat de kans op nog een kampioenschap klein zou zijn, terwijl de 29-jarige Apeldoorner ook erg graag wilde spelen in de Champions League. Een transfer naar Ajax bood hem een prachtig perspectief: strijden om de titel en haast ieder jaar (zeker de laatste jaren) gegarandeerde deelname aan de Champions League.

Dat Berghuis zich bij Ajax ook nog op sportief vlak kan ontwikkelen, levert een win-win-situatie op. Zowel speler als club worden er beter van. Ten Hag koos ervoor om Berghuis op de tien-positie te laten spelen en daar is Berghuis erg blij mee. 'Ik ben er dankbaar voor naar de staf, die out-of-the-box heeft gedacht, want hiervoor heeft iedereen me alleen als rechtsbuiten gezien. Daar heb ik ook altijd gespeeld.'

Dat hij eerder als rechtsbuiten heeft gespeeld, helpt hem wel op zijn nieuwe positie. 'Tegen Sporting maakte ik vanaf die kant ook mijn goal. Maar "op tien" kan ik ook dingen toevoegen. Elke speler heeft bepaalde kwaliteiten en dan is het aan de trainers hoe ze die willen gebruiken. Dit vind ik wel heel mooi bedacht.'

Op de donderdag voorafgaand aan De Klassieker spreekt Ten Hag tijdens de persconferentie mooie woorden over Berghuis. Ook de trainer van Ajax ziet Berghuis uitblinken op de tien-positie. 'Zijn grootste gave is natuurlijk om creatief te zijn', zegt de trainer. 'Hij heeft een actie, een goede spreiding in zijn passing, een eindpass, een voorzet en een schot.'

En die opsomming wordt nog langer: 'Hij is echt een speler die tussen de linies kan spelen en andere spelers in stelling kan brengen. Daarnaast heeft hij veel loopvermogen', zegt Ten Hag, die ook nog ruimte voor verbetering ziet bij Berghuis. 'Met dit soort spelers trap je dan een open deur in, want het gaat om het verdedigende aspect. Dat kan nog beter, al heeft hij mij daar ook wel het meest in verbaasd. Hij werkt bij ons keihard, maar in het omschakelen zit wel zijn verbeterpunt.'

Ook opvallend: Berghuis pakte als speler van Ajax nog geen enkele kaart, terwijl hij bij Feyenoord uit frustratie af en toe tegen een gele of zelfs rode kaart aanliep. 'Hij heeft plezier in het voetballen en hij heeft spelers om zich heen waar hij mee samen kan spelen', zegt Ten Hag. 'Hij heeft geen frustraties en doet geen domme dingen. Het gedrag dat hij daar vertoonde, accepteer ik ook niet. Je moet wel agressiviteit tonen, maar ook de controle houden. Straal uit dat je plezier hebt in het voetballen.'

Ajax-fans zingen Berghuis inmiddels luidkeels toe

Inmiddels lijkt Berghuis als 'nummer tien' niet meer weg te denken uit de basisopstelling van Ajax. Waar enkele maanden geleden nog werd gezegd dat hij wellicht de tweede man achter Antony zou worden, is hij nu al maanden basisspeler en houdt hij Klaassen op de bank.

Dat het snel kan gaan in de voetballerij, bewijst het verhaal van Berghuis. De komst van de aanvaller werd niet door iedere Ajax-fan toegejuicht, maar inmiddels is alles anders. Berghuis wordt toegezongen door de fans van Ajax en daarmee werd de zomeraanwinst alsnog goed ontvangen. Zelf is Berghuis daar erg blij mee. 'Ja. Dat meen ik oprecht', zei hij onlangs tegenover Ajax Life. 'Natuurlijk was het spannend hoe mijn overstap zou uitpakken, maar de goede ontvangst gaf me een steuntje in de rug en maakte de dingen gemakkelijker voor me. Natuurlijk moest ik de supporters overtuigen en nu nog steeds. Dat het zo positief uitpakt, had ik niet verwacht.'

Zondag treedt Berghuis met Ajax aan tegen Feyenoord. Hoewel Berghuis er op meerdere vlakken - denk aan voetballen in de Champions League, denk aan persoonlijke ontwikkeling - op vooruit is gegaan, staan Ajax en Feyenoord op dit moment in punten gelijk. Beide titelkandidaten staan op 36 punten en zodoende is er voor Berghuis veel aan gelegen om zondag in Rotterdam te winnen. Immers, wanneer Feyenoord zou winnen en boven Ajax zou komen te staan, zullen de opmerkingen over een 'stap achteruit' snel volgen.

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)