David Endt kijkt reikhalzend uit naar de topper tussen PSV en Ajax. De twee titelkandidaten treffen elkaar zondagmiddag in het Philips Stadion en juist daar heeft Ajax het vaak erg moeilijk. Toch wist Ajax er in de historie ook mooie resultaten neer te zetten en in gesprek met Ajax Showtime blikt Endt terug op enkele bijzondere edities.

De laatste overwinning van Ajax in Eindhoven dateert alweer van zes jaar geleden en ook in de jaren daarvoor wist de Amsterdamse club er vaker niet dan wel te winnen. 'PSV is altijd een plaag om naartoe te gaan', zegt Endt dan ook. 'Je gaat er nooit met een gerust gevoel heen, hoe de stand in de competitie ook is. Je weet gewoon: hier speelt meer dan tijdens een normale wedstrijd. Er is altijd extra fanatisme wanneer je op bezoek gaat bij PSV.'

'PSV voelt zich altijd wel prettig in Eindhoven, maar ook in Amsterdam hebben ze zich een hele tijd prettig gevoeld. Zeker de laatste twintig seizoenen', aldus Endt, die Ajax in zijn tijd als teammanager bij de Amsterdamse club ook in de Johan Cruijff ArenA geregeld onderuit zag gaan tegen PSV. 'Het is één van de zwaarste tegenstanders in de competitie. Dat maakt het natuurlijk ook wel weer mooi.'

'Je voelde de speciale spanning van een wedstrijd die er extra toedoet' 

Ondanks de hoge moeilijkheidsgraad in Eindhoven wist Ajax ook geregeld wél de drie punten mee te nemen uit het zuiden des lands. Endt denkt direct terug aan de met 2-3 gewonnen wedstrijd in april 2013. Ajax stond op dat moment met drie punten voor op PSV. Bij een zege kon de champagne koud gezet worden, terwijl bij een nederlaag PSV op doelsaldo bovenaan zou komen te staan.

'Je wist dat het een beslissende klapper kon zijn. Als je de voorsprong uit handen zou geven, doet dat meer pijn dan het verlies van drie punten. Er komen andere krachten en een andere dynamiek op gang. De tegenstander krijgt vertrouwen en jouw vertrouwen wordt er een beetje door geraakt.'

De spanning in de spelersgroep van Ajax was dan ook duidelijk voelbaar, zo weet Endt nog. 'Daags voor de wedstrijd zaten we in Hotel De Jagershorst, vlakbij Eindhoven. Op de ochtend van de wedstrijd heb je dan een gezamenlijk ontbijt en een wandeling. Je voelde de speciale spanning van een wedstrijd die er extra toedoet', vertelt de toenmalig teammanager, die nog goed weet dat Siem de Jong op hem afstapte.

'Hij was helemaal geladen en hij zei dat hij alles ging geven. Wat me opviel was dat hij ook zei dat hij voelde dat hij een gele kaart zou pakken. Toen ging er bij mij een alarmbelletje rinkelen. Als je namelijk met die instelling het veld opgaat, kan het ook zomaar rood worden. Dat moeten we niet hebben, dacht ik. We moeten ons niet in de voet schieten. Siem was nog jong, maar wel al redelijk ervaren. Hij had de sportieve motivatie in zich om voorbij zichzelf te gaan.'

'De acties van Poulsen gaven Ajax een mentale voorsprong'

Endt besloot het er niet te bij laten zitten en hij ging het gesprek aan met routinier Christian Poulsen. 'Ik zei: let een beetje op Siem, hij wil misschien te ver gaan. Hij knikte zo van: ik zal het in de gaten houden', vertelt Endt, die nog goed weet hoe Poulsen aan die wedstrijd tegen PSV begon. 'In het begin van de wedstrijd deelt Poulsen meteen een beuk uit aan Toivonen, terwijl hij even later ook Van Bommel onderuit schopte. Juist die spelers waren het gewend om zelf zo'n actie te ondernemen. Poulsen was ze nu voor en dat gaf Ajax een mentale voorsprong. Poulsen hield daarmee ook Siem uit de wind. Er hoefde geen agressie meer uitgedeeld te worden en er kon gevoetbald worden.'

Wat ook meespeelde, was dat Björn Kuipers die dag de wedstrijd tussen PSV en Ajax onder zijn leiding had. Endt: 'Hij floot vlak daarvoor het duel tussen FC Barcelona en Paris Saint-Germain. Je weet dat de wetten in Europa iets anders liggen dan in de nationale competitie. Het is een gedachtegang, maar wanneer je dan een tweede topper fluit, neem je dat mee. Hij gaf niet meteen geel.'

De wedstrijd tussen PSV en Ajax leek op een 2-2 gelijkspel af te stevenen, totdat invaller Derk Boerrigter zijn kans greep. 'Hij had niet heel veel succes bij Ajax, maar dit was wel even zijn stempel drukken op het resultaat. De zege was veel meer waard dan drie punten. Het was net alsof we zes punten hadden gepakt. Het was een hele bijzondere wedstrijd. De emoties vooraf waren groot en na afloop stapten we met een juichend hart de bus in. Qua uitslag was het cruciaal.'

'Zege in 94/95 was een totaal machtsvertoon'

Hoe belangrijk de zege in 2013 voor Ajax ook was: de mooiste editie tussen PSV en Ajax beleefde Endt in het seizoen 1994/1995. 'Toen wonnen we daar met 1-4', weet Endt nog. 'Dat was het team met spelers als Litmanen, Davids, Seedorf, de broertjes De Boer, Rijkaard, Blind, etcetera. We waren in Europa bezig om een punt te zetten, al durfden we toen (het duel vond plaats in oktober, red.) nog niet te dromen van de winst van de Champions League.'

'We hadden een geweldig elftal. Het draaide en in het eerste halfuur speelden we PSV alle kanten op. Ze kwamen er niet aan te pas. Een totaal machtsvertoon. Ik weet nog dat Van Gaal de boel daarna probeerde te temperen. Hij zei: let op jezelf, ga niet zweven en denken dat je er al bent. Of dit de mooiste was? Het is moeilijk om precies af te wegen wat de mooiste was. Maar laat ik deze maar de mooiste vinden. Vanwege de overmacht die we toen etaleerden.'

'Tijdens de 1-5 in 2007 zat echt alles mee'

Een editie waar Endt ook met veel genoegen op terugkijkt, is die van 2007. In dat seizoen won Ajax met 1-5 in Eindhoven. 'Dat was een wedstrijd waarin écht alles meezat. Soms zit het weleens tegen en soms zit alles mee. Dan vliegen alle ballen er zomaar in. Het is een beetje gemeen misschien, maar je zag ook de verbijstering bij de tegenstander. PSV was helemaal niet zo bijzonder zwak.'

Eerder dit seizoen won Ajax met 1-5 bij Sporting Portugal en ook in dat duel waren bijna alle kansen van Ajax een doelpunt. 'Ja, daarmee kun je het vergelijken', zegt Endt, die benadrukt dat je je in sommige wedstrijden extra moet wapenen. 'Ajax probeert het vaak voetballend op te lossen, maar soms moet je ook de beuk erin gooien. Er kan dan hard gespeeld worden. Op een faire manier, al ga je er ook weleens overheen. Met Davids en Gabri had Ajax daar ook wel de spelers voor.'

'Onder Ten Hag duidelijk dat Ajax zich over tegenslag heen kan zetten'

Ook de editie van vorig jaar, die Endt vooral als Ajax-supporter beleefde, staat Endt nog goed bij. 'Dat was ook een wedstrijd die je op dat moment niet mocht verliezen. Dan zou je PSV in het zadel helpen', aldus de voetbalanalist, die Ajax met 1-1 gelijk zag spelen in Eindhoven. 'Ajax speelde niet goed, PSV was beter. Het toonde wel het karakter van de ploeg. Onder Ten Hag is het duidelijk dat als er tegenslag is, ze zich daar overheen kunnen zetten. Ze hebben ook andere krachten dan alleen voetballend vermogen.'

Als supporter van Ajax leeft Endt ook voor de televisie mee. 'Uit ervaring weet ik hoe het eraan toegaat in de kleedkamer. Hoe bijzonder deze wedstrijd is. Dat maakt dit soort wedstrijden zo bijzonder.'

'Ook met de jongens die PSV mist hebben ze een stevig team'

Richting zondag is het voor Ajax wederom een wedstrijd die absoluut niet verloren mag worden, zo vindt Endt. 'Ajax heeft minder punten dan ze zouden moeten hebben. Er zijn punten verloren waarover je denkt: hoe is het mogelijk? PSV is daardoor wel in de mood geraakt. Je moet dit duel in ieder geval niet verliezen. Een gelijkspel zou al een goed resultaat zijn, omdat ik denk dat Ajax in de tweede seizoenshelft een standvastigere vorm zal hebben.'

PSV speelt de laatste weken niet heel groots, maar toch worden er veel zeges geboekt. Volgens Endt geeft dat vertrouwen. 'Soms speel je heel goed en verlies je alsnog punten. Dat werkt heel demotiverend. Als je de mindere wedstrijden wint, dan is het: oké, we hebben een bepaalde basis en pakken onze punten.'

De Eindhovenaren missen tegen Ajax enkele belangrijke spelers, al zegt dat volgens Endt niet alles. 'Ook met de jongens die ze missen, hebben ze een stevig team. Ze hebben een idee van wat ze moeten doen. Er zitten bepaalde automatismen in het elftal, waarvan de invulling niet zo belangrijk is. Al zijn goede spelers natuurlijk wel altijd belangrijk. Ajax heeft echter een team dat voor niemand bang hoeft te zijn.'

'Afwezigheid van publiek een voordeel voor Ajax'

Het duel tussen PSV en Ajax zal zondag zonder publiek gespeeld worden. Normaliter kijken de fans van de club uit Eindhoven altijd uit naar de wedstrijd tegen Ajax en is het alsof PSV met een twaalfde man speelt. Daar is dit jaar geen sprake van. 'Ik vind dat een zeer belangrijke factor die in het voordeel spreekt voor de uitspelende ploeg. Ik denk dat het in het voordeel is van Ajax.'

Bovendien, zo vertelt Endt, wordt een scheidsrechter minder snel beïnvloed als de fans afwezig zijn. 'Neem de situatie met Martínez bij FC Utrecht. Hij maakte een tackle op de bal en nu was er niets aan de hand. Als dat in een vol stadion in Utrecht gebeurt, schreeuwen de supporters al voordat Martínez de tackle heeft ingezet. Met dat geschreeuw ontkom je niet aan de beïnvloeding. Martínez had in een vol stadion misschien geel gekregen en nu was het gewoon een ingooi.'

De wedstrijd tussen PSV en Ajax begint zondagmiddag om 14.30 uur. PSV staat op dit moment bovenaan in de Eredivisie. Na 19 gespeelde wedstrijden staan de Eindhovenaren op 46 punten. Ajax volgt - met hetzelfde aantal gespeelde wedstrijden - op 45 punten.

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)