In de serie Preseason observeert Ajax Showtime de voorbereiding van Ajax op het seizoen 2022/2023. In de eerste editie van dit seizoen aandacht voor de aanstelling van Alfred Schreuder, inkomende en uitgaande transfers en Ajax-spelers die deze voorbereiding mogelijk kunnen verrassen.

Ajax staat voor een zomer vol veranderingen. Erik ten Hag ging, Alfred Schreuder kwam. De kersverse Ajax-trainer krijgt de loodzware, maar eervolle taak om zich te ontfermen over de erfenis van de succesvolle Ten Hag. Nog zonder zijn internationals begint Schreuder woensdag met Ajax aan de voorbereiding op het nieuwe seizoen. Wat kan Ajax van Schreuder verwachten? En welke middelen heeft de nieuwe Ajax-trainer tot zijn beschikking? Een beschouwing van de stand van zaken voorafgaand het voetbalseizoen 2022/2023.

Alfred Schreuder

Na het vertrek van Ten Hag naar Manchester United kwam Ajax al snel uit bij Schreuder. In een periode waarin er bij Ajax veel verandert, was er de club veel aangelegen om een trainer aan te stellen die bekend is met de identiteit van Ajax. Schreuder werkte anderhalf jaar lang als assistent-trainer van Ten Hag bij Ajax en voldoet dus aan dat criterium. Daarnaast prijken er ook goede ervaringen als hoofdtrainer bij Club Brugge, FC Twente en TSG Hoffenheim en assistent-trainer bij FC Barcelona op zijn fraaie trainers-CV. Het maakt de aanstelling van Schreuder bij Ajax logisch.

Toch heerst er ook nieuwsgierigheid rondom de nieuwe hoofdtrainer. Wat is Schreuder van plan en slaagt hij erin om een sterk team van de nieuwe Ajax-selectie te vormen? Bij Club Brugge, waar Schreuder uiteindelijk slechts 21 wedstrijden aan het roer stond, toonde de oefenmeester in ieder geval aan dat hij prijzen kan winnen. En door zijn gehele carrière maakt Schreuder duidelijk dat zijn tactiek flexibel is. Bij FC Twente hanteerde hij veelal een 4-4-2-formatie, in Duitsland bij TSG Hoffenheim varieerde Schreuder tussen 4-2-3-1 en 3-5-2 en die laatste formatie was ook zijn uitgangspunt tijdens zijn laatste klus als hoofdtrainer. Schreuder liet Club Brugge uitkomen in een dynamische 3-5-2-formatie, waarin er bijvoorbeeld veel vrijheid was voor oud-Ajacied Noa Lang.

In een uitgebreid interview met Voetbal International verklaarde Schreuder zijn flexibele voetbalvisie al eens. De Ajax-trainer geeft creatieve spelers veel vrijheid, zoals Hakim Ziyech bij FC Twente en Lang bij Club Brugge. En Schreuder verklaart bovendien geen systemen heilig, maar gaat vooral uit van de kracht van zijn selectie. ‘Voetbal draait om het vinden van ruimtes. Een systeem is niet meer dan een middel om dat te doen, een naampje dat je eraan geeft. Het gaat niet om systemen. Het gaat erom hoe je een tegenstander kan domineren’, zegt hij daarover.

Een belangrijk uitgangspunt binnen de voetbalfilosofie van Schreuder is daarbij het aanvallen door de as van het veld. De formatie waarin dit gebeurt kan dus variëren, maar het uitgangspunt van voetballen door het midden zal altijd intact blijven. Schreuder legt uit waarom hij dat zo belangrijk vindt. ‘Als je centraal de bal kan domineren, dan kan je alle kanten op. Als je de bal aan de zijkant hebt, dan kan je alleen maar naar voren of naar binnen. Of terug, maar terug wil je niet. Dus je moet de as domineren.’

Vanuit zijn voetbalvisie zal Schreuder bij Ajax dus aanvallend, attractief en dominant voetbal door de as van het veld willen gaan spelen. Creatievelingen zullen, binnen de heersende teamdiscipline, vrijheid van Schreuder krijgen en bovendien stimuleert de oefenmeester spelers om zelf na te denken over oplossingen in het veld. Het zal deze voorbereiding, al deze voetbalzaken in ogenschouw nemend, zeer interessant worden om te zien welke richting Schreuder met Ajax op tactisch gebied gaat inslaan.

Transferontwikkelingen 

Ajax zal er deze zomer hard aan moeten trekken om het basiselftal van afgelopen seizoen niet volledig uitgekleed te zien worden. Noussair Mazraoui en Ryan Gravenberch zijn al vertrokken naar Bayern München en Sébastien Haller staat op het punt zijn transfer naar Borussia Dortmund af te ronden. Verder wil Ajax eigenlijk niemand meer laten gaan, tenzij er ‘niet te weigeren’ bedragen worden geboden. Dit is verre van uitgesloten voor spelers als Antony, Lisandro Martínez, Jurriën Timber en Edson Álvarez. Dit viertal ligt uitstekend in de markt en vooral vanuit Engeland wordt er hard aan hen getrokken. Het Manchester United van Ten Hag geldt daarbij als veelgenoemde geïnteresseerde partij. Voor technisch manager Gerry Hamstra en zijn rechterhand Klaas-Jan Huntelaar is deze zomer direct een examen op topniveau om aan te tonen dat zij als duo capabel zijn om het technische voetbalbeleid van Ajax te bewaken, bepalen en uit te voeren.

Waar het qua berichtgeving rondom (eventuele) uitgaande transfers stormloopt, geldt dit aan de andere kant nog niet voor inkomende transfers. Aan Steven Bergwijn wordt door Ajax al jaren getrokken, maar deze zomer moet de aanvaller van Tottenham Hotspur dan eindelijk worden ingelijfd. Een verschil tussen vraag en aanbod tussen de clubs belemmert dit vooralsnog, maar de verwachtingen zijn alom dat Ajax de recent in topvorm verkerende Oranje-international uiteindelijk wel zal gaan binnenhalen. Daarbij worden de Amsterdammers in het zadel geholpen door de forse transfersommen die er voor Gravenberch en Haller worden geïncasseerd. Met een gedeelte van die opbrengsten hoopt Ajax ook Brian Brobbey definitief terug te kunnen halen van RB Leipzig. De verloren zoon moet bij Ajax de opvolger van Sébastien Haller worden en bovendien wil Ajax in het kielzog van Brobbey ook nog een jonge spits kopen of huren die als stand-in voor de sterke aanvalsleider gaat fungeren. Tot slot wordt AZ-linksback Owen Wijndal veelvuldig aan Ajax gelinkt, maar de aanvoerder van de Alkmaarders lijkt pas concreet in beeld te komen als Ajax Nicolás Tagliafico van de hand gaat doen. Met de geliefde Argentijn zijn afspraken gemaakt, waardoor hij voor een relatief schappelijk bedrag van vier miljoen euro mag vertrekken bij Ajax.

Wie grijpt zijn kans?

Tijdens de seizoensvoorbereiding zijn er altijd spelers die (onverwachts) hun kans grijpen. Deze zomer zullen de ogen daarbij vooral gericht zijn op de onderstaande jongelingen:

Mohammed Ihattaren 

Tijdens zijn zomervakantie reisde Mohammed Ihattaren af naar Dubai en Spanje. Deels om bij te tanken en vakantie te vieren, maar de Ajacied heeft zeker niet stilgezeten. Een personal trainer reisde met Ihattaren mee en een strak, individueel trainingsschema heeft ervoor gezorgd dat het talent deze zomer topfit aan de voorbereiding bij Ajax kan beginnen. Met het gegeven dat Schreuder gecharmeerd is van creatieve voetballers en deze spelers ook op waarde weet te schatten, zou Ihattaren zich weleens sneller dan verwacht kunnen gaan opwerken tot basiskracht in de Ajax-hoofdmacht.

Naci Ünüvar

Met zijn contractverlenging tot medio 2026 in aantocht zal Naci Ünüvar met een goed gevoel beginnen aan de voorbereiding bij Ajax. Een basisplek in het eerste elftal is voor Ünüvar momenteel verder weg, maar het draaien van een goede voorbereiding kan hem wel flink doen stijgen in de hiërarchie. Zijn doel is om dit seizoen aan te haken bij het eerste elftal en als Ünüvar zich de komende weken goed zal laten zien, is Schreuder absoluut een trainer die het toptalent bij zijn selectie zal houden.

Amourricho van Axel Dongen

Afgelopen winter stond Amourricho van Axel Dongen aan de vooravond van zijn definitieve doorbraak, maar een hardnekkige enkelblessure gooide roet in het eten. Na het vertrek van David Neres en de kwakkelende vorm van Mohammed Daramy was Van Axel Dongen de gedoodverfde aanvallende invaller met snelheid en diepgang, maar zijn fysieke klachten belemmerden dit. Na een maandenlang revalidatietraject is Van Axel Dongen deze voorbereiding vanaf het eerste moment fit en van de partij. Mits hij ook fit blijft, is de kans groot dat de jonge aanvaller zich - net als vorig jaar rond deze tijd - tijdens de oefenwedstrijden in de kijker zal spelen.

Kian Fitz-Jim

In de voorbereiding op het vorige seizoen diende Kian Fitz-Jim zich nadrukkelijk aan. De kleine middenvelder profileerde zich als een typische Ajax-middenvelder met flair, techniek en spelinzicht. Definitief aanhaken bij de selectie van Ten Hag lukte Fitz-Jim toentertijd door een mindere periode in de maanden voor de winterstop niet, maar deze zomer is de elegante middenvelder opnieuw een talentvolle speler om absoluut in de gaten te houden.

Gabriël Misehouy & Silvano Vos

De stap naar Ajax 1 lijkt voor Gabriël Misehouy (16) en Silvano Vos (17) op dit moment wellicht een brug te ver, maar in een seizoensvoorbereiding kan het soms snel gaan. De voorbije jaren hebben Misehouy en Vos in de jeugdopleiding van Ajax constant aangetoond zich razendsnel aan te passen aan nieuwe en hogere teams. Het is zeker niet ondenkbaar dat zij hier bij de Ajax-hoofdmacht ook in slagen en vanaf het eerste moment van het nieuwe seizoen bij de A-selectie betrokken zullen blijven. Aan talent geen gebrek, maar de vraag is of Misehouy en Vos in staat zijn om hun kwaliteiten ook al onder de hoogst mogelijke intensiteit te tonen. De komende weken zullen het uitwijzen.

Thijs Zwagerman (Twitter: @ThijsZwagerman | e-mail: t.zwagerman@ajaxshowtime.com)