In de serie Preseason observeert Ajax Showtime de voorbereiding van Ajax op het seizoen 2022/2023. In de zevende aflevering aandacht voor het benefietduel met Shakhtar Donetsk, waarbij Ajax bij vlagen flitste en dat vooral aan drie spelers te danken had.

Ajax won dinsdagavond de laatste oefenwedstrijd van deze voorbereiding met 3-1 van Shakhtar Donetsk. In een duel waarin de gewenste onderlinge afstemming dikwijls ontbrak, legde Ajax toch hoopgevend spel op de mat. Daley Blind, Steven Berghuis en Steven Bergwijn waren hierbij de grote roergangers.

Vanaf het eerste moment nam Ajax dinsdagavond tegen Shakhtar Donetsk het initiatief. De bezoekers werden ver teruggedrongen op de eigen speelhelft en kwamen aanvankelijk maar mondjesmaat over de middenlijn. Ajax domineerde en had controle, maar creëerde vanuit dit overwicht te weinig serieuze kansen. Naarmate de eerste helft vorderde, ebde ook de Amsterdamse dominantie ietwat weg.

In het drukzetten, iets wat Ajax constant hoog deed op de opbouw van Shakhtar Donetsk, kwam de ploeg van trainer Alfred Schreuder naarmate de eerste helft vorderde steeds vaker net tekort. Soms kwam dit door gebrekkige onderlinge afstemming, maar vaak waren ook individuele spelers net niet doortastend genoeg op cruciale momenten dat zij de bal wel hadden kunnen veroveren. Dit halfbakken optreden speelde Shakhtar Donetsk in de kaart en na eveneens niet (overtuigend) ingrijpen van Devyne Rensch en Jurriën Timber wist Mykhaylo Murdyk de bezoekers na ruim een halfuur spelen zelfs op voorsprong te zetten.

Ajax stelde hier aan de andere kant bij vlagen wervelend voetbal tegenover. Tot aan het Oekraïense strafschopgebied lag het baltempo hoog en was het combinatiespel oogstrelend, maar dichterbij het vijandelijke doel strandde veel Ajax-aanvallen in schoonheid. Door een intikker van Dusan Tadić, een van richting veranderde inzet van Steven Berghuis en een fraai doelpunt van invaller Mohammed Kudus wist Ajax het afsluitende oefenduel van deze voorbereiding echter toch nog te winnen. De volgende Ajacieden vielen extra op tijdens de vriendschappelijke winstpartij tegen Shakhtar Donetsk.

Daley Blind

De gehele voorbereiding speelt Daley Blind al in het hart van de defensie. De linkspoot lijkt op papier zodoende de gedoodverfde opvolger van de naar Manchester United vertrokken Lisandro Martínez, ware het niet dat Ajax in de persoon van Calvin Bassey flink de portemonnee trok om een vervanger voor Martínez in te lijven. Door de komst van Bassey, die zeker op (korte) termijn in het centrum zal moeten gaan uitkomen, is het aannemelijk dat Schreuder nog met Blind zal gaan schuiven. Tot die tijd maakt de routinier echter een ouderwets degelijke indruk als centrumverdediger.

Tegen Shakhtar Donetsk grossierde Blind in zijn alom geroemde passing van achteruit. Zowel met korte als lange passes wist Blind zijn ploeggenoten feilloos te vinden. Met zijn passing stond Blind aan de basis van zo’n beetje iedere Ajax-aanval. Achteloos was bovendien de wijze waarop hij Ajax halverwege de eerste helft met een subtiel hakje weer in balbezit bracht, nadat de bal tussen hem en zijn directe tegenstander in viel. Blind speelde tegen Shakhtar Donetsk een puike partij en toonde zich in balbezit nog altijd één van de belangrijkste Ajacieden. Verdedigend kan hij door zijn gebrekkige snelheid nog wel in de problemen, maar dankzij Jurriën Timber en Edson Álvarez (daarover straks meer) wordt deze zwakte prima gecamoufleerd. Waar Schreuder Blind uiteindelijk gaat opstellen is de vraag, maar dat de multifunctionele speler ook dit seizoen een cruciale pion bij Ajax is staat vast.

Steven Berghuis

Steven Berghuis bruist, met uitzondering van een pover optreden als rechtsbuiten tegen KAS Eupen, al de gehele voorbereiding. Op trainingen laat Berghuis zich nadrukkelijk en in positief opzicht gelden, terwijl de Ajacied in al zijn optredens als middenvelder zijn absolute meerwaarde toont. Het oefenduel met Shakhtar Donetsk toonde andermaal aan dat Berghuis vanaf het middenveld de grootste waarde voor Ajax heeft en in de toekomst zal hebben.

Door de entree van Davy Klaassen in de basisploeg speelde Berghuis dinsdag als pure linkshalf. Vanaf deze plek maakte de creatieveling een ijzersterke indruk. Berghuis was bedrijvig, zowel met als zonder bal, en zorgde ervoor dat het Ajax-spel versnelde wanneer hij er actief aan deelnam. Ook in het drukzetten speelde Berghuis een goede rol, door op de juiste momenten door te dekken en meerdere ballen te veroveren. De concurrentie voor een basisplek is groot, maar Berghuis op het middenveld passeren lijkt voor Schreuder ondenkbaar. Met een fortuinlijk doelpunt zette Berghuis zijn sterke optreden tegen Shakhtar Donetsk nog wat kracht bij.

Edson Álvarez

De kritiek op Edson Álvarez is nooit mals geweest. Oud-trainer Erik ten Hag had na een weifelende start uiteindelijk echter een rotsvast vertrouwen in de Mexicaan en ook diens opvolger Schreuder lijkt in korte tijd overtuigd van de kwaliteiten van Álvarez. Tegen Shakhtar Donetsk toonde de controlerende middenvelder aan dat hij eigenlijk onmisbaar is in de aanvalsmachine die Ajax met al het offensieve geweld kan en wil zijn.

Met Berghuis en Klaassen stonden er dinsdagavond twee zeer aanvallende middenvelder voor Álvarez op het middenveld, terwijl ook de backs Devyne Rensch en Owen Wijndal naar hartenlust aanvielen. Met ook nog de in verdedigend opzicht - zeker in de grote ruimtes - kwetsbare Blind achter hem, blijkt het opstellen van Álvarez eigenlijk een must. De solide Mexicaan loopt gaten dicht, onderschept cruciale ballen en zorgt ervoor dat de creatieve spelers om zich heen doen waar zij goed in zijn: aanvallen opzetten waar Ajax dreigend uit kan worden. Tegen Shakhtar Donetsk toonde Álvarez aan dat ook de hernieuwde technische staf van Ajax, zeker tegen sterke tegenstanders, niet om hem heen kan.

Steven Bergwijn 

Na een bescheiden officieus debuut tegen KAS Eupen en een al veel betere beurt tegen Red Bull Salzburg was Steven Bergwijn tegen Shakhtar Donetsk volledig ontketend. Op zijn geliefde linksbuitenpositie was de kersverse Ajacied zichtbaar als een vis in het water. Bergwijn dribbelde en versnelde erop los, maar zocht op de juiste moment ook de combinatie met creatieve spelers in de as van het veld. Ook zijn wisselwerking met linksback Owen Wijndal verliep alweer een stuk beter dan in de voorgaande duels, waardoor er slechts één ding geconcludeerd kan worden: Bergwijn is klaar voor de strijd om de Johan Cruijff Schaal tegen zijn oude club PSV.

Francisco Conceiçao

Een kwartier voor tijd maakte Francisco ‘Chico’ Conceiçao als vervanger van Antony zijn officieuze debuut in de Ajax-hoofdmacht. In de minuten die hem waren gegeven liet Conceiçao zien een zeer begenadigd dribbelaar te zijn en legde hij bovendien veel energie in zijn spel zonder bal. Evenals andere invallers Kudus en Brian Brobbey - die zijn rentree in het Ajax-shirt vierde - gaf Conceiçao de slotfase van Ajax - Shakhtar Donetsk kleur. Zijn technische vaardigheden zijn om te watertanden. Als de talentvolle Portugees dit weet te koppelen aan rendement en tactisch inzicht, heeft Ajax een potentiële goudmijn in handen.

Kian Fitz-Jim

Ajax-trainer Schreuder houdt van mooi voetbal en creatieve, technischvaardige spelers. Dat, in combinatie met de magere bezetting van de rechtsbackpositie, maakte het niet geheel onlogisch dat de oefenmeester tegen Shakhtar Donetsk experimenteerde met Kian Fitz-Jim als rechtsachter. De van origine middenvelder moest duidelijk enorm wennen aan zijn nieuwe rol en wist tegen de Oekraïners dan ook niet te overtuigen, maar het experiment met Fitz-Jim is wel prikkelend en tekent de voetballende intenties van Schreuder. Niet voor niets verwees de Ajax-coach naar Noussair Mazraoui, die ook pas op bij de Ajax-hoofdmacht werd omgeschoold tot rechtsback. Als Fitz-Jim meer meters op deze plek gaat maken, is het gezien zijn voetballende kwaliteiten niet uit te sluiten dat hij de route van Mazraoui zal volgen.

Thijs Zwagerman (Twitter: @ThijsZwagerman | e-mail: t.zwagerman@ajaxshowtime.com)

Lees meer Preseason:

#1 - De visie van Schreuder, transferontwikkelingen en aanstormende talenten