Nu het tijdperk Kasper Dolberg bij Ajax zijn einde nadert, is het moment daar om de balans op te maken. De Deen kwam als een raket, maar ging de laatste jaren in prestaties achteruit. Dat is althans de mening van de bühne, maar de cijfers laten ietwat anders zien.

In een column op deze site werd al gesuggereerd dat Dolberg wel kansen kreeg, maar geen vertrouwen voelde. In vergelijking tot Peter Bosz en Marcel Keizer speelde de spits onder Erik ten Hag veel minder achtereenvolgens in de basis. Ook maakte hij minder vaak dan voorheen de negentig minuten vol. Kijkend naar zijn prestaties op het veld vinden velen het terecht, maar is het wel zo dat Dolberg de laatste maanden dan wel jaren in mindere vorm stak?

Moyenne Dolberg

Als Ajax Showtime de cijfers van OPTA erbij pakt, is te zien dat tijdens zijn eerste en volgens velen beste seizoen het doelpuntengemiddelde het hoogst ligt. Dolberg vindt eens per 147 minuten het net, terwijl hij 48 wedstrijden in actie komt. 39 keer heeft Dolberg een basisplaats, in totaal scoort hij 23 keer en geeft hij zeven assists. In het moeilijke jaar dat onder Keizer (en Ten Hag) volgt, heeft Dolberg het lastiger. Mede door fysieke kwalen komt de international van Denemarken dertig keer in actie, hierbij zitten achttien basisplaatsen, negen goals en twee assists.

Gemiddeld gezien is dit het minst goede seizoen van Dolberg, met een doelpuntengemiddelde van een goal per 194 minuten. Belangrijk hierin mee te nemen zijn de omstandigheden waaronder Ajax en Dolberg haar wedstrijden afwerken. In de transferwindow komt Klaas-Jan Huntelaar er als concurrent bij, in de voorbereiding staat het leed omtrent Abdelhak Nouri centraal en halverwege het seizoen wordt plots van trainer gewisseld. Tel daarbij het blessureleed van Dolberg op en het kan lastiger zijn structureel een hoog niveau te halen.

In de voetbaljaargang die op 2017/18 volgt, speelt de 21-jarige aanvaller zijn derde jaar in de Ajax-hoofdmacht. Hoewel hij de eerste volledige voorbereiding onder Erik ten Hag niet meedraait door het wereldkampioenschap voetbal in Frankrijk, maakt hij gedurende het seizoen meermaals zijn opwachting. De spits komt 38 duels in actie, waarvan negentien keer als basisspeler. Dolberg scoort twaalf keer en geeft twee assists. Detail: zijn goalgemiddelde ligt slechts iets lager dan zijn zogeheten succesjaar onder Bosz, met een goal per 159 minuten (zie hieronder).

Wat voor goals scoort Dolberg? 

Een diepere kijk in de doelpunten die Dolberg scoort, laat zien dat de Deen afgelopen seizoen niet alleen 'onbelangrijke' goals maakt. Twee keer is de twintiger verantwoordelijk voor de winnende treffer, vier keer is Dolberg trefzeker bij een stand van 2-0 en zijn andere zes goals vallen later in de wedstrijd. Bijna elk doelpunt wordt gemaakt door een schot met zijn rechterbeen, één keer scoort Dolberg met zijn linker en eenmaal verwerkt de aanvaller een rebound tot goal.

Kijk je naar de goals die Huntelaar maakt, dan valt op dat er van de 23 Ajax-treffers liefst acht de eerste al dan niet enige zijn van de dag. FC Groningen-uit staat op het netvlies gegrift, maar ook tegen Sturm Graz en Standard Luik (twee keer) scoort Huntelaar de belangrijke eerste Ajax-goal. Hierin zit meteen een verschil met de treffers van Dolberg, die er over het afgelopen seizoen ook negen minder dan Huntelaar maakte.

Niets doen een illusie 

Huntelaar scoort meer dan Dolberg, ook wordt de 36-jarige spits geprezen om zijn werklust, defensieve arbeid en wil om alles voor het team te geven. Waar de Deen juist kritiek krijgt op zijn optredens omdat hij weinig zou doen bij balverlies en simpelweg niet meer de 'oude' Dolberg is, krijgt Huntelaar alle lof.

Toch start de ervaren aanvaller niet in de Ajax-basis wanneer David Neres op het laatste moment niet kan spelen in de halve finale van de Champions League tegen Tottenham Hotspur. Ten Hag kiest voor Dolberg vanwege zijn snelheid, maar halverwege de tweede helft zit de wedstrijd voor de Deen er alweer op. Dolberg komt nauwelijks in het stuk voor en de kritiek wakkert aan. Volgens Willem Vissers krijgt de spits zelfs op zijn klote in de kleedkamer omdat hij geen druk zet.

Het is precies waar volgens Ten Hag de schoen wringt en tijdens de preparaties op de huidige voetbaljaargang gaat de coach in gesprek met zijn pupil. Hij zegt dat het in pressiemomenten beter moet bij de spits, dit terwijl juist het aantal balveroveringen per negentig minuten nog meevalt. In het succesjaar onder Bosz verovert Dolberg gemiddeld twee ballen per wedstrijd, tijdens het seizoen 2017/18 zijn dit er 1,8 en in het seizoen 2018/19 zijn dit er opnieuw twee.

Vergelijk je deze aantallen met die van Huntelaar, dan zijn deze precies gelijk (twee). Het is dan ook een illusie dat Huntelaar meer ballen afpakt dan zijn kompaan centraal in de Ajax-aanval, al kan het zijn dat eerstgenoemde in het storen van de tegenstander meer werk levert.

Het verschil tussen beide heren zit hem vooral in de offensieve output. Huntelaar heeft sinds het seizoen 2017/18 meer balcontacten (in de zestien), schoten, schoten op doel en gecreëerde kansen. Ook ligt zijn doelpuntengemiddelde hoger dan dat van Dolberg en geeft de ervaren aanvaller meer assists. Overall heeft Dolberg 175 minuten voor een doelpunt nodig sinds Huntelaar voor zijn tweede periode in Amsterdam is gearriveerd. Huntelaar zelf laat sinds zijn rentree per 115 minuten het net bollen.

Conclusie

Concluderend heeft Dolberg sinds de rentree van Huntelaar in een Ajax-shirt een uur langer nodig om het net te vinden dan zijn directe concurrent. Dat Ten Hag meermaals voor Huntelaar kiest, is in dit opzicht dan ook niet gek. Toch is het moyenne van Dolberg tijdens het afgelopen seizoen ongeveer gelijk aan dat van zijn eerste onder Bosz. Dat laatstgenoemde doorgaans betiteld wordt als hoe de vorm van Dolberg zou moeten zijn, is om deze reden niet helemaal juist.

Ook de aanname dat Dolberg over het algemeen weinig ballen verovert, is te verwerpen. In vergelijking tot Huntelaar onderschept de spits evenveel ballen, ook is het aantal balveroveringen ten opzichte van zijn eerste seizoen in Ajax 1 gelijk. Nu is druk zetten en actief zijn bij balverlies veel meer dan enkel balveroveringen, hierover zijn echter geen data beschikbaar.

Zo komt er na iets meer dan drie seizoenen in het eerste waarschijnlijk een eind aan het huwelijk tussen Dolberg en Ajax. Hoewel voor de buitenwacht Dolberg de laatste jaren in niveau daalde, laat de data op meerdere vlakken zien dat dit niet het geval is. Offensief is de spits dan wel minder betrokken in het spel en bij aanvallen, toch is zijn doelpuntengemiddelde nog altijd relatief hoog en vergelijkbaar met het jaar waarin Dolberg zo geloofd werd. In Frankrijk wacht nu een fysiek sterkere competitie met een team dat anders speelt dan Ajax. Aan Dolberg de taak zich aan te passen en te laten zien dat hij zijn potentieel nog steeds in kan lossen.

Sjors van Veen (Twitter: @SjorsvVeen | e-mail: sjorsvanveen@live.nl)