Ajax sluit donderdagavond de competitiefase van de Europa League af met een thuiswedstrijd tegen Galatasaray. De ploeg van Francesco Farioli hoopt zich in de Johan Cruijff ArenA te revancheren voor de nederlaag tegen Rigas FS en met een goed gevoel toe te kunnen leven richting De Klassieker, die drie dagen later wordt afgewerkt. Ajax Showtime analyseert de Turkse grootmacht.

Galatasaray wordt sinds de zomer van 2022 getraind door Okan Buruk, die nationaal al veel succes boekte met zijn ploeg. Zo werd Cim Bom Bom kampioen in 2023 en 2024 en lijkt het ook dit seizoen af te stevenen op de landstitel. De ploeg staat momenteel zes punten voor op nummer twee Fenerbahce. In de Europa League is Galatasaray wisselvalliger. De Turken zijn nog ongeslagen en staan op de negende plaats, maar speelden al wel viermaal gelijk. De drie overwinningen werden bovendien allemaal behaald in thuiswedstrijden.

De selectie herbergt meerdere grote namen in het internationale voetbal als Dries Mertens, Victor Osimhen en Mauro Icardi, al is laatstgenoemde herstellende van een zware kruisbandblessure. Met Hakim Ziyech en Davinson Sánchez kent Buruk ook twee oud-Ajacieden in zijn selectie, al krijgt de Marokkaans international weinig speeltijd van zijn trainer. In een eerder verschenen stuk op deze website wordt de selectie van Galatasaray verder uitgelicht.

'Europese formatie' deed Galatasaray meermaals de das om

Waar Buruk er in de eigen competitie vaak voor kiest om vanuit een 4-2-3-1-formatie te opereren, met Kerem Demirbay en Lucas Torreira als controleurs, daar heeft Galatasaray in Europees verband meermaals met drie centrale verdedigers gespeeld. In aanvallend opzicht heeft de Turkse koploper hiermee een numeriek voordeel, maar vooral in de uitwedstrijd tegen AZ bleek hoe kwetsbaar Galatasaray in verdedigend opzicht kan zijn met drie verdedigers.

Al in de tweede minuut gaat het fout voor Buruk en zijn mannen. AZ wint de eerste slag op het middenveld door zich onder de druk van Galatasaray uit te spelen aan de linkerkant. Het levert Zico Buurmeester in onderstaande situatie veel ruimte op. Galatasaray verdedigt met drie spelers op lijn.

Buurmeester verspeelt in eerste instantie nog de bal, maar Jordy Clasie verlegt het spel naar de rechterkant met een fraaie crosspass. De belangrijkste rol in de Alkmaarse aanval is vervolgens weggelegd voor rechtsback Seiya Maikuma, die voor diepgang zorgt aan de binnenkant. Het zal Farioli bekend voorkomen, daar de trainer zijn back graag aan de binnenkant ziet opduiken. De grootste kanttekening die hierbij geplaatst moet worden is dat de Italiaan na het vertrek van Devyne Rensch enkel Jorrel Hato als back heeft die het gewend is om aan de binnenkant te spelen.

Maikuma ontvangt na een enorme sprint uiteindelijk de bal van zijn rechtsbuiten en kan geheel vrijstaand vuren op het doel van Galatasaray-goalie Fernando Muslera. De Uruguayaan redt in eerste instantie, maar is vervolgens kansloos bij de rebound van nummer tien Sven Mijnans: 1-0.

Galatasaray lijkt hiermee gewaarschuwd, maar enkele minuten later dreigt het opnieuw mis te gaan. Weer wint AZ een aantal duels op het middenveld als de Turken met veel spelers druk uitoefenen en ditmaal is het spits Troy Parrott die de bal ontvangt. Linksbuiten Ruben van Bommel herkent de situatie onmiddellijk en gaat diep. De Ierse spits bereikt zijn ploeggenoot met een fraaie steekbal dwars door de verdediging heen. Uiteindelijk is het Muslera die zijn ploeg in de wedstrijd houdt door de inzet van Van Bommel te keren.

De 'cowboys' van Galatasaray

In het najaar van 2019 speelt Ajax een uitduel met PSV. Toenmalig trainer Erik ten Hag waarschuwt zijn team voorafgaand aan de wedstrijd voor de voorste vier spelers van de Eindhovenaren. 'Voorin hebben ze vier cowboys', doelt de de Tukker tijdens een persconferentie op Bruma, Mohamed Ihattaren, Steven Bergwijn en Donyell Malen. Een gevatte uitspraak van Ten Hag, maar waarmee hij Ajax waarschuwt voor vier rappe, technisch begaafde aanvallers.

Het stempel 'cowboys' kun je anno 2025 ook op de vier voorste spelers van Galatasaray plakken: Yunus Akgün, Mertens, Baris Alper Yilmaz en spits Osimhen. Na een lastige start tegen AZ bewees de voorhoede van Gala over veel individuele kwaliteit te beschikken als het een keer wel de slag op het middenveld wint.

De Turken besluiten AZ iets meer te laten komen en zetten aanvoerder Clasie vast door van twee kanten druk te zetten op de beste passer van de ploeg van Maarten Martens. Opvallend is hierbij de rol van schaduwspits Mertens, die is uitgeweken naar rechts, maar juist op het moment van druk wegloopt uit de situatie.

De Belg heeft in het vervolg niet veel tijd nodig om de bal goed te leggen voor zijn rechterbeen en een perfecte voorzet te leveren op Osimhen, die overkopt.

Deze aanval blijkt een eerste waarschuwing te zijn van met name Mertens, want vlak voor rust is het alsnog raak. Ditmaal speelt ook Sánchez een hoofdrol. De Colombiaan besluit zich te bemoeien met de aanval als een aantal voorzetten achter elkaar weinig opleveren. Sánchez besluit Mertens over te slaan en de bal hard in te spelen op Yilmaz, die zich in de rug van de linksback van AZ aanbiedt.

Vervolgens gebeurt er iets opvallends. In plaats van richting de goal te rennen om de luchtmacht van zijn ploeg te versterken, maakt Sánchez juist een diagonale loopactie weg van het doel. Hiermee lokt hij een aantal tegenstanders mee, die duidelijk verrast zijn door de sprint van de verdediger.

Het gewenste effect voor Galatasaray is hiermee bereikt, want Mertens staat vrij en kan de bal voorslingeren richting Osimhen, die dankzij de verwarring na de loopactie van Sánchez alleen nog Maikuma als bewaker heeft. De Nigeriaan kopt raak: 1-1.

Lange bal de makkelijkste escape tegen druk Galatasaray

De meest eenvoudige manier om je als ploeg te ontdoen van de druk van de vier aanvallers van Galatasaray is door een lange bal te spelen op een duelkrachtige spits. Ajax heeft met Brian Brobbey, Wout Weghorst en Chuba Akpom drie spitsen in huis die deze rol op hun manier kunnen invullen. Istanbul Basaksehir laat zien dat een lange bal van achteruit zeer goed kan uitpakken tegen Galatasaray, helemaal wanneer er een loopactie om de spits heen wordt gemaakt door een buitenspeler.

De linksbuiten van de thuisploeg heeft na het gewonnen kopduel van zijn ploeggenoot veel vrijheid en ziet in zijn ooghoek dat ook zijn spits al is aangekomen in het strafschopgebied. Een voorzet met de buitenkant van de voet leidt tot een niet te missen kans voor de aanvalsleider.

Het belooft een boeiende wedstrijd te worden tussen Ajax en Galatasaray. Het is op het moment van schrijven niet duidelijk in welke formatie Buruk zijn team laat aantreden, maar het staat zo goed als vast dat Farioli een manier moet bedenken om onder de druk van de Turken uit te voetballen. Op de momenten dat dit lukt, of het nu via positiespel of een lange bal gebeurt, liggen er ruimtes voor de Amsterdammers om te voetballen. Bezwijkt Ajax wel onder de aanwezigheid van veel spelers van Galatasaray op een klein gedeelte van het veld, dan wacht de thuisploeg een zware avond.

Brent Tomassen (X: @Brent_Tomassen | E-mail: brent.tomassen@gmail.com)