In de rubriek "Ajax' kweekvijver" zoomt Ajax Showtime dit seizoen elke week in op het paradepaardje van Ajax: de jeugdopleiding.

De winterstop is daar, rust in de tent bij Ajax. Zo gaat het in ieder geval doorgaans op De Toekomst. Dit keer is niets minder waar. Na het vertrek van Wim Jonk, meerdere performancecoaches en de onduidelijkheid die volgde, staat er op de achtergrond meer in de fik dan voor het blote oog waarneembaar is. Ajax zal daarbij het voortouw moeten nemen om de gevolgen te blijven overzien.

Het hele Plan Cruijff kan namelijk opnieuw beginnen of wordt overboord gegooid, hoe stellig men bij de club ook ontkent dat er vrij weinig gaat veranderen. Met een mailtje aan de ouders, iets meer bezoekjes van Edwin van der Sar aan De Toekomst en wat babbeltjes tussen Saïd Ouaali en Dennis Bergkamp is niet alles opeens opgelost. Ook niet als er straks een nieuw hoofd jeugdopleiding is, of hij nou pro- of anti-Cruijff is.

Ouders en spelers willen zo onderhand namelijk weleens weten wat er nu echt gaat gebeuren. Met het vertrek van meerdere performance coaches en Ruben Jongkind en Jonk viel een groot gedeelte van het geraamte weg waarop veel ouders en spelers al enkele jaren vol vertrouwden. Er was een weg ingeslagen en sommige spelers kwamen zelfs vanwege die ideeën naar Ajax. De club moet nu beseffen dat er veel meer leeft dan alleen een 'arbeidsconflict', waarna een werknemer vertrekt. Met Jonk is veel kennis vertrokken, het zorgt ook voor vraagtekens.

Die vraagtekens komen voort uit het feit dat spelers zich al jaren uit de naad hebben gewerkt volgens nieuwe richtlijnen. Ze kregen skillboxen voorgeschoteld, trainden om de paar maanden met andere trainers en ieder individu was op zijn geheel eigen manier bezig met zijn weg naar de top. Dat begon al bij de F-jeugd, de A-junioren maakten duidelijk stappen. Als je die volledige basis weghaalt, hoe kun je dan stellen dat er niets aan de hand is?

Wie gaat die basis opvangen? Op welke manier ga je al die individuele routes begeleiden? Als Plan Cruijff echt in stand wordt gehouden, wie gaat dat dan nu nog begeleiden en van bovenaf controleren? Het zijn vragen die bij mij leven, maar dus ook bij direct betrokkenen. En die vragen zijn veel serieuzer en verdienen meer aandacht en geen wekenlange stilte. Want als iemand geen uitleg krijgt, geen idee heeft wat er gaat gebeuren en er is totaal geen signaal dat er op korte termijn een duidelijke visie komt voor onder- midden en bovenbouw, waarom zouden ouders en spelers dan niet op zoek gaan naar zekerheid? De binnen- en buitenlandse clubs kijken met interesse mee.

Enige zekerheid kan geboden worden in de vorm van een contract, maar ook op dat vlak heerst alleen maar onduidelijkheid en doodse stilte. Marc Overmars is langzaamaan begonnen met wat eerste gesprekken, andere sterkhouders uit de eerste seizoenshelft uit de bovenbouw hebben geen idee of in het verleden gemaakte beloftes nog wel worden nagekomen. Misschien liggen er over twee weken wel ineens zes of zeven contracten klaar, want dat is toch wel het minimum waar op moet worden ingezet. Garantie is er echter allerminst. In de A-jeugd en bij Jong Ajax samen lopen opgeteld twaalf (!) contracten af. Nou, ga dan maar lekker de feestdagen in.

Ajax en alleen Ajax kan aan deze onduidelijkheid een einde maken door naast een hoofd jeugdopleiding ook eens duidelijk te stellen waar het naartoe wil. De ledenvergadering van donderdag is daarvoor een prima startpunt, helemaal als daaruit zou blijken dat Cruijff zich nog één keer mengt of (beter) moet mengen in de chaos die Ajax heet. Maar ook als Cruijff donderdag definitief de deur wordt gewezen, is er een visie nodig, of deze nou haaks staat op Plan Cruijff of niet.

Als deze situatie nog tot ver in de tweede seizoenshelft door ettert, kan Ajax nog veel meer verliezen dan alleen Jonk, Jongkind en Cruijff. Dan is niet uitgesloten dat ouders er klaar mee zijn, dat spelers weggaan en dat het imago van Ajax als dé opleidingsclub van Europa een nieuwe en misschien wel definitieve dreun krijgt. Ikzelf en anderen beweerden hier al meermaals dat de mensen die er nu nog zitten geen visie (meer) hebben. Bewijs maar dat dat wel zo is, voor de spelers, trainers, direct betrokkenen en achterban. Blijft het bij een mailtje en wat extra bezoekjes aan het trainingsveld, dan speelt Ajax serieus met vuur.

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: B.vanderploeg@ajaxshowtime.com)

Lees meer Ajax' Kweekvijver:

Seizoen 2:

Deel 1: 'Heitinga had ook tegenslag'
Deel 2: Lekker blijven, Donyell
Deel 3: Nieuwe attractie 'Kiki'
Deel 4: 'Raiola is altijd op zoek'
Deel 5: De erfenis van Cerny & co
Deel 6: Hakjes van Antonucci
Deel 7: GASTCOLUMN, 'Hé, lelijkerd!'
Deel 8: GASTCOLUMN, Familia-Castillo thuis in B1
Deel 9: Jonk for president
Deel 10: Ajaxtalentje met uitzicht op De Kuip
Deel 11: Dolberg briljant en klungelig
Deel 12: 'Oordelen over opleiding te vroeg'
Deel 13: 'Duitse schimmel!'
Deel 14: 'Ajax heeft Noa Lang'
Deel 15: Sierhuis meldt zich aan het front
Deel 16: Gevolgen niet te overzien
Deel 17: Eiting groeit razendsnel

Seizoen 1:

Alle 37 artikelen